Kontrole przeprowadzone przez WKiAW w 2011 roku

Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego Urzędu Miasta Szczecin,  w dniach:
od  5 stycznia 2011 r. do 26 stycznia 2011 r. przeprowadził kontrolę  w Szkole Podstawowej  nr 16 im. por. Zdzisława Przybylaka, ul. Chobolańska 20,  71-023 Szczecin zwanej w dalszej treści SP16w zakresie: przestrzegania wybranych zagadnień z prawa pracy, w tym: działu X ustawy z dnia 26 czerwca   1974 r.  Kodeks pracy  (j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.), zwanej dalej k. p.; realizacji zadań służby bhp wynikających  z rozporządzenia Rady Ministrów  z dnia 2 września 1997 r.  w sprawie służby bhp (Dz. U. Nr 109, poz. 704 ze zm.); realizacji zadań pokontrolnych, tj. wystąpień, nakazów i decyzji wydanych przez organy kontroli zewnętrznej nad warunkami pracy.

Ocena kontrolowanego zagadnienia, wnioski i zalecenia pokontrolne zawarte zostały w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 22 kwietnia 2011 r.

W SP16 zatrudnionych było 114 osób, w tym: kobiet 101.

Realizując zapis art. 237¹¹§ 1 k. p. pracodawca zatrudnił, w wymiarze czasu pracy – 1/4 etatu, specjalistę ds. bhp, posiadającego udokumentowane kwalifikacje uprawniające do zajmowania ww. stanowiska. Pracownik służby bhp podlegał bezpośrednio pracodawcy, co było zgodne z zapisem § 1 ust. 5 rozporządzenia  w sprawie służby bhp. W zakresie obowiązków wymienionego znalazł się natomiast zapis zobowiązujący pracownika do wykonywania  „innych czynności służbowych na polecenie przełożonych …”,  co było niezgodne z zapisem § 2 ust. 2rozporządzenia w sprawie służby bhp, wg któregosłużba bhp nie może być obciążana innymi zadaniami niż wymienione w ust. 1 rozporządzenia. W czasie trwania kontroli zakres obowiązków dostosowano do zapisów rozporządzenia w sprawie służby bhp.

W wyniku działań kontrolnych ustalono, że jednostka posiadała udokumentowane kontrole wynikające z zapisu  art. 62 ust. 1 pkt 1   i 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (j.t. Dz. U. z 2006 r., Nr 156, poz. 1118 ze zm.), w zakresie: stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektu budowlanego, instalacji elektrycznej,  piorunochronnej oraz przewodów kominowych (instalacja gazowa została odcięta).  Uchybieniem był brak kontroli (poza kontrolą przewodów kominowych) obiektu mieszkalnego, usytuowanego na terenie jednostki, będącego  w jej zarządzie.

Wykazane w Regulaminie pracy SP16 prace wzbronione kobietom nie wyczerpywały przesłanek rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 1996 r.  w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz.U. Nr 114, poz. 545 ze zm.).

W katalogu nie uwzględniono, miedzy innymi:

• dla kobiet w ciąży: prac na wysokości oraz wchodzenia i schodzenia po drabinach; prac przy obsłudze monitorów ekranowych - powyżej   4 godzin na dobę,
• dla kobiet w ciąży lub karmiących piersią: prac w mikroklimacie gorącym pomimo, że w ocenie ryzyka zawodowego na stanowisku kucharza i pomocy kuchennej wymieniono tego typu prace.

W wyniku kontroli ustalono ponadto, że pracodawca nie dopełnił obowiązku wynikającego z zapisów § 80 ust. 2rozporządzenia  Ministra Pracy i Polityki Socjalnej  z dnia  26 września   1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bhp (j.t. Dz. U. z 2003 r. Nr 169 poz. 1650 ze zm.), zwanego dalej rozporządzeniem   w sprawie ogólnych przepisów bhp, zobowiązującego pracodawcę do ustalenia     i aktualizowania wykazu prac szczególnie niebezpiecznych występujących  w zakładzie pracy. Prace na wysokości, zaliczane do prac szczególnie niebezpiecznych wykonywali pracownicy zatrudnieni w SP16 na stanowiskach robotniczych (konserwatorzy, sprzątaczki). Nie ustalił Pan również wykazu prac, które winny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby ( np. dźwiganie ponadnormatywnych ciężarów przez kobiety w kuchni).

W toku prowadzenia ustaleń, w powyższym temacie stwierdzono,  że bezpośredni przełożeni pracowników (kierownik administracyjno-gospodarczy  i kierownik obiektów sportowych) nie znali struktury organizacyjnej jednostki, podległości służbowej niektórych pracowników oraz szczegółowych zakresów obowiązków pracowników. Zakresy obowiązków niejednokrotnie (np. z 1992 r.)  nie odpowiadały obecnym obowiązkom pracowników. Stwierdzono ponadto,  że pracownicy obsługi nie byli zapoznani z Regulaminem organizacyjnym jednostki, a struktura organizacyjna jednostki nie była zaktualizowana (zaktualizowano w czasie trwania kontroli).

Stwierdzone powyżej uchybienia mogły być wyeliminowane poprzez skuteczne wprowadzenie standardów kontroli zarządczej z grupy A – „Środowisko wewnętrzne – struktura organizacyjna”;   z grupy C -  „Mechanizmy kontroli – dokumentowanie systemu kontroli zarządczej ” Załącznika do komunikatu Nr 23 Ministra Finansów  z dnia 16.12.2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych (Dz.Urz. MF Nr 23, poz. 84), zwanego dalej komunikatem, wg których  struktura organizacyjna jednostki powinna być dostosowana do aktualnych celów  i zadań. (…) Procedury wewnętrzne, instrukcje, wytyczne, dokumenty określające zakres obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności pracowników i inne dokumenty wewnętrzne stanowią dokumentację systemu kontroli zarządczej. Dokumentacja powinna być spójna  i dostępna dla wszystkich osób, dla których jest niezbędna.

W jednostce nie przeprowadzono oceny maszyn pod kątem spełnienia wymagań określonych w rozdziale 3 rozporządzenia  Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy (Dz. U. Nr 191, poz. 1596 ze zm.). Według zapisu § 34 ww. rozporządzenia,   maszyny nabyte przed dniem 1 stycznia 2003 r. powinny być, w terminie do dnia 1 stycznia 2006 r., dostosowane do minimalnych wymagań dotyczących maszyn.

W zakresie zapewnienia pracownikom okularów do pracy przy monitorze ekranowym oraz wyposażania pracowników w środki ochrony indywidualnej, odzież     i obuwie robocze, środki higieny osobistej, napoje - stwierdzono następujące uchybienia:

• nie została przeprowadzona ocena warunków pracy na stanowiskach wyposażonych  w monitory ekranowe, do czego obligował  pracodawcę zapis § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia   1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973),
• pracownikom,użytkującym w czasie pracy monitor ekranowy,  co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy,  nie zapewniono okularów, do czego obligował zapis § 8 ust.  2 ww. rozporządzenia, wg którego pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego. Stosowana w jednostce coroczna wypłata ekwiwalentu (na podstawie zestawień przygotowywanych przez specjalistę ds. bhp),  bez konieczności udokumentowania przez pracownika zakupu okularów do pracy przy monitorze ekranowym, nie spełniaławymogów określonych w rozporządzeniu,
• w Regulaminie pracy  SP16  nie ustalono wyposażenia pracowników          w odzież i obuwie robocze oraz w środki ochrony indywidualnej i higieny osobistej, do czego obligował pracodawcę zapis art. 104¹ § 1 pkt 1 k.p.,  wg którego regulamin pracy, określając prawa i obowiązki pracodawcy  i pracowników związane z porządkiem w zakładzie pracy, powinien ustalać w szczególności (…) wyposażenie pracowników w narzędzia i materiały,  a także w odzież i obuwie robocze oraz w środki ochrony indywidualnej i higieny osobistej. Ww zagadnienia regulowało zarządzenie wewnętrzne.

Zarządzenie nie skonsultowano z przedstawicielami pracowników, co było niezgodne  z zapisem art. 237^11a§ 1 pkt 4 k.p., wg którego pracodawca konsultuje   z pracownikami lub ich przedstawicielami wszystkie działania związane  z bezpieczeństwem i higieną pracy, w szczególności dotyczące przydzielania pracownikom środków ochrony indywidualnej oraz odzieży     i obuwia roboczego,

• wszystkim pracownikom SP16 wypłacano ekwiwalent za herbatę (na podstawie zestawień przygotowywanych przez specjalistę ds. bhp), co było niezgodne z zapisem  § 8 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz.U. Nr 60, poz. 279), wg którego  pracownikom nie przysługuje ekwiwalent pieniężny za posiłki  i napoje. Ponadto nie dopełniono wymogu określonego zapisem  § 5, wg którego stanowiska pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymywać posiłki i napoje, oraz szczegółowe zasady ich wydawania, (…) ustala pracodawca w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi (…),
• pracownikom (wykonującym tzw. prace brudne) wypłacano ekwiwalent za kremy i ręczniki, jednocześnie pracownicy mogli korzystać ze środków higieny osobistej ogólnodostępnych w pomieszczeniach higieniczno -sanitarnych (zestawienia ekwiwalentu do wypłaty przygotowywała specjalista ds. bhp). Według zapisu § 115 rozporządzeniaw sprawie ogólnych przepisów bhp, pracodawca jest obowiązany zapewnić dostarczanie pracownikom środków higieny osobistej, których ilość    i rodzaje powinny być dostosowane do rodzaju i stopnia zanieczyszczenia ciała przy określonych pracach,
• w jednostce nie prowadzono na bieżąco kart ewidencyjnych wyposażenia, do czego obligował pracodawcę zapis § 8 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej  z dnia   28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji  w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz. U. Nr 62, poz. 286 ze zm.), wg którego pracodawca zakłada   i prowadzi odrębnie dla każdego pracownika kartę ewidencyjną przydziału odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej, a także wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za używanie własnej odzieży i obuwia oraz ich pranie i konserwację.

W okresie objętym kontrolą, w SP16 zarejestrowano 4 wypadki przy pracy i 1 chorobę zawodową.

Kontrola dokumentów w zakresie prowadzenia dochodzeń powypadkowych wykazała następujące uchybienia:

• okoliczności i przyczyny wypadków ustalał,  powoływany przez pracodawcę zespół powypadkowy, w skład którego wchodził pracownik służby bhp oraz specjalista ds. kadr i płac pomimo, że w jednostce  funkcjonowała społeczna inspekcja pracy.  Według zapisu § 4, § 5 ust. 2 oraz § 7 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia  1 lipca 2009 r.w sprawie ustalania okoliczności   i przyczyn wypadków przy pracy   (Dz. U.Nr 105, poz. 870)  okoliczności  i przyczyny wypadku ustala powoływany przez pracodawcę zespół powypadkowy, w skład którego wchodzi pracownik służby bezpieczeństwa  i higieny pracy oraz społeczny inspektor pracy, 
• pomimo, że w zakładowym Regulaminie pracy znajdowały się zapisy dotyczące niezwłocznego informowania pracodawcy lub bezpośredniego przełożonego o zaistniałym na terenie jednostki wypadku, postępowania powypadkowe były wszczynane po kilku, do kilkudziesięciu dniach od zdarzenia.Z wyjaśnień pracodawcy  wynikało, że  nie zweryfikował wniosku specjalisty  ds. bhp, o powołanie zespołu powypadkowego  w  ww. składzie,   a opóźnienia we wszczynaniu dochodzeń powypadkowych spowodowane były terminami zgłoszeń wypadków przez poszkodowanych,
• zespół powypadkowy miał trudności z ustalaniem przyczyn wypadków, o czym świadczą pisma przesyłane do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, korygujące przyczyny wypadków,
• nie przeprowadzono oględzin z miejsc wypadków (główna przyczyna to wszczynanie postępowań z wielodniowym opóźnieniem),
• po zaistniałych zdarzeniach nie sprawdzano stanu technicznego maszyn, stanu technicznego ciągów komunikacyjnych itp.,
• nie badano warunków pracy lub nie odnoszono się do nich w dochodzeniach powypadkowych (śliskie nawierzchnie, kartony na podłodze itp.),
• nie zbierano informacji od świadków wypadku (w dokumentacji znajdowały się „wysłuchania” , „oświadczenia”, pismo od świadka),
• nie wysłuchiwano „wyjaśnień” złożonych przez poszkodowanych  (w dokumentacji znajdowały się „wysłuchania” , „oświadczenia”, pismo od poszkodowanej) ,
• zespół powypadkowy nie wyciągał wniosków z zaistniałych zdarzeń i nie przedstawiał ich pracodawcy
• we wszystkich postępowaniach powypadkowych zespół powypadkowy wydał

tylko 1 zalecenie profilaktyczne, o podobnej treści: „omówić wypadek (…)”.

Powyższe uchybiało zapisom § 7 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia, wg którego niezwłocznie po otrzymaniu wiadomości o wypadku zespół powypadkowy jest obowiązany przystąpić do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku,  w szczególności: dokonać oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn  i innych urządzeń technicznych, stanu urządzeń ochronnych oraz zbadać warunki wykonywania pracy i inne okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku; jeżeli jest to konieczne, sporządzić szkic lub wykonać fotografię miejsca wypadku; wysłuchać wyjaśnień poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala; zebrać informacje dotyczące wypadku od świadków wypadku; zasięgnąć opinii lekarza, a w razie potrzeby opinii innych specjalistów, w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku; zebrać inne dowody dotyczące wypadku; określić środki profilaktyczne oraz wnioski, w szczególności wynikające z oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy, na którym wystąpił wypadek.

Według standardów  kontroli zarządczej grupy  A – „Środowisko wewnętrzne     – kompetencje zawodowe ” ;  grupy C -  „Mechanizmy kontroli – nadzór”; oraz grupy  E- „Monitorowanie i ocena monitorowanie systemu kontroli zarządczej”, o których mowa w komunikacie, należy zadbać aby pracownicy posiadali wiedzę, umiejętności i doświadczenie pozwalające skutecznie i efektywnie wypełniać powierzone zadania. Należy prowadzić nadzór nad wykonaniem zadań w celu ich oszczędnej, efektywnej  i skutecznej realizacji.Należy monitorować skuteczność poszczególnych elementów systemu kontroli zarządczej, co umożliwi bieżące rozwiązywanie zidentyfikowanych problemów.

W toku analizy dokumentacji oceny ryzyka zawodowego stwierdzono następujące nieprawidłowości:

• dokumentacja nie zawierała  wykazu osób pracujących na danym stanowisku,
• dla wszystkich nauczycieli (83 osoby) opracowano jedną, wspólną ocenę nie uwzględniając specyfiki poszczególnych stanowisk i związanych z tym zagrożeń, np.: nauczyciela wf, nauczyciela techniki i informatyki, nauczyciela bibliotekarza, wychowawcy świetlicy itp.,
• na wszystkich stanowiskach jako zagrożenie podano pożar wywołany paleniem tytoniu pomimo, że w placówkach oświatowych obowiązuje zakaz palenia tytoniu,
• na stanowisku „pracownik kuchni-kucharz, pomoc kuchenna” jako zagrożenie wskazano możliwość „pochwycenia, wplatania, wciągnięcia przez urządzenia, których elementy się obracają”, nie wymieniając konkretnych „urządzeń”, które tego typu zagrożenie stwarzają. W związku z czym nie można było wskazać konkretnych działań redukujących ryzyko,
• na stanowiskach: „ robotnik do pracy ciężkiej, robotnik terenów zielonych, dozorca, opiekun dzieci i młodzieży” , „ woźny” do zagrożeń wpisano: „porażenie prądem elektrycznym przy drobnych pracach naprawczych sprzętu elektrycznego, gniazdek elektrycznych” pomimo, że uprawnienia do wykonywania tego typu prac posiadał tylko 1 pracownik,
• w kartach oceny, w rubryce „wypadki” i „choroby zawodowe”  dokonano zapisu: „nie stwierdzono” pomimo, że w okresie kontrolnym zarejestrowano     4 wypadki przy pracy i 1 chorobę zawodową,
• po zaistniałych wypadkach i stwierdzonej chorobie zawodowej nie zweryfikowano oceny ryzyka zawodowego pod kątem zaistniałych zdarzeń.

Powyższe uchybiało zapisom § 39a rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bhp, wg którego (…)podczas oceny ryzyka zawodowego uwzględnia się wszystkie czynniki środowiska pracy występujące przy wykonywanych pracach oraz sposoby wykonywania prac. Stosowane w następstwie oceny ryzyka zawodowego środki profilaktyczne, metody oraz organizacja pracy powinny: zapewniać zwiększenie poziomu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników; być zintegrowane z działalnością prowadzoną przez pracodawcę na wszystkich poziomach. Pracodawca prowadzi dokumentację oceny ryzyka zawodowego oraz zastosowanych niezbędnych środków profilaktycznych. Dokument potwierdzający dokonanie oceny ryzyka zawodowego powinien uwzględniać    w szczególności: opis ocenianego stanowiska pracy, w tym wyszczególnienie: stosowanych maszyn, narzędzi i materiałów, wykonywanych zadań, występujących na stanowisku niebezpiecznych, szkodliwych i uciążliwych czynników środowiska pracy, stosowanych środków ochrony zbiorowej  i indywidualnej, osób pracujących na tym stanowisku; wyniki przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego dla każdego  z czynników środowiska pracy oraz niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko (…).

W wyniku działań kontrolnych ustalono, że 18 osób (na 114 zatrudnionych) zostało dopuszczonych do pracy bez aktualnych orzeczeń lekarskich, co było niezgodne z zapisem art. 229 § 4 k.p., wg którego  pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku.

Z wyjaśnień pracodawcy wynikało, iż przyczyną uchybienia było to, że specjalista ds. kadr i płac, odpowiedzialny za nadzorowanie badań profilaktycznych, nie informował pracodawcy o zaistniałej sytuacji i jej przyczynach.

W badanym obszarze stwierdzono ponadto inne uchybienia polegające na tym, iż:

• pracownik zatrudniony z dniem 01.09.2009 r. na stanowisku nauczyciela religii, został dopuszczony do pracy bez badań wstępnych (badanie wykonane w dniu  29.09.2009 r.),
• pracownica zatrudniona z dniem 10.02.2009 r., na stanowisku nauczyciela matematyki, została dopuszczona do pracy bez badań wstępnych. W części A akt osobowych ww. znajdowało się świadectwo pracy z dnia 30.09.2008 r. stwierdzające, że wymieniona była zatrudniona w SP16 w okresie od 01.09.2006 r. do 23.09.2008 r. oraz  zaświadczenie lekarskie z dnia 04.09.2006 r., ważne do dnia 03.09.2010 r. Powyższe nie spełniało jednak wymogu określonego ówczesnym zapisem art. 229 § 1 k.p., wg którego  badaniom wstępnym nie podlegają wyłącznie osoby przyjmowane ponownie do pracy     u danego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko   o takich samych warunkach pracy, na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy  o pracę  z tym pracodawcą,
• pracownice zatrudnione na stanowiskach: nauczyciel języka polskiego oraz nauczyciel bibliotekarz, zostały dopuszczone do pracy bez badań kontrolnych, co było niezgodne z zapisem art. 229 § 2 k.p., wg którego w przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.

Biorąc pod uwagę powyższe uchybienia pracodawca powinien zwrócić szczególną uwagę na wymagania odnoszące się do kontroli zarządczej  w obszarze standardów z grupy C – „Mechanizmy kontroli – nadzór” oraz grupyD – „Informacja  i komunikacja” , zawartych w komunikacie, wg  którychnależy prowadzić nadzór nad wykonaniem zadań  w celu ich oszczędnej, efektywnej i skutecznej realizacji.Osoby zarządzające oraz pracownicy powinni mieć zapewniony dostęp do informacji niezbędnych do wykonywania przez nich obowiązków. System komunikacji powinien umożliwiać przepływ potrzebnych informacji wewnątrz jednostki, zarówno w kierunku pionowym jak i poziomym. Należy zapewnić efektywne mechanizmy przekazywania ważnych informacji w obrębie struktury organizacyjnej jednostki.

  Kontrola dokumentów, dotyczących szkoleń w dziedzinie bhp, za nadzór  i organizację, których odpowiadał specjalista ds. bhp, wykazała,   iż:

• wewnętrzne zarządzenie w sprawie szkoleń bhp (opracowane przez specjalistę ds. bhp) nie określało częstotliwości i czasu trwania szkolenia okresowego pracowników zatrudnionych na określonych stanowiskach  oraz nie było konsultowane z przedstawicielami pracowników, tym samym nie wyczerpywało przesłanek zapisu § 15 ust.  3 oraz § 7 ust. 1-3 rozporządzenia Ministra Gospodarki  i Pracy z dnia  27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia  w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 180, poz. 1860 ze zm.), zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie szkoleń bhp,  wg którego pracodawca ustala, po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami, częstotliwość i czas trwania szkolenia okresowego pracowników zatrudnionych na określonych stanowiskach, biorąc pod uwagę rodzaj i warunki wykonywania prac na tych stanowiskach,
• pracownicy zatrudnieni na stanowiskach: kucharza, woźnego, robotnika do prac ciężkich, specjalistów ds. księgowości, odbyli szkolenie okresowe dla osób kierujących pracownikami pomimo, że z dokumentacji przedłożonej do kontroli ( umów o pracę, zakresu obowiązków)  nie wynikało aby były to osoby kierujące pracownikami. Osoby te nie posiadały natomiast udokumentowanego szkolenia na stanowiskach odpowiednio: robotniczych lub administracyjno –biurowych,
• przeprowadzone w lutym 2010 r., w formie „seminarium”, szkolenie okresowe dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych, obejmowało wyłącznie  zajęcia  teoretyczne, co było niezgodne z zapisem § 15 ust. 1 oraz pkt. 3 działu V załącznika nr 1 do  rozporządzenia w sprawie szkoleń bhp, wg którego  szkolenie okresowe pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych przeprowadza się w formie instruktażu (…). Szkolenie powinno być realizowane przez instruktaż na stanowisku pracy, a także wykład, pogadankę, film, omówienie okoliczności i przyczyn charakterystycznych (dla prac wykonywanych przez uczestników szkolenia) wypadków przy pracy oraz wniosków profilaktycznych.

W toku kontroli zadań realizowanych przez specjalistę ds. bhp, wynikających   z rozporządzenia w sprawie służby bhp, stwierdzono następujące uchybienia:

• pracownik służby bhp nie przeprowadzał własnych kontroli warunków pracy oraz przestrzegania przepisów i zasad bhp,
•  pracownik służby bhp nie informował pracodawcy o ewentualnych zagrożeniach , np.: braku badań profilaktycznych pracowników, braku oceny maszyn pod katem spełnienia wymagań bhp, niedostosowaniem zapisów regulaminu pracy do obowiązujących przepisów (np. w zakresie wykazu prac wzbronionych kobietom, zapisów dotyczących oceny ryzyka zawodowego,  w zakresie środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego),
• sporządzone (w formie list kontrolnych) analizy stanu bhp nie zawierały propozycji przedsięwzięć technicznych i organizacyjnych mających na celu zapobieganie zagrożeniom życia i zdrowia pracowników oraz poprawę warunków pracy. W dokumencie znalazły się dane nie odpowiadające stanowi faktycznemu, np. na pytanie „Czy wszystkie maszyny będące na wyposażeniu jednostki spełniają wymagania określone w zarządzeniu?”,  odpowiedź pracownika służby bhp brzmiała „nie dotyczy” pomimo, że maszyny (w rozumieniu przepisów) znajdowały się na wyposażeniu jednostki; na pytanie „Czy wszyscy pracownicy posiadali aktualne orzeczenia lekarskie (…)” odpowiedź „tak” pomimo, że w styczniu 2011 r. ponad 20 osób miało nieaktualne orzeczenia lekarskie; na pytanie „Czy zapewniono pracownikom okulary korygujące wzrok (…) odpowiedź „tak” pomimo, że pracownikom nie zapewniono okularów, a jedynie (na wniosek pracownika służby bhp) wypłacano ekwiwalent. W analizie stwierdzono kilkukrotnie, że część obowiązków ciążących na pracodawcy nie została wykonana (ocena na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe, konsultacje spraw bhp     z przedstawicielami pracowników, zapisy dotyczące oceny ryzyka zawodowego w Regulaminie pracy, itp.) nie wskazując pracodawcy zagrożeń z tego wynikających oraz  wniosków w sprawie sposobu realizacji ww. obowiązków,
• opracowane przez specjalistę ds. bhp wewnętrzne zarządzenia  dotyczące bhp, w tym: zarządzenie w sprawie  refundacji kosztów zakupu okularów korekcyjnych do pracy przy monitorze ekranowym, zarządzenie w sprawie przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży  i obuwia roboczego, wnioski w sprawie powoływania zespołów powypadkowych, zarządzenie  w sprawie szkoleń bhp., jak wykazano powyżej, były niezgodne  z obowiązującymi przepisami,
• pracownik służby bhp (jako członek zespołu powypadkowego) nie brał udziału w wypracowywaniu wniosków wynikających z badania przyczyn i okoliczności wypadków,
• błędy popełnione przez pracownika służby bhp w zakresie organizowania  i zapewnienia odpowiedniego poziomu szkoleń w dziedzinie bhp opisano powyżej.      

Według standardu z grupy A – „Środowisko wewnętrzne - kompetencje zawodowe” o którym mowa w komunikacie, powinno się zadbać, aby pracownicy posiadali wiedzę, umiejętności i doświadczenie pozwalające skutecznie i efektywnie wypełniać powierzone zadania. Proces zatrudnienia powinien być prowadzony   w sposób zapewniający wybór najlepszego kandydata  na dane stanowisko pracy.

W toku kontroli nie stwierdzono uchybień dotyczących realizacji obowiązków wynikających z wystąpień, nakazów, decyzji państwowych organów kontroli nad warunkami pracy w SP16. Nałożone obowiązki wykonywano  w wyznaczonych terminach lub zwracano się o prolongatę terminów.

W odniesieniu do pozostałych obowiązków objętych kontrolą stwierdzono, że realizowane były zgodnie z obowiązującymi przepisami i do ich realizacji nie wniesiono zastrzeżeń.

Prezydent Miasta Szczecin zalecił Dyrektorowi SP16:

1. Przeprowadzanie kontroli  obiektu budowlanego zwanego „obiektem mieszkalnym”.
2. Dostosowanie wykazu prac wzbronionych kobietom do obowiązujących przepisów.
3. Przeprowadzenie oceny maszyn pod kątem minimalnych wymagań dotyczących bhp.
4. Przeprowadzenie oceny warunków pracy na stanowiskach wyposażonych  w monitory ekranowe.
5. Zapewnienie pracownikom okularów do pracy przy monitorze ekranowym zgodnie z obowiązującymi przepisami.
6. Zarządzenie wewnętrzne w sprawie wyposażenia pracowników w odzież  i obuwie robocze oraz w środki ochrony indywidualnej i higieny osobistej włączyć do zakładowego Regulaminu pracy.
7. Zaopatrywanie pracowników w odzież i obuwie robocze,  środki ochrony indywidualnej i higieny osobistej oraz napoje zgodnie z obowiązującymi przepisami.
8. Ustalanie okoliczności  i przyczyn wypadków przy pracy zgodnie  z obowiązującymi przepisami.
9. Dostosowanie dokumentacji oceny ryzyka zawodowego do obowiązujących przepisów.
10.  Nie dopuszczanie do pracy pracowników bez aktualnych orzeczeń lekarskich.
11.  Dostosowanie wewnętrznych przepisów w zakresie szkoleń bhp do przepisów
ogólnych.
12.  Poddanie właściwemu szkoleniu okresowemu w dziedzinie bhp:  Marię Bocian, Krystynę Kulczycką, Zygmunta Stańczyka, Jadwigę Ścioch, Marię Zińczuk.
13. Prowadzenie nadzoru i egzekwowanie od służby bhp jej obowiązków.