Kontrole przeprowadzone przez WKiAW w 2024 roku

Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego UM Szczecin (zw. dalej WKiAW) w okresie od 8 lipca 2024 r. do 19 lipca 2024 r. przeprowadził kontrolę w Wydziale Gospodarki Komunalnej Urzędu Miasta Szczecin przy ul. Armii Krajowej 1, 70-456 (zwanym dalej WGK) w zakresie budowy podziemnych śmietników do selektywnej zbiórki odpadów.

Opis stanu faktycznego stwierdzonego w toku kontroli został ujęty w protokole kontroli podpisanym w dniu 7 sierpnia 2024 r. Ocena kontrolowanej działalności, wnioski i zalecenia pokontrolne zostały zawarte w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 23 października 2024 r.

 I.Ocena ogólna kontrolowanej działalności

W wyniku przeprowadzonej kontroli w zakresie budowy podziemnych śmietników do selektywnej zbiórki odpadów ustalono, że:

-  przed zatwierdzeniem lokalizacji, w których miały zostać posadowione podziemne pojemniki do selektywnej zbiórki odpadów, nie dokonano oględzin w celu zidentyfikowania  kolizji z istniejącą zielenią,

- ograniczono zmianę lokalizacji inwestycji jedynie do tej samej lub przyległej działki geodezyjnej.

 II.Oceny cząstkowe

Budowa podziemnych pojemników do selektywnej zbiorki odpadów na terenie Gminy Miasto Szczecin była jednym z projektów realizowanych w ramach Szczecińskiego Budżetu Obywatelskiego (zw. dalej SBO).

W dniu 31.01.2023 r. zawarto umowę nr WGK 10/2023 CRU 23/0000348 (zw. dalej umową nr CRU 23/0000348). Przedmiotem umowy nr CRU 23/0000348 było przede wszystkim: opracowanie i uzgodnienie dokumentacji projektowej dla trzech lokalizacji podziemnych pojemników, Specyfikacji Technicznych Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych oraz uzyskanie niezbędnych opinii, uzgodnień, warunków technicznych, zgód i decyzji niezbędnych do uzyskania pozwolenia na budowę lub przyjęcia zgłoszenia robót budowlanych. Ponadto Wykonawca zobowiązany był do wykonania robót budowlanych związanych z posadowieniem i stabilizacją podziemnych pojemników do zbiórki odpadów oraz wykonanie robót ziemnych i towarzyszących. Wykaz lokalizacji pod podziemne pojemniki stanowił załącznik nr 3 do umowy i obejmował:

• skrzyżowanie ulicy Wielkopolskiej i Śląskiej, działka nr 1/10, obręb 1025 (zw. dalej lokalizacją nr 1),
• skrzyżowanie ulicy Śląskiej i Więckowskiego działka nr 37, obręb 1035 (zw. dalej lokalizacją nr 2),
• wieżowiec przy ul. Ludmiła Rayskiego, działka nr 12/3, obręb 1025 (zw. dalej lokalizacją nr 3).

Przedmiot umowy nr CRU 23/0000348 miał zostać zrealizowany w terminie 4 miesięcy od dnia jej zawarcia (tj. do dnia 31.05.2023 r.) Za wykonany przedmiot umowy Wykonawca miał otrzymać wynagrodzenie ryczałtowe w kwocie 427.175,65 zł brutto.

Do chwili upływu terminu realizacji umowy tj. do dnia 31.05.2023 r. Wykonawcanie posiadał pozwolenia na budowę we wszystkich trzech lokalizacjach.

W dniu 19 czerwca 2023 r.  Wykonawca zwrócił się do Wydziału Ochrony Środowiska (zw. dalej WOŚr) z wnioskiem o wydanie zezwolenia na usunięcie drzewa w związku z planowaną budową pojemników podziemnych na odpady komunalne w lokalizacji nr 2. WOŚr w odpowiedzi na powyższy wniosek, nie wyraził zgody na wycinkę drzewa wskazując na zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (obejmujący lokalizację nr 2), który zabrania likwidacji zieleni stanowiącej element kompozycji zespołu zieleni (park Andersa).

Wykonawca dopiero w dniach 18.07.2023 r. i 27.07.2023 r. uzyskał decyzje o pozwoleniu na budowę w lokalizacji nr 1 i 3. Decyzję o odmowie udzielenia pozwolenia na budowę w lokalizacji nr 2 wykonawca uzyskał w dniu 03.08.2023 r.

Pismem z dnia 29.08.2023 r. (data wpływu 30.08.2023 r.) Wykonawca zawiadomił WGK o zakończeniu budowy podziemnych pojemników w lokalizacji nr 1 i 3. W lokalizacji nr 2 przedmiot umowy nie został zrealizowany z uwagi na brak zgody na wycinkę drzewa kolidującego z projektowanymi pojemnikami.

W dniu 29.11.2023 r. zawarto z Wykonawcą ugodę pozasądową w wyniku której Zamawiający i Wykonawca rozwiązali umowę nr CRU 23/0000348 za porozumieniem stron, zrzekli się wzajemnie roszczeń o zapłatę kar umownych (z tytułu opóźnienia w realizacji przedmiotu umowy przez wykonawcę oraz z tytułu uniemożliwienia przez Gminę wykonania przedmiotu umowy poprzez nie wskazanie alternatywnej lokalizacji dla posadowienia podziemnych pojemników). W wyniku zawarcia powyższej ugody w dniu 01.12.2023 r. Wykonawca przekazał Gminie pozostały z lokalizacji nr 2 jeden komplet podziemnych pojemników, natomiast Gmina w dniu 15.12.2023 r. zapłaciła Wykonawcy kwotę ugody w wysokości 414.761,35 zł.

W toku kontroli ustalono, że przed zatwierdzeniem lokalizacji, w których miały zostać posadowione podziemne pojemniki do selektywnej zbiórki odpadów nie dokonano oględzin w celu zidentyfikowania kolizji z istniejącą zielenią. Spowodowało to, że na etapie weryfikacji zgłoszonego do SBO projektu WGK - jako weryfikator merytoryczny końcowy - nie przekazał przedmiotowego projektu w celu zaopiniowania do WOŚr. Z uwagi na powyższe, na etapie weryfikacji WGK nie posiadał wiedzy dot. istniejącej w projektowanych lokalizacjach zieleni kolidującej z inwestycją. W ocenie kontrolerów oględziny pozwoliłyby dokonać ewentualnych zmian projektowanych lokalizacji. Według § 14 ust. 4 uchwały V/154/19 Rady Miasta Szczecin z dnia 26 marca 2019 r. w sprawie wprowadzenia zasad i trybu przeprowadzania Szczecińskiego Budżetu Obywatelskiego na wszystkich etapach weryfikacji wnioskodawcy mogli być wezwani do zmiany projektu.

W toku kontroli stwierdzono także, że ze względu na ograniczenie w umowie nie można było wskazać innej alternatywnej lokalizacji dla posadowienia podziemnych pojemników na odpady. Według bowiem § 1 ust. 4 pkt. 1 umowy nr CRU 23/0000348 Wykonawca w porozumieniu z Zamawiającym mógł ustalić nową lokalizację jedynie w granicach tej samej działki geodezyjnej lub przyległej działki geodezyjnej. Ponadto ze względu na zapisy w umowie nie można było dokonać zmiany zakresu świadczenia wykonawcy (ograniczenia z trzech do dwóch lokalizacji) wraz z proporcjonalnym zmniejszeniem wynagrodzenia.

 Jednocześnie ustalono że, wniosek o wydanie zgody na wycięcie drzewa w lokalizacji nr 2 wpłynął do UM Szczecin dopiero w dniu 19.06.2023 r. (tj. 19 dni po upływie terminu realizacji umowy). W ocenie kontrolerów już na tym etapie WGK mógł odstąpić od umowy. Według § 11 ust. 4 umowy nr CRU 23/0000348 w przypadku gdy zwłoka Wykonawcy w wykonaniu całości lub części przedmiotu umowy będzie trwała dłużej niż 14 dni Zamawiającemu przysługuje uprawnienie do odstąpienia od umowy w terminie kolejnych 14 dni.

III.Uwagi i zalecenia

Przedstawiając powyższe oceny i uwagi, stosownie do § 35 ust. 4 Załącznika Nr 2 do Zarządzeniaw sprawie kontroli Prezydent Miasta Szczecin zaleciłdokonywać oględzin terenu pod przyszłe inwestycje w celu wyeliminowania ryzyka wystąpienia kolizji z istniejącymi przeszkodami.