Kontrole przeprowadzone przez WKiAW w 2016 roku

Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego Urzędu Miasta Szczecin na przełomie lipca i sierpnia 2016 roku przeprowadził kontrolę w Państwowym Ognisku Baletowym, ul. H. Pobożnego 3, 70-507 Szczecin (zw. dalej POB), w zakresie stanu bezpieczeństwa i higieny pracy. Ocena kontrolowanego zagadnienia, wnioski i zalecenia pokontrolne zawarte zostały w wystąpieniu pokontrolnym z dnia  21.09.2016 r.

W badanym zakresie stwierdzono uchybienia i nieprawidłowości dotyczące:

• wyposażania pracowników w środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze oraz prowadzenia dokumentacji z tego zakresu,
• wykazu prac szczególnie uciążliwych, bądź szkodliwych dla zdrowia kobiet,
• umowy najmu lokalu zajmowanego przez POB.

Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie:

• oceny ryzyka zawodowego,
• badań profilaktycznych,
• szkoleń w dziedzinie bhp,
• stosowania szkodliwych, bądź stwarzających zagrożenie mieszanin chemicznych,
• urządzeń objętych dozorem technicznym,
• realizacji zadań przez służbę bhp.

1.Środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze

Zasady oraz normy przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego zostały uregulowane wewnętrznym zarządzeniem. Zgodnie z zarządzeniem w ww. przedmioty pracodawca wyposażał wszystkich pracowników POB, w tym pracowników zatrudnionych na stanowiskach administracyjnych (główny księgowy, sekretarz szkoły, specjalista ds. kadr).

Kontrola wykazała, że 9 nie otrzymało w ustalonych terminach należnej odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej co naruszyło  zapis art. 237⁶§ 1 oraz  art. 237⁷§ 1 ustawy z dnia  26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (zw. dalej K.p.), wg którego  pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej zabezpieczające przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informować go o sposobach posługiwania się tymi środkami.Pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach: jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu; ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy.

Stwierdzono ponadto, że nie prowadzono na bieżąco kart ewidencji wyposażenia, co w znacznym stopniu utrudniło kontrolującemu określenie dat wydania pracownikom należnej odzieży i obuwia oraz środków ochrony indywidualnej, a co jest za tym idzie czasookresu użytkowania danego przedmiotu przez pracownika.

Powyższe naruszyło § 8 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej  z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika, wg którego pracodawca zakłada i prowadzi odrębnie dla każdego pracownika kartę ewidencyjną przydziału odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej, a także wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za używanie własnej odzieży i obuwia oraz ich pranie i konserwację.

2. Prace szczególnie uciążliwe bądź szkodliwe dla zdrowia kobiet

Do ww. prac, wykonywanych przez kobiety zatrudnione w POB zaliczono: prace związane z wysiłkiem fizycznym i transportem ciężarów oraz wymuszoną pozycją ciała.

Wykaz stanowił integralną część zakładowego Regulaminu pracy. 

Z ustaleń kontroli wynikało, że z powodu błędnej interpretacji przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w wykazie nie uwzględniono następujących prac: dla kobiet w ciąży lub karmiących piersią: prac w pozycji stojącej łącznie ponad 3 godziny w czasie zmiany roboczej oraz prac w kontakcie ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi stwarzającymi ryzyko zakażenia: wirusem ospy wietrznej i półpaśca, wirusem różyczki. Dla kobiet w ciąży: wchodzenia i schodzenia po drabinach oraz prac przy obsłudze monitorów ekranowych powyżej 4 godz. na dobę.

3.  Kontrole obiektu budowlanego

Właścicielem budynku, w którym znajdowało się POB, była Gmina Miasto Szczecin, a zarządcą Zarząd Budynków i Lokali Komunalnych. POB był najemcą lokalu.

Kontrola wykazała, że podpisana w 1993 r. umowa najmu „lokalu użytkowego”  z powodu upływu czasu była w wielu miejscach nieczytelna, szczególnie w zakresie dotyczącym utrzymania stanu technicznego i sanitarnego wynajmowanego lokalu. Zmienił się również podmiot umowy, jakim była ówcześnie „Administracja Budynków Komunalnych Nr 5”, a w czasie kontroli Zarząd Budynków i Lokali Komunalnych w Szczecinie (zw. dalej ZBiLK) .

Kontrole obiektu budowlanego, w którym znajdowały się pomieszczenia zajmowane przez POB, przeprowadzał ww. zarządca obiektu, natomiast przeprowadzanie bieżących remontów oraz utrzymywanie właściwego stanu sanitarnego pomieszczeń leżało po stronie POB.

4. Ocena ryzyka zawodowego

Ocenę ryzyka zawodowego w POB prowadzono w sposób ciągły. Ostatnia aktualizacja oceny nastąpiła w roku 2014. W aktualizacji brał udział zewnętrzny specjalista ds. bhp oraz pracownicy POB. Do oceny wytypowano 6 stanowisk pracy:  nauczyciele: tańca, rytmiki, akrobatyki i zajęć ruchowych; akompaniator; pracownik administracyjno – biurowy; starszy woźny, pracownik do prac lekkich; starszy woźny; sprzątaczka.

Dokumentacja oceny zawierała wszystkie elementy wymagane zapisem § 39a ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej  z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym: opis stanowiska z uwzględnieniem obszaru wykonywania pracy; stosowane przez pracownika na danym stanowisku narzędzia i materiały; stosowane środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze;  wykonywane czynności; występujące na stanowisku niebezpieczne, szkodliwe i uciążliwe czynniki środowiska pracy; wykazy osób pracujących na danym stanowisku; datę przeprowadzonej oceny oraz osoby dokonujące oceny.

W dniu kontroli wszyscy pracownicy byli zapoznani z ryzykiem zawodowym występującym na danym stanowisku pracy oraz zasadami ochrony przed zagrożeniami.

5. Badania profilaktyczne

Badania profilaktyczne wykonywane były na podstawie umów zawieranych pomiędzy POB, a jednostką służby zdrowia uprawnioną do wykonywania badań z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia nad pracownikami.

Kontrolą objęto 15 pracowników (pełen stan osobowy).

 Wszyscy pracownicy posiadali aktualne orzeczenia lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie.

Osoby przyjmowane do pracy były poddawane wstępnym badaniom przed podjęciem pracy na określonym stanowisku.

6. Szkolenia w dziedzinie bhp

Szkolenia wstępne: instruktaż ogólny przeprowadzali specjaliści z Ośrodka BHP Zachodniopomorskiego Centrum Edukacji Morskiej i Politechnicznej (zw. dalej OBHP ZCEMiP), instruktaż stanowiskowy przeprowadzał Dyrektor POB. Szkolenia okresowe pracodawca zlecał podmiotom zewnętrznym posiadającym uprawnienia do przeprowadzania tego typu szkoleń.

W dniu kontroli wszyscy pracownicy, w tym pracodawca (15 osób) mieli aktualne szkolenia w dziedzinie bhp. Szkolenia prowadzone były na podstawie programów szkoleń opracowanych przy współpracy pracodawcy ze  specjalistami ds. bhp. Podczas szkoleń pracownicy byli również informowani o ryzyku zawodowym występującym na danym stanowisku pracy.

7. Czynniki chemiczne

W jednostce stosowano niebezpieczne mieszaniny chemiczne, bądź mieszaniny stwarzające zagrożenie do prac związanych z utrzymaniem czystości obiektu oraz dezynfekcji.

Pracodawca posiadał aktualny spis ww. mieszanin, karty charakterystyki oraz wykazy osób zapoznanych z kartami charakterystyki. Pracownicy wykonujący prace z użyciem ww. mieszanin byli wyposażeni w środki ochrony indywidualnej.

8. Urządzenia podlegające dozorowi technicznemu

Dozorem technicznym w POB objęte były 2 stałe zbiorniki ciśnieniowe, dla których ustalono formę dozoru ograniczonego.

Nie stwierdzono uchybień w zakresie kontroli urządzeń objętych dozorem technicznym.

Decyzją Prezesa Urzędu Dozoru Technicznego urządzenia zostały dopuszczone do dalszej eksploatacji (do października i grudnia 2018 r.).

9. Służba bhp

Stan zatrudnienia w dniu kontroli wynosił 15 osób. Zadania służby bhp wykonywał specjalista ds. bhp zatrudniony w Ośrodku BHP Zachodniopomorskiego Centrum Edukacji Morskiej i Politechnicznej. Osoba wykonująca zadania służby bhp w POB posiadała udokumentowane kwalifikacje specjalisty ds. bhp.

Nie wniesiono zastrzeżeń do wykonywania zadań służby bhp.

Specjalista ds. bhp współpracował ściśle z pracodawcą prowadząc doradztwo w zakresie przestrzegania przepisów i zasad bhp, przedstawiał pracodawcy coroczne analizy stanu bhp, współuczestniczył w wewnętrznych kontrolach stanu bhp.

III. Uwagi i zalecenia

Prezydent Miasta Szczecin zalecił Dyrektorowi POB:

1. Wyposażanie pracowników w należne środki ochrony, odzież i obuwie robocze.
2. Zaktualizowanie oraz prowadzenie na bieżąco kart ewidencji wyposażenia pracowników.
3. Zaktualizowanie umowy dotyczącej najmu lokalu, w którym mieści się POB.