Kontrole przeprowadzone przez WKiAW w 2009 roku

Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego Urzędu Miasta Szczecin, w dniach: od 2 do 17 marca 2009 r. przeprowadził kontrolę w Zespole Szkół Sportowych im. Sportowców Ziemi Szczecińskiej w Szczecinie, zwanym dalej ZSS, w zakresie przestrzegania wybranych zagadnień z prawa pracy, w tym działu X ustawy z dnia 26 czerwca   1974 r. Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.), zwanego dalej k. p., realizację zadań służby bhp wynikających z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bhp (Dz. U. Nr 109, poz. 704 ze zm.), a także realizację zadań pokontrolnych, tj. wystąpień, nakazów i decyzji wydanych przez organy kontroli zewnętrznej, w tym: Państwowej Inspekcji Pracy, Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego, a także pozostałych organów kontroli państwowej. Okres kontrolowany – od 2007 r. Wyniki kontroli przedstawione zostały w protokole kontroli P/9/09 podpisanym w dniu 17 marca 2009 r. Ocena zawarta została w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 8 kwietnia 2009 r.  

 

W ZSS zadania służby bhp wykonywał inspektor ds. bhp , na podstawie umowy zawartej pomiędzy ZSS a Zachodniopomorskim Centrum Edukacyjnym w Szczecinie.

W toku prowadzonych czynności kontrolnych nie stwierdzono rażących nieprawidłowości. Zadania służby bhp, wynikające z rozporządzenia w sprawie służby bhp, realizowane były na ogół prawidłowo. Stwierdzono jednak pewne uchybienia, które opisano poniżej.

Działającw oparciu o zapis § 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69) w ZSS dokonywano systematycznych kontroli pod kątem zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków korzystania z obiektów. Kontrole przeprowadzał powołany przez ówczesnego dyrektora ZSS, zespół kontrolny. W składzie zespołu kontrolnego nie było osoby wykonującej zadania służby bhp był natomiast społeczny inspektor pracy.

Inspektor ds. bhp nie przeprowadzał również własnych kontroli stanu bhp w placówce, których obowiązek wynikał z zapisu § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bhp, wg którego do zakresu działania służby bhp należało: przeprowadzanie kontroli warunków pracy oraz przestrzegania przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, ze szczególnym uwzględnieniem stanowisk pracy, na których są zatrudnione kobiety w ciąży lub karmiące dziecko piersią, młodociani, niepełnosprawni, pracownicy wykonujący pracę zmianową, w tym pracujący w nocy, oraz osoby fizyczne wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę.

Zastrzeżenia kontrolującej dotyczyły także realizacji zapisu § 2 ust. 1 pkt 3 ww. rozporządzenia zgodnie z którym służba bhp była obowiązana sporządzać i przedstawiać pracodawcy, co najmniej raz w roku, okresowe analizy stanu bezpieczeństwa i higieny pracy zawierające propozycje przedsięwzięć technicznych i organizacyjnych mających na celu zapobieganie zagrożeniom życia i zdrowia pracowników oraz poprawę warunków pracy. Przedstawione do kontroli analizy stanu bhp za lata 2007 i 2008 (1-stronicowe) nie zawierały bowiem żadnych propozycji dla pracodawcy w zakresie poprawy warunków pracy i zapobiegania zagrożeniom występującym w miejscu pracy.

W toku kontroli dokumentacji powypadkowej, wypadku przy pracy z dnia 03.09.2007 r., w którym poszkodowaną została nauczycielka chemii stwierdzono, że ustalenia okoliczności i przyczyny wypadku dokonał zespół powypadkowy w składzie: inspektor ds. bhp i społeczny inspektor pracy. Nie udokumentowano natomiast powołania wymienionego zespołu przez ówczesnego pracodawcę, co było niezgodne z zapisem § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 lipca 1998 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposobu ich dokumentowania, a także zakresu informacji zamieszczanych w rejestrze wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 115, poz. 744 ze zm.), zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy, wg którego okoliczności i przyczyny wypadków ustala, powoływany przez pracodawcę, zespół powypadkowy, w którego skład wchodzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy oraz społeczny inspektor pracy.

Wskazać należy jednocześnie, iż zarządzeniem wewnętrznym z dnia 09.02.2009 r. ówczesny dyrektor ZSS powołał stały zespół powypadkowy, w którego skład wchodził pracownik służby bhp oraz społeczny inspektor pracy.

Jako przyczynę wypadku przy pracy podano „Niefortunny odruch poszkodowanej w czasie schodzenia ze schodów - zahaczenie prawą stopą o listwę przedostatniego stopnia schodów”.

W materiałach postępowania powypadkowego brak było dokumentu potwierdzającego dokonanie oględzin miejsca wypadku pomimo, iż w wyjaśnieniach poszkodowanej znalazł się następujący zapis „na wysokości II piętra moja prawa stopa zahaczyła o listwę przedostatniego stopnia schodów, co spowodowało mój upadek do przodu. (...)”. Tym samym nie wykonano ciążącego na zespole powypadkowym obowiązku określonego w § 6 ust. 1 rozporządzenia w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy, wg którego niezwłocznie po otrzymaniu wiadomości o wypadku zespół powypadkowy jest obowiązany przystąpić do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, a w szczególności: dokonać oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych (...)”.

Z pkt. 9 protokołu powypadkowego nr 001/2007 z dnia 08.11.2007 r. wynikało, że zespół powypadkowy nie wypracował wniosków z zaistniałego zdarzenia, wydał tylko jedno zalecenie ówczesnemu pracodawcy, o następującej treści „omówić zdarzenie z personelem placówki”. Pracodawca nie przedstawił dokumentów potwierdzających wykonanie zalecenia.

W ZSS wykonano nałożony na pracodawcę zapisem § 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bhp na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973) obowiązek zapewnienia pracownikom okularów korygujących wzrok, gdy wyniki badań okulistycznych prowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej potwierdzały taką potrzebę.Nie dopełniono natomiast obowiązku wynikającego z zapisu § 5 ust. 1 ww. rozporządzenia, wg którego pracodawca był obowiązany do przeprowadzania na stanowiskach pracy, wyposażonych w monitory ekranowe, oceny warunków pracy (...).

W wyniku kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości w wywiązywaniu się z obowiązków wykonywania badań i pomiarów nałożonych na zarządcę zapisami art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.).

Kontrolująca nie wniosła uwag do, stanowiących integralną część regulaminu pracy, zasad przydziału, gospodarowania i ewidencjonowania środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego oraz środków higieny osobistej, wymaganych zapisem art. art. 104¹ § 1 pkt 1 k. p. zgodnych z zapisami określonymi w art. 237⁶ – 237⁹ k. p., a także szczegółowymi zasadami przydzielania środków ochrony indywidualnej określonymi w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (j. t. Dz. U. z 2003 r., Nr 169, poz. 1650 ze zm.).

W wyniku kontroli nie stwierdzono naruszenia obowiązku wynikającego            z zapisu art. 229 § 4 k. p., wg którego pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Wszyscy pracownicy ZSS posiadali aktualne orzeczenia o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy na zajmowanych stanowiskach.

Nie stwierdzono nieprawidłowości związanych z realizacją zapisu art. 237³  § 1 i 2, art. 237⁴  k. p. Pracowników nie dopuszczano do pracy, do wykonywania której nie posiadaliby wymaganych kwalifikacji, dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Pracownikom udostępniano szczegółowe instrukcje i wskazówki dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach pracy. Wszyscy pracownicy ZSS posiadali aktualne szkolenia w dziedzinie bhp określone w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860 ze zm.).

Nie stwierdzono uchybień w realizacji zadań pokontrolnych, tj. wystąpień, nakazów i decyzji wydanych przez państwowe organy kontroli nad warunkami pracy.

Prezydent Miasta Szczecin zalecił Dyrektorowi ZSS:

a)     przeprowadzania kontroli warunków pracy oraz przestrzegania przepisów i zasad bhp,

b)     informowania pracodawcy o stwierdzonych zagrożeniach zawodowych, wraz z wnioskami zmierzającymi do usuwania tych zagrożeń,

c)      przedstawiania pracodawcy analiz stanu bhp zawierających propozycje przedsięwzięć technicznych i organizacyjnych mających na celu zapobieganie zagrożeniom życia i zdrowia pracowników oraz poprawę warunków pracy,