Kontrole przeprowadzone przez WKiAW w 2022 roku

Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego Urzędu Miasta Szczecin w okresie 20.04 - 11.05.2022 r. przeprowadził kontrolę w Przedszkolu Publicznym Nr 64 w Szczecinie przy ul. Ks. Barnima III Wielkiego 26(zw. dalej PP 64) w zakresie stanu bezpieczeństwa i higieny pracy.

Ocena kontrolowanych zagadnień, wnioski i zalecenia pokontrolne zawarte zostały w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 13.06.2022 r.

I. Ocena ogólna kontrolowanej działalności

W badanym zakresie stwierdzono uchybienia i nieprawidłowości dotyczące:

• sposobu prowadzenia książki obiektu budowlanego;
• niedostosowanie przepisów wewnętrznych dotyczących zasad przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego do obowiązujących w tym zakresie przepisów;
• niedostosowaniewykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersiądo obowiązujących w tym zakresie przepisów;
• dopuszczania do pracy pracowników bez ważnego orzeczenia lekarskiego;

Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie:

• oceny ryzyka zawodowego;
• przechowywania niebezpiecznych bądź szkodliwych czynników chemicznych;
• pracy przy monitorach ekranowych;
• przeprowadzania kontroli obiektu budowlanego oraz sposobu wykonywania zaleceń wynikających z tych kontroli;
• wykonywania zadań przez służbę bhp.
  • sposobu prowadzenia akt osobowych pracowników.

II. Oceny cząstkowe

1. Obiekty budowlane, pomieszczenia i stanowiska pracy

PP 64 usytuowane jest w budynku wolnostojącym, 3 - kondygnacyjnym, podpiwniczonym, z dachem dwuspadowym o małym nachyleniu. Budynek jest konstrukcji wieloblokowej  ze ścianami o konstrukcji tradycyjnej murowanymi z cegły pełnej i gazobetonu. Budynek jest wyposażony we wszystkie podstawowe instalacje: telefoniczną, wodno – kanalizacyjną, centralnego ogrzewania, elektryczną, gazową, odgromową, wentylacji grawitacyjnej i mechanicznej, instalację p.poż i urządzenia sygnalizacji p.poż. Powierzchnia użytkowa budynku wynosi 1.111 m², natomiast powierzchnia zabudowy 419 m².

Właścicielem ww. budynków jest Gmina Miasto Szczecin, a zarządcąPP 64. Dyrektor PP 64 na bieżąco informował właściciela obiektu o stanie technicznym obiektu i terenuzewnętrznego oraz zwracał się z prośbą o wyasygnowanie środków finansowych na wykonanie zaleceń wynikających z kontroli obiektu budowlanego.

Dla budynku szkoły prowadzono książkę obiektu budowlanego. Za prowadzenie ww. książki, terminowe przeprowadzanie kontroli obiektu budowlanego oraz nadzorowanie wykonania zaleceń wynikających z kontroli odpowiedzialna była osoba zatrudniona na stanowisku intendenta.

Kontrola książki obiektu wykazała, że w tablicy nr 4 (część VI. Wykaz protokołów kontroli okresowych stanu technicznej sprawności obiektu przeprowadzonych co najmniej raz w roku wskazanych w art. 62 ust. 1 pkt 1 ustawyz dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2021 r. poz. 2351.), zwane dalej prawem budowlanymdokonywano wpisów dotyczących m.in. przeglądu sprzętu gaśniczego oraz placu zabaw, co było niezgodne z § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie książki obiektu budowlanego (Dz.U. z 2003 r. Nr 120, poz.1134),zwanego dalej rozporządzeniem o książce obiektu,  w zw. z art. 62 ust. 1 pkt 1 prawa budowlanego, według których wpisy do książki obejmują protokoły kontroli oraz badań określonych w art. 62 ust. 1 i 2 ustawy prawo budowlane tj. kontroli (co najmniej raz w roku) dotyczącychstanu technicznego elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu, instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska, instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych) oraz kontroli okresowych, co najmniej raz na 5 lat, polegających na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektu budowlanego, estetyki obiektu budowlanego oraz jego otoczenia; kontrolą tą powinno być objęte również badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów.

Stwierdzono ponadto, że wpisy w książce nie zawierały wskazania dotyczącego osoby dokonującej czynności kontrolnych wraz z nr i rodzajem jej uprawnień oraz wydanych zaleceń. Stało to w sprzeczności z postanowieniami § 6 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia o książce obiektu, wg którego wpis do książki powinienokreślać ważne ustalenia w nim zawarte oraz dane identyfikujące osobę, która dokument wystawiła.

Za prowadzenie książki odpowiedzialna była osoba zatrudniona na stanowisku intendenta.

Zarządca obiektu budowlanego przeprowadzał okresowe kontrole stanu technicznego budynku oraz instalacji i przewodów. Kontrole obiektu budowlanego, zarządzanego przez PP 64, przeprowadzone na podstawie art. 62 ust. 1 pkt 1 i 2 prawo budowlane nie wykazały zagrożeń dotyczących użytkowania obiektu. Budynek dopuszczano do dalszej eksploatacji. Osoby przeprowadzające kontrole posiadały stosowne uprawnienia do przeprowadzania kontroli w danym zakresie.

2. Techniczne urządzenia podlegające dozorowi technicznemu

W toku kontroli ustalono, że w PP 64 eksploatowany jest dźwig o numerze ewidencyjnym N3124001995, dla którego ustalono formę dozoru pełnego. Dla ww. urządzenia prowadzona była Księga rewizyjna urządzenia technicznego.                         

Nie stwierdzono uchybień i nieprawidłowości w powyższym zakresie.

W dniu 15.04.2022 r. wykonano czynności dozoru technicznego, które zakończyły się wynikiem pozytywnym.  Zgodnie z art. 14 ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. z 2021 r. poz. 272 ze zm.),na podstawie pozytywnych wyników badań i wykonanych czynności, o których mowa w art. 14 ust. 2 ustawy, Prezesa Urzędu Dozoru Technicznego wydał decyzję zezwalającą na eksploatację urządzenia do dnia 30 kwietna 2025 r.

3. Zewnętrzne kontrole nad warunkami pracy

Kontrole w obszarze nadzoru nad warunkami pracy (od dnia 01.01.2019 r. do dnia kontroli WKiAW) przeprowadziły:

-Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny – w zakresie bezpieczeństwa żywności;

- Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna - w zakresie stanu sanitarno – higienicznego i technicznego pomieszczeń oraz sprzętu używanego w placówce, przestrzeganie ustawy o ochronie zdrowia przed następstwem używania tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz realizacji wytycznych przeciwepidemicznych GIS z dnia 19 listopada 2020 r. dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkole podstawowej i innych.

Nie stwierdzono uchybień i nieprawidłowości w powyższym zakresie.

4. Czynniki niebezpieczne, szkodliwe i uciążliwe w procesie pracy

4.1 Maszyny, sprzęt do tymczasowej pracy na wysokości

 Na wyposażeniu PP 64 znajdowały się maszyny wykorzystywane podczas prac w kuchni, warsztacie konserwatora oraz maszyny służące do utrzymywania czystości i terenów zielonych.

Nie stwierdzono uchybień i nieprawidłowości w powyższym zakresie.

 Pracodawca na bieżąco kontrolował stan techniczny maszyn. Okresowego przeglądu maszyn dokonywała osoba legitymująca się uprawnieniami elektrycznymi, zatrudniona na stanowisku konserwatora. Pracownicy mieli bieżący dostęp do instrukcji bhp dotyczących obsługi poszczególnych maszyn.

4.2 Czynniki chemiczne

Prace z wykorzystaniem niebezpiecznych, bądź stwarzających zagrożenie czynników chemicznych wykonywały osoby zatrudnione na następujących stanowiskach pracy: woźna oddziałowa, kucharka, pomoc kuchenna, konserwator/ robotnik do prac lekkich. Niebezpieczne, bądź stwarzające zagrożenie czynniki chemiczne stosowane były przez pracowników do utrzymania czystości i dezynfekcji pomieszczeń oraz do przeprowadzania drobnych prac konserwacyjnych i remontowych.

Nie stwierdzono uchybień i nieprawidłowości w powyższym zakresie.

Kontrola wykazała, że czynniki chemiczne znajdowały się w oryginalnych opakowaniach, prawidłowo oznakowane i przechowywane bez dostępu osób nieuprawnionych. Pracownicy wykorzystujący podczas pracy czynniki chemiczne mieli bieżący dostęp do informacji zawartych w kartach charakterystyki.

Podczaswykonywania prac z użyciem ww. czynników pracownicy byli wyposażeni w rękawice ochronne.

5.Środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze

Obowiązujące zasady i normy przydziału pracownikom środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego zostały ustalone w załączniku nr 2 do Regulaminu pracy (wprowadzonego zarządzeniem dyrektora PP 64  nr 2/II/2017 z dnia 31.01.2017 r.). Integralną część ww. załącznika stanowiła „Tabela norm przydziału środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego” (zw. dalej tabelą norm). Według zapisów tabeli norm w środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze wyposażano pracowników zatrudnionych na następujących stanowiskach: konserwator/robotnik do prac lekkich, woźna oddziałowa, kucharka, pomoc kuchenna, pomoc nauczyciela, intendent, główny księgowy, nauczyciel.

Kontrola wykazała uchybienia w zakresie zasad przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego, ustalonych w tabeli norm przydziału odzieży roboczej dla środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego. Zapis o treści „do zużycia” był bezzasadny ponieważ mogą one być stosowane tylko do momentu utraty właściwości ochronnych, co ma wykluczyć zastosowanie niesprawnych środków ochrony przez pracowników. Wykazano jednocześnie, że ten sam zapis „do zużycia” zastosowano przy ustalaniu okresów użytkowania dla odzieży roboczej na stanowiskach: kucharki, pomocy kuchennej, pomocy nauczyciela, konserwatora/robotnika do pracy lekkiej, woźnej oddziałowej, podczas gdy według art. 237⁸  § 1 i art. 237⁹ § 2 K.p., to pracodawca ustala rodzaje, środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, których stosowanie na określonych stanowiskach jest niezbędne w związku z art. 237⁶ § 1 i art. 237⁷ § 1, oraz przewidywane okresy użytkowania odzieży i obuwia roboczego i to pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby stosowane środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze posiadały właściwości ochronne i użytkowe. Zapis „do zużycia” nie spełnia wymagań wskazanego przepisu.

Pracownicyzostali wyposażeni w środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze wymagane do stosowania na danym stanowisku pracy,spełniające polskie normy (PN), przewidziane w tabeli norm. Dla każdego pracownika prowadzona była indywidualna karta przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego. Pracodawca dopuścił również używanie przez pracowników (za ich zgodą) własnej odzieży i obuwia roboczego, spełniających wymagania polskiej normy (PN), za które wypłacał ekwiwalent pieniężny.

6. Prace szczególnie uciążliwe bądź szkodliwe

Wykaz prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią, stanowił załącznik nr 2 do Zarządzenia Dyrektora nr 1/V/2021 z dnia 27.05.2021 r. Do wymienionych prac zaliczono: prace związane z wysiłkiem fizycznym i transportem ciężarów, prace w narażeniu na hałas, prace w kontakcie ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi oraz prace grożące ciężkimi urazami fizycznymi lub psychicznymi. Pracownice zapoznając się z regulaminem pracy zostały zapoznane z ww. wykazem.

Z dniem 01.05.2017 r. weszło w życie rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 kwietnia 2017 r. w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią (Dz. U. 2017 r., poz. 796). W wyniku przeglądu obowiązujących w tym zakresie procedur stwierdzono, że w wykazie prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersiąnie uwzględniono prac w narażeniu na działanie szkodliwych substancji chemicznych. Do dnia kontroli pracodawca nie dostosował, obowiązującego w PP 64, wykazu do ww. rozporządzenia, a wg  104¹ §  1 pkt 6 K.p.regulamin pracy, określając prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników związane z porządkiem w zakładzie pracy, powinien ustalać w szczególności: wykazy prac wzbronionych pracownikom młodocianym oraz kobietom.

7. Wypadki przy pracy

W okresieod 01.01.2019 r. do dnia kontroli w PP 64 nie zarejestrowano wypadków przy pracy, nie zarejestrowano również chorób zawodowych, bądź podejrzeń o tego typu choroby.

8. Ocena ryzyka zawodowego

Pierwsza ocena ryzyka zawodowego w PP 64 została przeprowadzona we wrześniu 2012 r., a ostatniej aktualizacji dokonano we wrześniu 2020 na stanowiskach:nauczyciel wychowania przedszkolnego, pomoc nauczyciela, woźna oddziałowa, konserwator/ robotnik do prac lekkich, kucharz, pomoc kuchenna,intendent, pracownik administracyjno – biurowy.

Ocenę przeprowadził zespół ds. oceny ryzyka zawodowego, powołany przez dyrektora, w skład którego wchodził m.in. specjalista ds. bhp, wykonujący zadania służby bhp w PP 64.

Nie stwierdzono uchybień i nieprawidłowości w powyższym zakresie.

W związku z pandemią koronawirusa SARS-CoV-2 we wrześniu 2020 r. dokonano aktualizacji oceny ryzyka zawodowego dla wszystkich stanowisk pracy. Ocenę ryzyka zawodowego przeprowadził zespół ds. oceny ryzyka zawodowego, w skład którego wchodzili: dyrektor, intendent, społeczny inspektor pracy oraz starszy specjalista ds. BHP.

Kontrola wykazała, że pracodawca ocenił i udokumentował ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą na poszczególnych stanowiskach, zastosował niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko oraz poinformował wszystkich pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.

9.Badania profilaktyczne

 Badania z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia nad pracownikami wykonywane były na podstawie umów zawieranych pomiędzy PP 64, a jednostką służby zdrowia uprawnioną do wykonywania tego typu badań. Kontroli poddano wstępne badania lekarskie osób zatrudnionych po dniu 01.01.2017 r. oraz badania okresowe 22 pracowników, tj. 100% stanu osobowego jednostki w dniu kontroli.

Kontrola wykazała, że 2 osoby zatrudnione na stanowisku: woźnej oddziałowej oraz nauczyciela zostały dopuszczone do pracy bez wstępnych badań. Powyższe naruszyło przepis art. 229 § 1 pkt 1 oraz § 4 K.p., wg którego wstępnym badaniom lekarskim (…) podlegają osoby przyjmowane do pracy, ponadto pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy określonych w skierowaniu na badania lekarskie.

Pozostali pracownicy zostali dopuszczeni do pracy na podstawie wydanych przez lekarza przeprowadzającego badanie profilaktyczne orzeczeń lekarskich stwierdzających brak przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku. Kierując na badania pracownika pracodawca informował lekarza o warunkach pracy na danym stanowisku, uwzględniając występujące na stanowisku czynniki niebezpieczne, szkodliwe bądź uciążliwe.

10.Służba bhp

Stan zatrudnienia w dniu kontroli wynosił 22 osoby.Zadania służby bhp w PP 64 wykonywane były przez specjalistów ds. bhp, zatrudnionych w Ośrodku BHP Zachodniopomorskiego Centrum Edukacji Morskiej i Politechnicznej w Szczecinie.

Nie stwierdzono uchybień i nieprawidłowości w powyższym zakresie.

Specjaliści ds. bhp: prowadzili wewnętrzne kontrole stanu bhp, informowali dyrektora PP  64 o stwierdzonych zagrożeniach, sporządzali coroczne analizy stanu bhp, brali udział w tworzeniu wewnętrznych zarządzeń oraz instrukcji, brali udział w ocenie ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy, podejmowali wspólne działania mające na celu przestrzeganie przepisów i zasad bhp oraz wspierania działań dyrektora przedszkola mających na celu poprawę warunków pracy.

11. Szkolenia w dziedzinie bhp

Kontrolą objęto 22 pracowników (100% stanu osobowego jednostki w dniu kontroli).Szkolenia wstępne: instruktaż ogólny przeprowadzali specjaliści z Ośrodka BHP ZCEMiP, instruktaż stanowiskowy, przeprowadzał pracodawca. Szkolenia okresowe pracowników przeprowadzane były przez podmioty zewnętrzne uprawnione do przeprowadzania tego typu szkoleń.

Nie stwierdzono uchybień i nieprawidłowości w powyższym zakresie.

Wszyscy pracownicy posiadali aktualne szkolenia wstępne i okresowe w dziedzinie bhp.

Zaświadczenia ze szkoleń przechowywane były w aktach osobowych pracowników. Pracownikom, do stałego korzystania udostępniano ponadto szczegółowe instrukcje i wskazówki dotyczące bhp na stanowiskach pracy.

Dyrektor PP 64 posiadał aktualne szkolenie okresowe w dziedzinie bhp dla pracodawców.

III. Uwagi i zalecenia

Przedstawiając powyższe oceny i uwagi, stosownie do § 35 ust. 4 Załącznika Nr 2 do Zarządzenia w sprawie kontroli Prezydent Miasta Szczecin zalecił Dyrektorowi PP 64

1. Prowadzenie książki obiektu budowlanego zgodnie z obowiązującymi przepisami.
2. Dostosowanie przepisów wewnętrznych dotyczących zasad przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego do obowiązujących w tym zakresie przepisów.
3. Dostosowanie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersiądo obowiązujących regulacji prawnych w tym zakresie.
4. Nie dopuszczanie do pracy pracowników bez ważnego orzeczenia lekarskiego.