Kontrole przeprowadzone przez WKiAW w 2019 roku

Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego Urzędu Miasta Szczecin we wrześniu 2019 r. przeprowadził kontrolę w Młodzieżowym Ośrodku Socjoterapii Nr 2, ul. Jagiellońska 58, 70-382 Szczecin (zw. dalej MOS2), w zakresie stanu bezpieczeństwa i higieny pracy (zw. dalej bhp). Ocena kontrolowanego zagadnienia, wnioski i zalecenia pokontrolne zawarte zostały w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 13.11.2019 r.

W badanym zakresie prawidłowo realizowano obowiązki dotyczące:

• zarządzania obiektami budowlanymi,
• wykonywania obowiązków wynikających z zewnętrznych kontroli,
• maszyn i sprzętu do tymczasowej pracy na wysokości,
• stosowania niebezpiecznych, bądź stwarzających zagrożenie czynników chemicznych,
• wyposażania pracowników w środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze,
• prac uciążliwych bądź szkodliwych dla zdrowia kobiet,
• pracy przy monitorach ekranowych,
• ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy,
• oceny ryzyka zawodowego,
• badań z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia nad pracownikami,
• sposobu wykonywania zadań przez służbę bhp.

Stwierdzono jednostkowe uchybienie dotyczące:

• nieodbycia szkolenia stanowiskowego na stanowisku praczki przez osobę zatrudnioną na stanowisku praczki i sprzątaczki.

II. Oceny cząstkowe

1. Obiekty budowlane

MOS2 jest odpowiedzialny za zarządzanie następującymi nieruchomościami: budynek szkoły, budynek internatu, budynek stołówki oraz budynek magazynowo-garażowy z salą gimnastyczną. W ramach zarządu MOS2 jest odpowiedzialny, za bezpieczne użytkowanie ww. obiektów, przeprowadzanie okresowych kontroli stanu technicznego obiektów, wykonywanie zaleceń wynikających z kontroli obiektów budowlanych oraz prowadzenie książek obiektów budowlanych. Zarządca wymienionych obiektów przeprowadzał okresowe kontrole stanu technicznego obiektów  budowlanych oraz instalacji i przewodów. Kontrole nie wykazały niezgodności z obowiązującymi przepisami. Obiekty dopuszczono do dalszej eksploatacji. Osoby przeprowadzające kontrole posiadały uprawnienia do przeprowadzania kontroli w danym zakresie. Nie stwierdzono również uchybień w zakresie prowadzenia książek obiektów budowlanych, które prowadzone były na bieżąco i do sposobu ich prowadzenia nie wniesiono uwag.

2. Zewnętrzne kontrole nad warunkami pracy

Kontrole w obszarze nadzoru nad warunkami pracy (od 01.01.2017 r. do dnia kontroli WKiAW) przeprowadziła Państwowa Inspekcja Sanitarna (zw. dalej PIS) oraz Państwowy Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego (zw. dalej PINB). PIS wydała decyzję nakazującą MOS2 wykonanie obowiązków w zakresie stanu sanitarno-technicznego ścian, sufitów, podłóg w kompleksie sali gimnastycznej. PINB nakazał usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości poprzez kompleksowy remont dachu budynku stołówki.

Do zakończenia kontroli WKiAW obowiązki wynikające z decyzji PIS zostały wykonane. Organ wydający decyzję został poinformowany o sposobie wykonania obowiązków.

Termin wykonania obowiązków wynikających z decyzji PINB został ustalony do dnia 31.11.2019 r. Dyrektor MOS2 zwrócił się do dyrektora BIiRO UM Szczecin o wyasygnowanie środków finansowych na wykonanie obowiązków wynikających z ww. decyzji. Do dnia zakończenia kontroli WKiAW obowiązki wynikające z decyzji nie zostały wykonane z uwagi na wartość inwestycji.

3. Bezpieczeństwo techniczne

Znajdujące się na wyposażeniu jednostki maszyny oraz sprzęt do tymczasowej pracy na wysokości wykorzystywane były do prac konserwacyjnych, prac porządkowych wewnątrz budynków i terenów zewnętrznych, do przygotowywania posiłków w kuchni szkolnej oraz przygotowywania uczniów do zawodu. Będące w użytkowaniu maszyny spełniały wymagania bhp. Osoby wykorzystujące podczas pracy maszyny zostały  zapoznane z instrukcjami obsługi maszyn i sprzętu do tymczasowej pracy na wysokości. Pracownicy posiadający uprawnienia elektryczne dokonywali okresowych, udokumentowanych przeglądów maszyn pod kątem ich bezpiecznego użytkowania. Przeglądy wykazały, że maszyny i sprzęt do tymczasowej pracy na wysokości spełniają wymagania bezpieczeństwa i mogą być użytkowane.

4. Czynniki chemiczne

Czynniki chemiczne niebezpieczne, bądź stwarzające zagrożenie, wykorzystywane były podczas pracy na następujących stanowiskach pracy: konserwator, kucharz, pomoc kuchenna, nauczyciel zawodu kucharz, pomoc kuchenna, sprzątaczka, pracownik do pracy lekkiej, praczka, intendent, kierowca-magazynier. Pracodawca prowadził na bieżąco spis stosowanych czynników chemicznych, posiadał aktualne karty charakterystyki ww. czynników, z którymi zapoznał merytorycznych pracowników. Pracownicy, wykorzystujący podczas pracy niebezpieczne, bądź stwarzające zagrożenie czynniki chemiczne zostali wyposażeni w niezbędne środki chroniące przed ich szkodliwym działaniem.

5.Środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze

Obowiązek stosowania ww. przedmiotów wymagany był na następujących stanowiskach: nauczyciel bibliotekarz, nauczyciel wychowania fizycznego, nauczyciel praktycznej nauki zawodu/kucharz, nauczyciel praktycznej nauki zawodu/monter zabudów i robót wykończeniowych, kierownik gospodarczy, kierowca - magazynier, konserwator, kucharka, kucharz, woźny,praczka/pracownik do pracy lekkiej, praczka.

Zasady i normy przydziału pracownikom środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego stanowiły integralną część Regulaminu pracy MOS2. Pracodawca prowadził indywidualne karty ewidencji wyposażenia. Kontrolą objęto wyposażenie w ww. przedmioty 15  pracowników. Kontrola wykazała, że pracodawca dostarczał nieodpłatnie uprawnionym pracownikom środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze oraz informował o sposobach posługiwania się tymi środkami. Pracownicy podczas wykonywania prac stosowali środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze wymagane do stosowania na danym stanowisku pracy.Pracodawca ustalił okresy użytkowania odzieży i obuwia roboczego oraz prowadził indywidualne karty wyposażenia. Pracownikom zapewniono ponadto pranie i konserwację odzieży.

6. Prace szczególnie uciążliwe bądź szkodliwe dla zdrowia kobiet

Wykaz prac szczególnie uciążliwych, bądź szkodliwych dla zdrowia kobiet stanowił załącznik do regulaminu pracy. Do wymienionych prac (określonych dla danej grupy kobiet), zaliczono: prace związane z wysiłkiem fizycznym i transportem ciężarów oraz wymuszoną pozycją ciała; prace przy monitorach ekranowych; prace na wysokości; prace w kontakcie ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi; prace w narażeniu na szkodliwe substancje chemiczne. Pracownice zapoznając się z regulaminem pracy zostały zapoznane z ww. wykazem.

 7. Praca przy monitorach ekranowych

Praca w warunkach narażenia na działanie czynników uciążliwych związana była z obsługą monitorów ekranowych. Na podstawie wewnętrznego zarządzenia, pracownikowi wykonującemu pracę przy monitorze ekranowym, przez co najmniej połowę dobowego wymiaru czasu pracy, pracodawca refundował zakup okularów korekcyjnych do wysokości 350 zł poniesionych przez pracownika kosztów. W okresie objętym kontrolą  zwrot  kosztów zakupu okularów do pracy przy monitorze ekranowym otrzymały dwie pracownice w tym jedna trzykrotnie ze wskazań lekarza przeprowadzającego badanie profilaktyczne.

8. Wypadki przy pracy

W okresie objętym kontrolą, w MOS2 zarejestrowano 1 wypadek przy pracy; nie zarejestrowano chorób zawodowych bądź podejrzeń o tego typu choroby. Okoliczności i przyczyny wypadku ustalił zespół powypadkowy, w skład którego wchodził pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy oraz społeczny inspektor pracy.

Nie wniesiono zastrzeżeń do sposobu ustalania okoliczności i przyczyn wypadku przez, powołany w prawidłowym składzie, zespół powypadkowy. Postępowanie powypadkowe przeprowadzane było niezwłocznie po otrzymaniu informacji o wypadku, a protokół sporządzany w wymaganym w terminie, przed upływem  14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku.

9. Ocena ryzyka zawodowego

Ocena ryzyka zawodowego prowadzona była na bieżąco i modyfikowana szczególnie po zmianie przepisów oraz zmianie stanu faktycznego. Ostatnia aktualizacja oceny została przeprowadzona w 2016 r. przez zespół, w skład którego wchodził: specjalista ds. bhp, społeczny inspektor pracy oraz osoba zatrudniona na stanowisku kierownika gospodarczego. Do oceny wytypowano 18 stanowisk pracy.

Dokumentacja oceny ryzyka zawodowego zawierała wszystkie wymagane elementy, takie jak: opis stanowiska pracy, wykorzystywane podczas pracy maszyny, narzędzia i materiały, opis wykonywanych czynności, występujące na stanowisku niebezpieczne, szkodliwe i uciążliwe czynniki środowiska pracy; wykazy osób pracujących na danym stanowisku; datę przeprowadzonej oceny oraz osoby dokonujące oceny. Pracownicy zostali zapoznani z ryzykiem zawodowym występującym na danym stanowisku pracy oraz zasadami ochrony przed zagrożeniami.

10.Badania profilaktyczne

Badania z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia pracowników wykonywane były na podstawie umów zawieranych pomiędzy MOS2, a jednostką służby zdrowia uprawnioną do wykonywania tego typu badań. Kontrolą objęto badania lekarskie 28 pracowników, co stanowiło 51% stanu osobowego jednostki w dniu kontroli.

Wszyscy pracownicy objęci kontrolą posiadali aktualne zaświadczenia lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania pracy na określonym stanowisku. Pracownikom wykonującym prace na wysokości fakt ten odnotowywano w skierowaniach na badania.

11.Służba bhp

Zadania służby bhp w MOS2 (stan zatrudnienia 56 osób) wykonywał (starszy specjalista ds. bhp), na podstawie umowy zawartej pomiędzy MOS2, a ZCEMIP.

Kontrola wykazała, że specjalista ds. bhp uczestniczył w wewnętrznych kontrolach stanu bhp, informował na bieżąco o stwierdzonych zagrożeniach, przedstawiał dyrektorowi MOS2 coroczne analizy stanu bhp, prowadził doradztwo w zakresie stosowania przepisów i zasad bhp, brał udział w ocenie ryzyka zawodowego, uczestniczył w ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz kompletował dokumentację powypadkową, brał udział w dokonywaniu oceny ryzyka zawodowego, prowadził wstępne szkolenia ogólne w dziedzinie bhp.

12. Szkolenia w dziedzinie bhp

Szkolenia wstępne, instruktaż ogólny przeprowadzali specjaliści z Ośrodka BHP Zachodniopomorskiego Centrum Edukacji Morskiej i Politechnicznej, instruktaż stanowiskowy przeprowadzał Dyrektor MOS2 oraz pracownicy posiadający ukończone szkolenie okresowe w dziedzinie bhp dla osób kierujących pracownikami. Wymienione osoby posiadały niezbędne kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz były przeszkolone
w zakresie metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego.         

Stwierdzono jednostkowe uchybienie polegające na tym, że osoba zatrudniona na stanowisku praczki i robotnika do pracy lekkiej, nie odbyła szkolenia stanowiskowego w dziedzinie bhp na stanowisku praczki, podczas gdy obowiązek odbycia takiego szkolenia wynikał z  § 11, ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, wg którego pracownik wykonujący pracę na kilku stanowiskach pracy powinien odbyć instruktaż stanowiskowy na każdym z tych stanowisk. Uchybienie powstało z powodu błędnej interpretacji przepisu ze strony osoby zatrudnionej na stanowisku kierownika gospodarczego. W stosunku do pozostałych pracowników nie wykazano uchybień. Pracowników MOS2 nie dopuszczano do pracy, do wykonywania której nie posiadaliby wymaganych kwalifikacji, dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bhp. Wszyscy, objęci kontrolą pracownicy, posiadali aktualne szkolenia w dziedzinie bhp. Ustalono ponadto, że Dyrektor MOS posiadał aktualne szkolenie okresowe w dziedzinie bhp dla pracodawców. Zaświadczenia ze szkoleń przechowywane były w aktach osobowych pracowników. Pracownikom, do stałego korzystania udostępniano ponadto szczegółowe instrukcje i wskazówki dotyczące bhp na stanowiskach pracy.

III. Uwagi i zalecenia

Prezydent Miasta Szczecin zalecił Dyrektorowi MOS2:

1. Odbycie wstępnego szkolenia stanowiskowego w dziedzinie bhp przez osobę zatrudnioną na stanowisku praczki.
2. Bieżące informowanie właściciela obiektu o konieczności wykonania obowiązku wynikającego z decyzji PINB.