Kontrole przeprowadzone przez WKiAW w 2015 roku

Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego Urzędu Miasta Szczecin w maju 2015 r. przeprowadził kontrolę z zakresu bhp w Gimnazjum Nr 7, ul. Zofii Nałkowskiej 33, 70-785 Szczecin. Ocena kontrolowanego zagadnienia, wnioski i zalecenia pokontrolne zawarte zostały w wystąpieniu pokontrolnym z dnia  08.07.2015 r.

WKiAW, mimo stwierdzonych uchybień, ocenił pozytywnie działalność jednostki w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (ocena pozytywna).

Pozytywna ocena dotyczyła:

• wykonywania obowiązków wynikających z decyzji zewnętrznych organów kontroli nad warunkami pracy,
• przeprowadzania kontroli obiektu budowlanego oraz utrzymywania obiektu w sposób pozwalający na bezpieczne jego użytkowanie,
• eksploatowania maszyn  spełniających wymagania bhp,
• stosowania i przechowywania mieszanin niebezpiecznych bądź mieszanin stwarzających zagrożenie,
• przeprowadzania badań i pomiarów czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy,
• wykonywania pracy przy monitorach ekranowych,
• wyposażenia pracowników w środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze,
• wypadków przy pracy,
• oceny ryzyka zawodowego,
• badań z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia nad pracownikami.

Stwierdzone uchybienia dotyczyły:

• wykonywania zadań przez służbę bhp,
• wstępnego szkolenia w dziedzinie bhp.

II. Oceny cząstkowe

1. Wyniki kontroli organów zewnętrznych nad warunkami pracy

Kontrole w obszarze nadzoru nad warunkami pracy (od 01.01.2013 r. do dnia kontroli) przeprowadziła Państwowa Inspekcja Sanitarna.

Wynikiem kontroli było wydanie decyzji zawierającej 10 obowiązków dotyczących oceny ryzyka zawodowego. Pracodawca wykonał wszystkie obowiązki wynikające z decyzji.

Nie stwierdzono uchybień w powyższym zakresie.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

2. Obiekty budowlane i pomieszczenia pracy

G7 usytuowane było w 2 budynkach (budynek szkoły i budynek sanitarny przy kompleksie „Orlik”). Właścicielem obiektu była Gmina Miasto Szczecin, a zarządcą G7. Powierzchnia zabudowy budynku szkoły wynosiła 2 889,27 m²; budynku sanitarnego 87,95 m².

Dla budynków prowadzono książki obiektów budowlanych. Za prowadzenie książek, terminowe przeprowadzanie kontroli obiektów oraz nadzorowanie wykonania zaleceń wynikających z kontroli odpowiedzialną była Pani Żaneta Nowakowska (kierownik gospodarczy).

Nie stwierdzono uchybień w powyższym zakresie.

Budynki oraz ich otoczenie poddawane były okresowym kontrolom wynikających z zapisów art. 62 ust. 1 ustawy  z dnia 7 lipca  1994 r. Prawo budowlane. Kontrole przeprowadzały osoby posiadające uprawnienia w danym zakresie. W toku kontroli budowlanych nie stwierdzono uchybień mogących  mieć wpływ na bezpieczeństwo osób korzystających z budynków i ich otoczenia. Pracodawca na bieżąco wykonywał zalecenia wynikające z kontroli, bądź występował do organu nadrzędnego o wyasygnowanie środków finansowych na ten cel.  Nie stwierdzono ponadto uchybień w zakresie prowadzenia książki obiektu budowlanego.

Wpisy do książki dokonywane były w dniu zaistnienia okoliczności, dla której było wymagane dokonanie odpowiedniego wpisu.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

3. Czynniki niebezpieczne, szkodliwe i uciążliwe w procesie pracy

3.1 Maszyny

Znajdujące się na wyposażeniu G7 maszyny oraz sprzęt do tymczasowej pracy na wysokości wykorzystywane były do prac konserwacyjnych, prac porządkowych oraz podczas przygotowywania posiłków w kuchni szkolnej.

Pracodawca przeprowadził ocenę maszyn nabytych przed 2003 r. pod kątem spełniania minimalnych wymagań określonych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki  z dnia 30 października 2002 r.w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy.

Nie stwierdzono uchybień w powyższym zakresie.

Będące w użytkowaniu maszyny spełniały wymagania bhp. Pracownicy zostali  zapoznani z instrukcjami obsługi maszyn. Instrukcje znajdowały się w miejscach usytuowania poszczególnych maszyn i urządzeń.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

3.2 Czynniki chemiczne

Niebezpieczne czynniki chemiczne wykorzystywane były do utrzymania czystości i dezynfekcji; do wykonywania prac remontowych oraz podczas lekcji chemii.

Pracodawca informował pracowników o właściwościach stosowanych czynników, o  ryzyku dla bezpieczeństwa i zdrowia  związanym z ich stosowaniem, jak również o sposobach bezpiecznego ich stosowania i przechowywania.

Nie stwierdzono uchybień w powyższym zakresie.

Pracodawca posiadał aktualny spisstosowanych w jednostce niebezpiecznych, bądź stwarzających zagrożenie czynników chemicznych oraz karty charakterystyki.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

3.3 Badania i pomiary czynników szkodliwych

W maju 2014 r. przeprowadzono w jednostce pomiary stężenia tlenku węgla na stanowiskach obsługi urządzeń gazowych w  kuchni szkolnej. 

Na podstawie wykonanych badań i pomiarów stwierdzono, iż stężenie tlenku węgla mieściło się w przedziale poniżej 0,1 wartości Najwyższego Dopuszczalnego Stężenia. Ponieważ były to pierwsze badania przeprowadzone w ciągu ostatnich lat pracodawca zgodnie z § 4 i 7 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia  2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy zobowiązany będzie do wykonania ponownych badań po dwóch latach ponieważ odstąpić od ich wykonywania może dopiero w przypadku gdy wyniki dwóch ostatnich badań i pomiarów szkodliwych dla zdrowia czynników chemicznych, wykonanych w odstępie co najmniej dwóch lat, nie przekroczą 0,1 wartości NDS.

Nie stwierdzono uchybień w powyższym zakresie.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

3.4 Prace szczególnie uciążliwe bądź szkodliwe dla zdrowia kobiet

W jednostce zatrudnionych było 49 kobiet, na stanowiskach pedagogicznych, administracyjno – biurowych i robotniczych. Kobiety wykonywały prace związane z wysiłkiem fizycznym i transportem ciężarów oraz wymuszoną pozycją ciała; prace w hałasie; prace przy obsłudze monitorów ekranowych.

Nie stwierdzono uchybień w powyższym zakresie.

Pracodawca opracował wykaz ww. prac. Wykaz stanowił integralną część Regulaminu pracy. Pracownice G7 były zapoznane z wykazem. Pracodawca nie dopuszczał kobiet do wykonywania prac szczególnie uciążliwych, bądź szkodliwych.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

3.5 Praca przy monitorach ekranowych

Prace przy monitorach ekranowych, co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy, wykonywały osoby zatrudnione na stanowisku kierownika gospodarczego, sekretarza szkoły oraz księgowej.

Nie stwierdzono uchybień w powyższym zakresie.

W lutym 2012 r. wewnętrzna komisja, w skład której wchodził specjalista ds. bhp, przeprowadziła ocenę warunków pracy na następujących stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe: kierownik gospodarczy, sekretarz szkoły, księgowa. Komisja nie stwierdziła niezgodności z obowiązującymi przepisami. 

Na stanowiskach tych przeprowadzono również pomiary natężenia i równomierności oświetlenia.

Pomiary nie wykazały niezgodności z obowiązującymi normami. Osobom, u których w trakcie badań profilaktycznych stwierdzono potrzebę stosowania okularów do pracy przy monitorze ekranowym pracodawca refundował ich zakup (do wysokości 300 zł). 

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

4.Środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze

W środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze wyposażano pracowników zatrudnionych na następujących stanowiskach pracy: sprzątaczka, woźny/konserwator, kucharz, nauczyciel chemii oraz nauczyciel wychowania fizycznego.

W zakładowym Regulaminie pracy ustalono rodzaje niezbędnych do stosowania przez pracowników  środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego oraz okresy użytkowania odzieży i obuwia roboczego.

Nie stwierdzono uchybień w powyższym zakresie.

Pracodawca dostarczał nieodpłatnie uprawnionym pracownikom środki ochrony indywidualnej oraz informował o sposobach posługiwania się tymi środkami. Pracownicy podczas pracy stosowali niezbędne środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze, przewidziane do stosowania na danym stanowisku pracy.

Pracodawca ustalił okresy użytkowania odzieży i obuwia roboczego oraz prowadził indywidualne karty wyposażenia.

Pracownikom zapewniono pranie i konserwację odzieży.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

5. Wypadki przy pracy

W okresie objętym kontrolą doszło do 1 wypadku przy pracy. W wypadku poszkodowaną została osoba zatrudniona na stanowisku sprzątaczki.

Nie stwierdzono uchybień w powyższym zakresie.

Pracodawca powołał zespół powypadkowy, w skład którego wchodził specjalista ds. bhp oraz społeczny inspektor pracy. Zespół powypadkowy niezwłocznie przystąpił do ustalania wszystkich okoliczności i przyczyn wypadku. W terminie 8 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku sporządzony został protokół powypadkowy. Zespół powypadkowy wypracował wnioski adekwatne do zaistniałego zdarzenia.

Specjalista ds. bhp prowadził na bieżąco rejestr wypadków przy pracy.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

 6. Ocena ryzyka zawodowego

W maju 2014 r., po kontroli inspekcji sanitarnej, pracodawca powołał zespół do przeprowadzenia zaktualizowanej oceny ryzyka zawodowego. W skład zespołu wchodził, między innymi, specjalista ds. bhp. Ocenę zaktualizowano na wszystkich stanowiskach pracy.

Nie stwierdzono uchybień w powyższym zakresie.

Dokumentacja oceny zawierała wszystkie elementy wymagane zapisem § 39a ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej  z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym: opis stanowiska z uwzględnieniem obszaru wykonywania pracy; stosowane przez pracownika na danym stanowisku narzędzia i materiały; wykonywane czynności; występujące na stanowisku niebezpieczne, szkodliwe i uciążliwe czynniki środowiska pracy; wykazy osób pracujących na danym stanowisku; datę przeprowadzonej oceny oraz osoby dokonujące oceny.

W dniu kontroli wszyscy pracownicy byli zapoznani z ryzykiem zawodowym występującym na danym stanowisku pracy oraz zasadami ochrony przed zagrożeniami. W zakładowym Regulaminie pracy ustalono sposób informowania pracowników o ryzyku zawodowym.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

7. Badania profilaktyczne

Badania profilaktyczne wykonywane były na podstawie umów zawieranych pomiędzy G7, a jednostką służby zdrowia uprawnioną do wykonywania badań z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia nad pracownikami.

Kontrolą objęto 54 pracowników (pełen stan osobowy).

Nie stwierdzono uchybień w powyższym zakresie.

Wszyscy pracownicy, świadczący pracę w dniu kontroli, posiadali aktualne zaświadczenia lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania pracy na określonym stanowisku.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

8. Służba bhp

Stan zatrudnienia w dniu kontroli wynosił 54 osoby. Zadania służby bhp wykonywał specjalista ds. bhp zatrudniony w Ośrodku BHP Zachodniopomorskiego Centrum Edukacji Morskiej i Politechnicznej (zw. dalej OBHP ZCEMiP). Osoba wykonująca zadania służby bhp w G7 posiadała udokumentowane kwalifikacje specjalisty ds. bhp.

Stwierdzono niską aktywność służby bhp w zakresie jej działania wynikającego z zapisu § 2 ust. 2 pkt 9 i 13  rozporządzeniaRady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczącegoudziału w opracowywaniu wewnętrznych zarządzeń, regulaminów i instrukcji ogólnych dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy; opiniowania szczegółowych instrukcji dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy na poszczególnych stanowiskach pracy.

Przyczyną uchybienia była sporadyczna obecność specjalisty ds. bhp  w jednostce.

Nie wniesiono uwag do wykonywania pozostałych obowiązków specjalisty ds. bhp., wynikających z ww. rozporządzenia.

Osoba wykonująca zadania tej służby: brała udział w kontrolach warunków pracy oraz przestrzegania przepisów i zasad bhp; informowała Dyrektora G7 o stwierdzonych zagrożeniach; przedstawiała pracodawcy okresowe analizy stany bhp; brała udział w ocenie ryzyka zawodowego; brała udział w ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy; brała udział w ocenie maszyn pod kątem spełniania minimalnych wymagań bhp; brała udział w ocenie warunków pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe.

WKiAW, pomimo stwierdzonych uchybień, pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna z uchybieniami).

9. Szkolenia w dziedzinie bhp

Kontrolą objęto 54 osoby, w tym pracodawcę.

Szkolenia wstępne: instruktaż ogólny przeprowadzał specjalista spoza jednostki, posiadający stosowne kwalifikacje do przeprowadzania szkoleń w dziedzinie bhp.  Instruktaż stanowiskowy przeprowadzała Pani Dyrektor G7, która legitymowała się aktualnym szkoleniem okresowym w dziedzinie bhp dla pracodawców.

Szkolenia okresowe prowadziły podmioty zewnętrzne.

Zastrzeżenia kontroli dotyczyły przeprowadzania szkoleń wstępnych w dziedzinie bhp poza godzinami pracy. Kontrola wykazała, iż6 osób zatrudnionych z  dniem 01.09.2013 r. odbyli wstępne szkolenie przed nawiązaniem stosunku pracy, co pozostawało w sprzeczności z art. 237³ § 3 k.p., wg którego szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy odbywają się w czasie pracy  i na koszt pracodawcy.

Nie stwierdzono nieprawidłowości związanych z realizacją zapisu art. 237³ § 1 i 2, art. 237⁴  k. p.  Pracowników G7 nie dopuszczano do pracy, do wykonywania której nie posiadaliby wymaganych kwalifikacji, dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bhp. Pracownikom udostępniano szczegółowe instrukcje i wskazówki dotyczące bhp na stanowiskach pracy. Pracodawca oraz pracownicy posiadali aktualne szkolenia w dziedzinie bhp określone  w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.

WKiAW, pomimo stwierdzonego uchybienia, pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna z uchybieniem).

III. Uwagi i zalecenia

Prezydent Miasta Szczecin zalecił Dyrektorowi G7:

1. Egzekwowanie od specjalisty ds. bhp wszystkich obowiązków wynikających z rozporządzenia.
2. Przeprowadzanie szkoleń w dziedzinie bhp w czasie pracy.