Kontrole przeprowadzone przez WKiAW w 2014 roku

Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego Urzędu Miasta Szczecin we  wrześniu 2014 r. przeprowadził kontrolę w Liceum Ogólnokształcącym z Oddziałami Integracyjnymi,
al. Wojska Polskiego 119, 70-490 Szczecin (zwanym dalej LOzOI), w zakresie stanu bezpieczeństwa i higieny pracy (zw. dalej bhp). Ocena kontrolowanego zagadnienia, wnioski i zalecenia pokontrolne zawarte zostały w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 05.11.2014 r.

I. Ocena ogólna kontrolowanej działalności

WKiAW ocenił pozytywnie działalność jednostki w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (ocena pozytywna).

Pozytywna ocena dotyczyła:

• wyników kontroli organów zewnętrznych nad warunkami pracy,
• stanu technicznego obiektu budowlanego oraz prowadzenia książki obiektu budowlanego,
• użytkowania maszyn i urządzeń technicznych zapewniających bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
• stosowania i przechowywania mieszanin niebezpiecznych bądź mieszanin stwarzających zagrożenie,
• wyposażenia pracowników w środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze,
• oceny warunków pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe oraz zasad refundacji kosztów poniesionych przez pracowników na zakup okularów korekcyjnych do pracy przy monitorze ekranowym,
• oceny ryzyka zawodowego,
• wykonywania zadań przez służbę bhp.

Stwierdzone uchybienia dotyczyły:

• badań z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia nad pracownikami,
• szkoleń w dziedzinie bhp.

II. Oceny cząstkowe

1. Wyniki kontroli organów zewnętrznych nad warunkami pracy

Kontrolę w obszarze nadzoru nad warunkami pracy (od 01.01.2012 r. do dnia kontroli) przeprowadził Zachodniopomorski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny
w Szczecinie. Kontrola nie wykazała uchybień w zakresie badanego obszaru.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

2. Obiekty budowlane i pomieszczenia pracy

LOzOI usytuowane było w 1 obiekcie budowlanym. Powierzchnia zabudowy wynosiła  1027 m².Właścicielem obiektu była Gmina Miasto Szczecin, a zarządcą LOzOI.
W budynku znajdowały się również 3 mieszkania służbowe.  Dla budynku prowadzono książkę obiektu budowlanego. Odpowiedzialną za jej prowadzenie oraz terminowość przeprowadzania kontroli była osoba zatrudniona na stanowisku kierownika gospodarczego.

Nie stwierdzono uchybień w zakresie przeprowadzania kontroli obiektu budowlanego oraz wykonywania zaleceń wynikających z kontroli.

Obiekt budowlany poddawany był kontrolom wynikających z zapisów art. 62 ust. 1 pkt 1 lit. a i c oraz pkt. 2 ustawy  z dnia 7 lipca  1994 r. Prawo budowlane. Kontrole przeprowadzały osoby posiadające uprawnienia w danym zakresie. W toku kontroli budowlanych nie stwierdzono uchybień mogących  mieć wpływ na bezpieczeństwo osób korzystających z budynku i jego otoczenia. Pracodawca na bieżąco wykonywał zalecenia wynikające z kontroli.  Nie stwierdzono ponadto uchybień w zakresie prowadzenia książki obiektu budowlanego. Wpisy do książki dokonywane były w dniu zaistnienia okoliczności, dla której było wymagane dokonanie odpowiedniego wpisu. WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

3. Maszyny i sprzęt do tymczasowej pracy na wysokości

Na wyposażeniu jednostki znajdowały się następujące maszyny i sprzęt do tymczasowej pracy na wysokości: transporter na gąsienicach, rampa podjazdowa, odkurzacze, maszyna do szorowania posadzek, elektronarzędzia, drabina aluminiowa rozstawna.

W 2010 r. dokonano oceny maszyn pod kątem spełnienia minimalnych wymagań bhp w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy. Maszyny nie spełniające minimalnych wymagań wycofano z eksploatacji.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

4. Mieszaniny chemiczne

W jednostce stosowano następujące niebezpieczne, bądź stwarzające zagrożenie mieszaniny chemiczne: płyn do mycia WC HEROS, ACE płyn wybielający, kostka do WC, SIN – LUX płyn do podłóg, FP-2 płyn do mycia powierzchni silnie zabrudzonych, benzyna bezołowiowa 95. Prace w kontakcie z ww. mieszaninami wykonywali pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych. Pracodawca posiadał aktualny spis stosowanych niebezpiecznych, bądź stwarzających zagrożenie mieszanin oraz karty charakterystyki.  Pracownicy stosujący ww. mieszaniny zostali zapoznani z kartami charakterystyki.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

5. Środki ochrony indywidualnej,  odzież i obuwie robocze

Zasady oraz normy przydziału  środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego zostały określone w zakładowym Regulaminie pracy.

Osoby zatrudnione na stanowisku nauczyciela wychowania fizycznego otrzymywały ekwiwalent za odzież i obuwie robocze, do czego uprawniał  Kodeks pracy. Na pozostałych stanowiskach (sprzątaczka, woźny, szatniarz, kierownik gospodarczy, nauczyciel rewalidacji, nauczyciel chemii) pracodawca zaopatrywał pracowników
w ww. przedmioty.

Na 9 osób objętych kontrolą w stosunku do 1 osoby, stwierdzono uchybienie polegające na przekroczeniu okresu użytkowania (ustalonego w Regulaminie pracy) fartucha roboczego. Odpowiedzialną za uchybienie była osoba zatrudniona na stanowisku kierownika gospodarczego, do której obowiązków należało przestrzeganie ustalonych terminów. Wymieniona wyjaśniła, iż nie zakupiła nowego fartucha ponieważ dotychczas użytkowany był w dobrym stanie. Pozostali pracownicy w dniu kontroli byli prawidłowo wyposażeni w środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze, przysługujące dla danego stanowiska pracy.

WKiAW pozytywnie, pomimo stwierdzonych uchybień, ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna z uchybieniami).

6. Praca przy monitorach ekranowych

Prace przy monitorach ekranowych, w rozumieniu zapisów § 2 ust. 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r.w sprawie bezpieczeństwa
i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe wykonywały osoby zatrudnione na następujących stanowiskach: specjalista (sekretariat, sprawy osobowe), główna księgowa, kierownik gospodarczy.

Na stanowiskach pracy wyposażonych w monitory ekranowe pracodawca przeprowadził ocenę warunków pracy w aspekcie: organizacji stanowisk pracy; stanu elementów wyposażenia stanowisk pracy; obciążenia narządu wzroku oraz układu mięśniowo-szkieletowego pracowników; obciążenia pracowników czynnikami fizycznymi, w tym szczególnie nieodpowiednim oświetleniem; obciążenia psychicznego pracowników, wynikającego ze sposobu organizacji pracy. Ocena nie wykazała nieprawidłowości.

Jednocześnie pracodawca wewnętrznym zarządzeniem uregulował zasady zwrotu kosztów zakupu okularów korekcyjnych do pracy przy monitorze ekranowym przez uprawnione osoby. W okresie objętym kontrolą pracownicy nie wnioskowali do pracodawcy o zwrot kosztów zakupu okularów.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

7. Wypadki przy pracy i choroby zawodowe

W okresie objętym kontrolą w LOzOI nie zarejestrowano wypadków przy pracy, chorób zawodowych bądź podejrzeń o tego typu choroby.

8. Ocena ryzyka zawodowego

Ocenę ryzyka zawodowego w roku 2010 przeprowadził zespół, w składzie: specjalista ds. bhp, społeczny inspektor pracy, kierownik administracyjno - gospodarczy oraz nauczyciel. Dokumentacja oceny zawierała wszystkie elementy wymagane zapisem §39aust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej  z dnia 26 września 1997 r.
w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym: opis stanowiska z uwzględnieniem obszaru wykonywania pracy; stosowane przez pracownika na danym stanowisku narzędzia i materiały; wykonywane czynności; występujące na stanowisku niebezpieczne, szkodliwe i uciążliwe czynniki środowiska pracy; wykazy osób pracujących na danym stanowisku; datę przeprowadzonej oceny oraz osoby dokonujące oceny.

W dniu kontroli wszyscy pracownicy byli zapoznani z ryzykiem zawodowym występującym na danym stanowisku pracy oraz zasadami ochrony przed zagrożeniami.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

9. Służba bhp

Stan zatrudnienia w dniu kontroli wynosił 46 osób. Zadania służby bhp, na podstawie umów cywilnoprawnych, zawieranych pomiędzy LOzOI a ZCEMiP, wykonywał specjalista ds. bhp, zatrudniony w OBHP ZCEMiP.

Nie wniesiono uwag do pracy specjalisty ds. bhp. Osoba wykonująca zadania tej służby: brała udział w kontrolach warunków pracy oraz przestrzegania przepisów i zasad bhp, informowała na bieżąco pracodawcę o stwierdzonych zagrożeniach, przedstawiała pracodawcy okresowe analizy stany bhp, prowadziła czynne doradztwo
w zakresie bhp, brała udział w tworzeniu, bądź opiniowaniu wewnętrznych zarządzeń oraz instrukcji dotyczących bhp.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

10. Badania profilaktyczne

Przedmiotem kontroli były okresowe badania pracowników świadczących pracę w dniu kontroli oraz wstępne badania osób zatrudnionych po 01.01.2012 r. Kontrolą objęto 43 osoby(pełen stan osobowy jednostki na dzień kontroli).

Kontrola wykazała, iż 2 osoby zostały dopuszczone do pracy bez wstępnych badań lekarskich, natomiast osoba zatrudniona z dniem 01.09.2014 r., wstępne badanie wykonała w dniu 11.09.2014 r. (po 10 dniach od podjęcia pracy), co naruszyło art. 229 § 1 pkt 1 oraz § 4 k.p., wg którego wstępnym badaniom lekarskim podlegają osoby przyjmowane do pracy. Badaniom wstępnym nie podlegają jednak osoby przyjmowane ponownie do pracy u danego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy, na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą. Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku.

Odpowiedzialną za uchybienie była osoba zatrudniona na stanowisku specjalisty(prowadząca sprawy osobowe w jednostce), która uznała, iż ze względów ekonomicznych, osoby ponownie zatrudnione (przerwa pomiędzy umowami powyżej 30 dni) a mające ważne badania okresowe  nie trzeba kierować na wstępne badania profilaktyczne.

Nie wniesiono uwag w stosunku do badań lekarskich pozostałych pracowników jednostki.

WKiAW, pomimo stwierdzonych uchybień, pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna z uchybieniami).

11. Szkolenia w dziedzinie bhp

Kontrolą objęto 43 pracowników.

Szkolenia wstępne: instruktaż ogólny przeprowadzali specjaliści z Ośrodka BHP Zachodniopomorskiego Centrum Edukacji Morskiej i Politechnicznej (zw. dalej OBHP ZCEMiP), instruktaż stanowiskowy przeprowadzała Pani Dyrektor LOzOI, która legitymowała się aktualnym szkoleniem okresowym w dziedzinie bhp dla pracodawców.

Kontrola wykazała, iż pracownice 2 pracownice odbyły wstępne szkolenie ogólne przed nawiązaniem stosunku pracy, co pozostawało w sprzeczności z art. 237³ § 3 k.p., wg którego szkolenia odbywają się w czasie pracy i na koszt pracodawcy. Ustalono jednocześnie, że 1 osoba odbyła wstępne szkolenie ogólne po 4 dniach od dnia zatrudnienia, a wg art. 237³ § 2  k.p. pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy (…).

Przyczyną uchybień były terminy przeprowadzania szkoleń w dziedzinie bhp przez  zw. dalej OBHP ZCEMiP (raz w tygodniu).

Pozostali pracownicy jednostki mieli aktualne szkolenia w dziedzinie bhp, wykonane w określonych przepisami terminach.

WKiAW, pomimo stwierdzonych uchybień, pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna z uchybieniami).

III. Uwagi i zalecenia

Prezydent Miasta Szczecin zalecił Dyrektorowi LOzOI:

1. Dostosowanie okresu użytkowania odzieży roboczej na stanowisku kierownika gospodarczego do aktualnej sytuacji i potrzeb.
2. Poddanie wstępnemu badaniu lekarskiemu osoby nie posiadające takiego badania.
3. Odbywanie szkoleń w dziedzinie bhp w terminach określonych przepisami oraz w czasie pracy.