Kontrole przeprowadzone przez WKiAW w 2008 roku

Nr kontroli: P/17/08

Przestrzeganie wybranych zagadnień z prawa pracy, w tym działu X ustawy dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (j.t. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.), tj. realizację zadań służby bhp wynikających z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bhp (Dz. U. Nr 109, poz. 704), a także realizację zadań pokontrolnych, tj. wystąpień, nakazów i decyzji wydanych przez organy kontroli zewnętrznej, w tym Państwowej Inspekcji Pracy, Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego, a także pozostałych organów kontroli państwowej.

Zespół Szkół Budowlanych im. Kazimierza Wielkiego ul. Unisław 32/33 w Szczecinie

Wyniki kontroli: INFORMACJE - USTALENIA

Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego Urzędu Miasta Szczecin, w dniach: od 21 sierpnia do 10 września 2008 r. przeprowadził kontrolę w Zespole Szkół Budowlanych, zwanym dalej ZSB, w zakresie przestrzegania wybranych zagadnień z prawa pracy, w tym działu X ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.), zwanego dalej k.p., realizację zadań służby bhp wynikających z rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby bhp (Dz. U. Nr 109, poz. 704 ze zm.), a także realizację zadań pokontrolnych, tj. wystąpień, nakazów i decyzji wydanych przez organy kontroli zewnętrznej, w tym: Państwowej Inspekcji Pracy, Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego, a także pozostałych organów kontroli państwowej. Okres kontrolowany – od 2006 r. Wyniki kontroli przedstawione zostały w protokole kontroli P/17/08 podpisanym w dniu 12 września 2008 r. Ocena zawarta została w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 2 października2008 r.

W ZSB obsługę w zakresie bhp, na podstawie umowy cywilno-prawnej, prowadziły dwie osoby, które posiadały udokumentowane kwalifikacje uprawniające do zajmowania stanowiska specjalisty do spraw bezpieczeństwa i higieny pracy.

W wyniku kontroli nie stwierdzono rażącego naruszenia obowiązku wynikającego z zapisu art. 15 k. p. stanowiącego, że pracodawca obowiązany był zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Stwierdzone w toku kontroli uchybienia nie miały zasadniczego wpływu na kontrolowaną działalność.

Pracodawca ocenił i udokumentował ryzyko zawodowe na wszystkich stanowiskach pracy w ZSB oraz poinformował pracowników o ryzyku zgodnie z wymogami określonymi w art. 226 k.p., wg którego pracodawca ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą oraz stosuje niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko; informuje pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.

Nie stwierdzono również nieprawidłowości w przedłożonych do kontroli zasadach przydzielania, gospodarowania i ewidencjonowania środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego, które zostały opracowane i wprowadzone do stosowania w ZSB zgodnie z zapisem art. 237⁸ § 1 k. p., wg którego pracodawca ustala rodzaje środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, których stosowanie na określonych stanowiskach jest niezbędne (...), oraz przewidywane okresy użytkowania odzieży i obuwia roboczego.

Stwierdzono jednak, że w przedłożonym do kontroli regulaminie pracy ZSB brak było zapisów dotyczących sposobu informowania pracowników o ryzyku zawodowym, jak również ustaleń dotyczących wyposażenia pracowników w odzież i obuwie robocze oraz w środki ochrony indywidualnej i higieny osobistej co było niezgodne z zapisem art. 104¹ § 1 pkt. 1 i 8 k.p., według którego regulamin pracy, określając prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników związane z porządkiem w zakładzie pracy, powinien ustalać w szczególności: (....) wyposażenie pracowników w narzędzia i materiały, a także w odzież i obuwie robocze oraz w środki ochrony indywidualnej i higieny osobistej; (...) sposób informowania pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą.

Przyczyną uchybienia było niedopatrzenie ze strony pracodawcy.

W toku kontroli ustalono, że do zakresu obowiązków pracownika ZSB, zatrudnionego na stanowisku konserwatora, należała „bieżąca naprawa i konserwacja instalacji elektrycznej” pomimo faktu, iż świadectwo kwalifikacyjne pracownika „uprawniające do zajmowania się eksploatacją urządzeń i sieci na stanowisku: eksploatacji” utraciło ważność w dniu 06.11.2007 r. tym samym, na podstawie zapisu art. 237³ § 1 k.p., nie wolno było dopuścić pracownika do pracy, do wykonywania której nie posiadał on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy; zapisu § 5 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz. U. Nr 89, poz. 828 ze zm.) eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci mogły zajmować się osoby, które spełniają wymagania kwalifikacyjne (...).

Z udzielonych przez dyrektora ZSB ustnych wyjaśnień wynikało, że z chwilą utraty uprawnień pracownik został odsunięty od eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci. Jednocześnie w czasie trwania kontroli pracownikowi zmieniono zakres obowiązków usuwając z zakresu zapis dotyczący „bieżącej naprawy i konserwacji instalacji elektrycznej”.

W wyniku kontroli prawidłowości prowadzenia i nadzoru nad prowadzeniem postępowań powypadkowych, w których poszkodowanymi zostały dwie pracownice zatrudnione na stanowiskach sprzątaczek, stwierdzono wiele uchybień, w tym:

Wypadek przy pracy, do jakiego doszło w dniu 31.10.2007 r.:

- brak wszechstronnego zbadania okoliczności i przyczyn wypadku. Jedynym dokumentem sporządzonym przez zespół powypadkowy był Protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy. Zespół powypadkowy, w skład którego wchodził pracownik służby bhp, nie wykonał czynności wynikających z zapisu § 6 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 lipca 1998 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposobu ich dokumentowania, a także zakresu informacji zamieszczanych w rejestrze wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 115, poz. 744 ze zm.), zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków, wg którego niezwłocznie po otrzymaniu wiadomości o wypadku zespół powypadkowy jest obowiązany przystąpić do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, a w szczególności: dokonać oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych (...); jeżeli jest to konieczne, sporządzić szkic lub wykonać fotografię miejsca wypadku; wysłuchać wyjaśnień poszkodowanego (...); zebrać informacje dotyczące wypadku od świadków wypadku; zasięgnąć opinii lekarza (...),

- w protokole powypadkowym zespół powypadkowy nie wskazał przyczyny zewnętrznej wypadku, chociaż istnienie przyczyny zewnętrznej było niezbędne aby dane zdarzenie uznać za wypadek przy pracy, zgodnie z zapisem art. 3 ust 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 199, poz. 1673 ze zm.), wg którego za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą,

- wzór protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku był niezgodny z rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz. U. Nr 227, poz. 2298),

- pracodawca, pomimo wielu błędów w prowadzonym postępowaniu, zatwierdził protokół powypadkowy, nie żądając od zespołu powypadkowego dodatkowych wyjaśnień do czego obligował go zapis § 12 ust. 2 rozporządzenia w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków, wg którego pracodawca zwraca nie zatwierdzony protokół powypadkowy, w celu wyjaśnienia i uzupełnienia go przez zespół powypadkowy (...), jeżeli protokół ten nie odpowiada warunkom określonym w rozporządzeniu (...),

- do dnia kontroli nie sporządzono i nie przekazano do Urzędu Statystycznego karty statystycznej wypadku, tym samym nie dopełniono wymogu wynikającego z zapisów § 2, § 3 ust. 2 i § 4 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 r. w sprawie statystycznej karty wypadku przy pracy (Dz. U. Nr 269, poz. 2672), wg których statystyczną kartę sporządza się na podstawie zatwierdzonego protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (...).Część I statystycznej karty sporządza się nie później niż w terminie 14 dni roboczych od dnia, w którym został zatwierdzony protokół powypadkowy (...). Wypełnioną część II (...) pracodawca przekazuje do urzędu statystycznego (...) nie później niż z upływem 6 miesięcy od dnia zatwierdzenia protokołu powypadkowego (...).

2. Wypadek przy pracy, do jakiego doszło w dniu 07.11.2005 r.:

- protokół powypadkowy z dnia 03.02.2006 r. w sprawie ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy pracodawca, zatwierdził w dniu 28.08.2008 r., co było niezgodne z zapisem § 12 ust. 1 rozporządzenia w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków, wg którego protokół powypadkowy zatwierdza pracodawca nie później niż w ciągu 5 dni od dnia jego sporządzenia.

W ocenie kontrolującej główną przyczyną wystąpienia powyższych nieprawidłowości był brak nadzoru ze strony pracodawcy nad prowadzeniem postępowań powypadkowych.

W ZSB prawidłowo realizowano obowiązek wynikający z art. 62 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (j.t. Dz. U. z 2006 r., Nr 156, poz. 1118 ze zm.), zwanej dalej p.b., wg którego obiekty budowlane powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę okresowej kontroli.

W dwóch przypadkach, badania instalacji elektrycznej, nie dopełniono jednak obowiązku polegającego na dokonaniu wpisu w książkach obiektów budowlanych. W książkach obiektów budowlanych ZSB znajdowały się natomiast wpisy nie wynikające z art. 62 p.b. , np. „protokół z przeprowadzonych czynności przy podręcznym sprzęcie gaśniczym”; „protokół z kontroli sanitarnej ”, „ protokół z przeglądów obiektów szkolnych w zakresie bhp i warunków przed rozpoczęciem roku szkolnego”, co było niezgodne § 5 pkt 4 oraz § 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie książki obiektu budowlanego (Dz. U. Nr 120, poz. 1134), wg których wpisy do książki obejmują protokoły kontroli oraz badań określonych w art. 62 ust. 1 i 2 ustawy oraz przeprowadzonych remontów i przebudowy obiektu. Wpisy do książki powinny być dokonywane w dniu zaistnienia okoliczności, dla której jest wymagane dokonanie odpowiedniego wpisu.

W dniu 01.09.2008 r. osoba odpowiedzialna za prowadzenie książek obiektów budowlanych w ZSB, uzupełniła zaległe wpisy jak również anulowała wpisy nie wynikające z art. 62 ust. 1 i 2 p.b.

Stwierdzono, że w ZSB nie było dokumentów potwierdzających przekazanie informacji o przeprowadzonych kontrolach zewnętrznych do Prezydenta Miasta Szczecin, za pośrednictwem Dyrektora Wydziału Kontroli i Audytu Wewnętrznego.

Pozostałe zagadnienia, objęte zakresem kontroli, realizowane były na bieżąco, zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami bhp. Do sposobu ich realizacji nie wniesiono zastrzeżeń.

Z przedłożonej do kontroli dokumentacji wynikało, że w ZSB na bieżąco realizowane były obowiązki nałożone przez organy kontroli zewnętrznej nad warunkami pracy.

Prezydent Miasta Szczecin zalecił Dyrektorowi ZSB:

Ustalenie w Regulaminie Pracy:
1. sposobu informowania pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą,
2. wyposażenia pracowników w odzież i obuwie robocze oraz w środki ochrony indywidualnej i higieny osobistej.
Nie dopuszczanie do pracy pracowników, którzy nie spełniają wymagań kwalifikacyjnych.
Wzmożenie nadzoru nad prowadzeniem dokumentacji dotyczącej zdarzeń objętych ochroną ubezpieczeniową ZUS aż do zakończenia spraw odszkodowawczych w ZUS.
Sporządzenie kart statystycznych wypadków przy pracy i przekazywanie do Urzędu Statystycznego w Szczecinie.
Dokonywanie wpisów w książkach obiektów budowlanych w dniu zaistnienia okoliczności, dla której jest wymagane dokonanie wpisu.
Dostarczanie Dyrektorowi WKiAW kopii dokumentacji przekazanej przez organy kontroli zewnętrznej.

I V

udostępnił: Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego, wytworzono: 2008/10/23, odpowiedzialny/a: Janusz Kwidziński, wprowadził/a: Janusz Kwidziński, dnia: 2008/10/23 12:26:23

Historia zmian:

Wprowadził	Data modyfikacji	Rodzaj modyfikacji
Janusz Kwidziński	2008/10/23 12:26:23	nowa pozycja