Kontrole przeprowadzone przez WKiAW w 2007 roku

Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego Urzędu Miasta Szczecin w okresie od dnia 07.05.2007 r. do 21.05.2007 r. przeprowadził kontrolę w Wydziale Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miasta Szczecin w zakresie prawidłowości zbycia nieruchomości gruntowych położonych przy ulicy Stary Szlak (działki nr 29/2 – 29/26 z obrębu 4317).

Opis stanu faktycznego, stwierdzonego w toku kontroli, został ujęty w protokole z kontroli podpisanym w dniu 05.06.2007 r. Ocena kontrolowanej działalności, wnioski i zalecenia pokontrolne zawarte zostały w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 10.07.2007 r.

            W latach 1979-1989 Zarząd Gospodarki Terenami oraz Wydział Geodezji i Gospodarki Gruntami Urzędu Miejskiego wydzierżawił tereny położone w Szczecinie przy ulicy Stary Szlak z przeznaczeniem do uprawy warzyw. Użytkownicy tych działek w 1994 r. zwrócili się do Miasta o uregulowanie stanu prawnego gruntów, bowiem okazało się, że stanowiły one własność Skarbu Państwa, a pozostawały w Zarządzie Lasów Państwowych - Nadleśnictwo Kliniska. W wyniku toczącego się kilka lat postępowania zmierzającego do uporządkowania statusu prawnego w dniu 14.05.1998 r. Zarząd Miasta Szczecina podjętymi uchwałami oddał w użytkowanie wieczyste 16 użytkownikom grunty położone przy ul. Stary Szlak.

             Kontrola wykazała nieprawidłowości polegające przede wszystkim na tym, że inspektorzy Zarządu Gospodarki Terenami i Wydział Geodezji i Gospodarki Gruntami wprowadzając dzierżawców na grunt w latach 1979-1989 błędnie wskazywali tereny, które były przedmiotem umów. W 1989 r. Wydział Geodezji i Gospodarki Gruntami wydzierżawił ponadto dwie działki, pomimo posiadania informacji, że tereny te nie były własnością Gminy Miasta Szczecin. Powyższe spowodowało konieczność uregulowania stanu prawnego poprzez zbycie nieruchomości gruntowych położonych przy ul. Stary Szlak.

             W latach 1979 – 1983 Zarząd Gospodarki Terenami oraz w latach 1985 – 1989 Wydział Geodezji i Gospodarki Gruntami Urzędu Miejskiego zawarły umowy z dzierżawcami do czasu zapotrzebowania terenu. Umowy określały powierzchnię działek określonych na podstawie protokołów pomiarów stanowiących integralną część umów. Oględzin i pomiarów dokonywali inspektorzy Zarządu Gospodarki Terenami i Wydział Geodezji i Gospodarki Gruntami, którzy wskazali dzierżawcom działki poprzez ich opalikowanie. Przy protokołach sporządzane były odręcznie orientacyjne szkice terenu, które jednak nie pokrywały się z faktycznie użytkowanym terenem. W przypadku dwóch dzierżawców działek protokoły nie zawierały ponadto oznaczenia geodezyjnego (brakowało numeru obrębu i działki), a w przypadku innego dzierżawcy w przedstawionej kontrolującemu dokumentacji brakowało z kolei umowy dzierżawy oraz protokołu pomiaru, który by wskazywał na lokalizacje tej działki. Osobami sporządzającymi protokoły byli pracownicy ówczesnego Wydziału Geodezji i Gospodarki Gruntami oraz pracownik Zarządu Gospodarki Terenami inspektor. Nie ustalono przyczyn ww. nieprawidłowości z uwagi na to, że żadna z tych osób nie jest już pracownikiem Urzędu Miasta Szczecin.

             Negatywna ocena kontroli dotyczy też faktu, że Nadleśnictwo Kliniska już w 1988 r. powiadomiło Urząd Miejski o naruszeniu stanu posiadania gruntów, ale dopiero w 1993 r. tj. po upływie aż pięciu lat, podjęto działania zmierzające do uregulowania tego stanu prawnego. W 1989 r. ówczesny Wydział Geodezji i Gospodarki Gruntami zawarł jeszcze umowy z dwoma dzierżawcami na grunty przy ulicy Stary Szlak, pomimo posiadania informacji o przynależności tych gruntów do Skarbu Państwa. Powyższe umowy podpisał ówczesny Zastępca Kierownika tego Wydziału, który nie jest już pracownikiem Urzędu Miasta Szczecin.

             W dniu 19.08.1996 r. Wojewoda przekazał nieodpłatnie grunty (2,73 ha) na rzecz Gminy Miasta Szczecin, które następnie w dniu 02.12.1997 r. decyzją Prezydenta Miasta Szczecin zostały podzielone na 22 mniejsze działki. Przed decyzją o podziale działek Zarząd Miasta pozytywnie zaopiniował przedłożony projekt podziału nieruchomości położonej przy ul. Stary Szlak, z którym wystąpił Pełnomocnik Prezydenta Miasta Szczecina ds. uwłaszczeń. W uzasadnieniu podano m.in., że powierzchnie działek odpowiadały powierzchniom dotychczas posiadanym przez wnioskodawców. W rzeczywistości powierzchnie podzielonych działek były jednak zdecydowanie większe niż faktycznie użytkowane tereny obliczone przez inspektora Wydziału Gospodarki Nieruchomościami w dniu 24.05.1995 r.

             Dnia 14.05.1998 r. Zarząd Miasta Szczecina oddał w drodze bezprzetargowej w użytkowanie wieczyste na 99 lat grunty dotychczasowym użytkownikom. Przekazanie działek nastąpiło na podstawie obowiązującego wówczas art. 207 ust. 1 ustawy z dnia 21.08.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Nr 115, poz. 741), zgodnie z którym posiadaczom nieruchomości stanowiących własność gminy, którzy w dniu 5.12.1990 r. nie legitymowali się dokumentami o przekazaniu im tych nieruchomości, wydanymi w formie przewidzianej prawem, i nie legitymują się nimi w dniu wejścia ustawy (01.01.1998 r.) oddaje się je odpowiednio w użytkowanie wieczyste, w drodze umowy, lub trwały zarząd. W toku kontroli ustalono, że w 7 przypadkach spełnione zostały przesłanki określone w ustawie, bowiem umowy dzierżawy (obręb 17/1 i 17/2) zostały zawarte na inny teren niż faktycznie był użytkowany (obręb 17/3). W pozostałych 9 przypadkach sporządzone mapki geodezyjne jak i braki w protokołach pomiarów uniemożliwiały wskazanie położenia tych działek. Jedynie korespondencja pism pomiędzy wnioskującymi dzierżawcami a Wydziałem Geodezji i Gospodarki Gruntami wskazywała, że tereny zawarte w umowach znajdowały się w zupełnie innym miejscu.

             Przyczyną powyższych nieprawidłowości był brak skutecznego nadzoru nad pracownikami dokonujących oględzin i pomiarów terenów wydzierżawianych oraz brak analizy dokumentacji geodezyjnej znajdującej się w Urzędzie Miasta Szczecin przed zawarciem umów oraz podjęciem decyzji.

 

Prezydent zalecił Dyrektorowi, aby:

1.      Przed podjęciem czynności prawnych szczegółowo analizować dostępne materiały dowodowe.

2.      Nadzorować pracowników sporządzających protokoły pomiarów, między innymi poprzez sprawdzanie prawidłowości dokonywanych wskazań i obliczeń.