Kontrole przeprowadzone przez WKiAW w 2007 roku

            W lutym 2007 r. Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego przeprowadził kontrolę w Wydziale Mieszkalnictwa i Lokali Użytkowych Urzędu Miasta Szczecin (zw. dalej WMiLU)  w zakresie wynikającym z zarzutów zawartych w piśmie z dnia 12.02.2007 r. a dot. legalności podjętych decyzji w sprawie lokalu mieszkalnego położonego w Szczecinie przy ul. Mazurskiej xx.

            W wystąpieniu pokontrolnym przedstawiono ocenę badanych obszarów, dokonując poniższych ustaleń.

            Kontrola nie wykazała nieprawidłowości w przeprowadzonym przez WMiLU postępowaniu dotyczącym realizacji wniosku o zawarcie umowy najmu lokalu mieszkalnego położonego w Szczecinie przy ul. Mazurskiej xx.

            Ustalono, że skarżącemu nie przysługiwało prawo wstąpienia w stosunek najmu na podstawie art. 691 ustawy z dnia 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Stanowisko WMiLU w tej kwestii zostało potwierdzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 12.04.2006 r., gdzie w uzasadnieniu wskazano, iż skarżący nie należy do kręgu osób wskazanych dyspozycją tego przepisu, wstępujących z mocy prawa w stosunek najmu lokalu mieszkalnego po śmierci dotychczasowego najemcy (negatywna przesłanka podmiotowa).

            Postępowanie dowodowe przeprowadzone przez WMiLU (wywiad środowiskowy wśród osób zamieszkujących oficynę budynku przy ul. Mazurskiej xx) nie doprowadziło również do jednoznacznych ustaleń w kwestii samego faktu jak i okresu zamieszkiwania skarżącego w przedmiotowym lokalu. Uniemożliwiło to zastosowanie przepisu § 6 uchwały nr VI/114/03 Rady Miasta Szczecin z dnia 09.06.2003 r. w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Szczecin, przewidującego możliwość zawarcia umowy najmu lokalu mieszkalnego z osobą, która zamieszkiwała co najmniej 6 lat z najemcą lub byłym najemcą i nie wstąpiła w najem lokalu. Ustalono bowiem, że na 7 przesłuchanych przez pracowników WMiLU świadków, jedynie dwóch w sposób jednoznaczny potwierdziło fakt zamieszkiwania skarżącego w przedmiotowym lokalu. Kolejnych 3 świadków przesłuchanych na ww. okoliczność zeznało natomiast, iż dotychczasowy najemca do chwili śmierci mieszkał sam. Pozostali świadkowie nie posiadali dokładnej wiedzy na powyższą okoliczność bądź zeznawali sprzecznie. Zważyć należy również na utrudnienia dowodowe w postaci braku możliwości - z uwagi na cywilnoprawny charakter przeprowadzanego postępowania - przymuszenia świadków zarówno do stawiennictwa do organu gminy jak i odbierania wyjaśnień pod groźbą odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań. Urząd Miasta nie prowadzi bowiem w tej kwestii postępowania administracyjnego, co umożliwiałoby zastosowanie sankcji grzywny za niestawiennictwo wezwanego świadka czy też bezpodstawną odmowę zeznań (art. 88 ustawy z dnia 14.06.1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego – j.t. Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 ze zm. zw. dalej k.p.a.) jak i odebrania zeznań z pouczeniem o odpowiedzialności karnej - art. 83 ust. 3 k.p.a.

            Ustalono natomiast, że WMiLU nie posiada pisemnych procedur dot. sposobu prowadzenia postępowania o skierowanie do zawarcia umowy najmu lokalu mieszkalnego, w tym czynności podejmowanych w ramach tegoż postępowania. Faktycznie przeprowadzane są czynności polegające na wzywaniu świadków do Urzędu Miasta lub przeprowadzanie wizji lokalnej w miejscu położenia lokalu. W przedmiotowej sprawie zastosowano obie formy postępowania dowodowego. Dodatkowo podjęto również próbę przesłuchania pozostałych lokatorów oficyny prawej budynku przy ul. Mazurskiej xx (pisemne wezwania za zwrotnym potwierdzeniem odbioru doręczone lokatorom mieszkań o nr xx i xx, odmowa  zeznań podczas wizji lokatora – nr xx) jak i weryfikacji zeznań świadków – lokatorów mieszkań o nr xx (odmowa zeznań podczas wizji) i xx (wezwanie za z.p.o.), stwierdzających pierwotnie, że dotychczasowy najemca do chwili śmierci mieszkał sam. Wskazane próby nie dały pozytywnych rezultatów (za wyjątkiem zeznań najemcy lokalu nr xx) co spowodowane było m.in. brakiem możliwości zastosowania ww. środków przymuszenia świadka do złożenia zeznań.

            W ocenie kontroli wskazany wyżej brak jednoznaczności w zeznaniach świadków na okoliczność zamieszkiwania skarżącego w lokalu nr xx, ograniczone środki dowodowe pozostające w dyspozycji pracowników WMiLU oraz praktyczne wyczerpanie osobowych środków dowodowych (przesłuchanie pozostałych lokatorów budynku, mieszkańców sąsiednich oficyn należy uznać za niecelowe), kwalifikują sprawę do rozstrzygnięcia jedynie przez sąd powszechny.

 

            W związku z poczynionymi ustaleniami kontroli Prezydent zalecił Dyrektorowi WMiLU aby w celu ograniczenia podejrzeń o arbitralność (stronniczość) przy wydawaniu skierowania do zawarcia umowy najmu rozważył możliwość stworzenia pisemnych procedur, określających m.in. rodzaj czynności podejmowanych w ramach przeprowadzanego postępowania w tym w szczególności sposobu  doboru świadków.