Archiwalne Studium kompozycyjne Miasta Szczecin 2005 z uwzględnieniem zabudowy wysokiej

wybierz: obowiązujące "Studium kompozycyjne Szczecina"

---

Zakres opracowania i cel studium

Studium obejmuje swoim zakresem szczególnie istotny historycznie, kompozycyjnie i funk­cjonalnie frag­ment miasta, na który składają się dzielnice Centrum, Stare Miasto, Nowe Mia­sto, Śródmieście-Zachód, Śródmieście-Północ, Turzyn, Niebuszewo-Bolinko, Łękno, południowa część Drzetowa-Grabowa oraz za­chodnia część Międzyodrza. Ogólnym celem opracowania jest przeprowadze­nie analizy struktury kompozy­cyjnej ze wskazaniem obszarów lokalizowania zabudowy wysokiej oraz obszarów, gdzie wska­zane jest ob­niżenie wysokości istniejącej zabudowy oraz przedstawieniem wytycznych dotyczących kształtowania współczesnej sylwety mia­sta.

Przyjęty obszar cechuje zna­cząca różnorodność kompozycji substancji urbanistycznej, co zostało peł­niej wykazane w odpo­wiednich analizach. Z uwagi na to, w projekcie przyjęto założenie podziału obszaru opra­cowania na 16 jednostek urbanistyczno-krajo­bra­zowych obejmujących zabudowę o zbliżonych cechach morfoplastycz­nych. Sposób podziału został poprzedzony odpowiednimi anali­zami wysokości i zagęszczenia istniejącej zabudowy.

 
Materiałem wyjściowym dla prowadzenia większości analiz studium było przygotowanie odpowied­niego przestrzennego mo­delu komputerowego miasta, który objął uproszczone bryły ok. 9700 budynków w obszarze opracowania oraz ok. 2000 – wokół tego ob­szaru, topo­grafią terenu nanizaną na siatkę 4000 punktów wysokościowych z uwzględnieniem najistotniejszych skarp, prze­strzenną siatkę ulic oraz sylwety najistotniejszych dominant przestrzennych – łącznie ok. 50 obiektów.

Charakterystyka metod analitycznych

Dla wszystkich jednostek urbanistyczno-krajobrazowych w obszarze opracowania przeprowadzono odpowiednie analizy struk­tury wysokości zabudowy. Dla każdej z nich wyznaczone zostały podstawowe parametry takie jak: średnia wysokość, łączna kubatura i in­tensywność zabudowy. Ponadto, przygotowano szereg bardziej szczegółowych analiz opartych o autorskie metody komputerowe. Przedmiotem analiz była również struktura wysokości zabudowy, charakteryzująca procentowy rozkład zabudowy o określonych pro­gach wysokościach, co zostało przedstawione w formie odpowiednich wykresów. Przeprowadzone w ramach stu­dium analizy potwier­dzyły istotną różno­rodność poszczególnych jednostek oraz pozwoliły sformułować odpowiednie wnioski i zesta­wienia koncentracji substancji urbanistycznej w mieście.

Analiza kompozycyjna zabudowy w przyjętym obszarze opracowania prowadzona była w studium dwuto­rowo: z jednej strony analizowano wewnętrzną strukturę urbanistyczną miasta ze wskazaniem i walory­zacją istotnych osi, zamknięć widokowych i wnętrz placów, z drugiej strony analizowano kompozycję i wartości kulturowe sylwety miasta w najważniejszych bliższych i odległych pano­ramach. W pierwszym przy­padku wyodrębniono istotne osie kompozycyjne, które udokumentowane zostały w opracowaniu se­kwencjami widoków w obu kierunkach ruchu. Analiza wewnętrznej kompozycji urba­nistycznej stanowiła istotną bazę do określenia lokalizacji dla projektowanej zabudowy wyższej, która sytuowana była często w miejscach pożądanych zamknięć osi, bądź jako uzupeł­nienie wnętrz placów.  

W drugim przypadku, odnośnie analizy sylwety w panoramach, kluczowym zadaniem było przygoto­wanie odpowiedniej se­lekcji i dokumentacji miejsc widokowych. W studium przyjęto odpowiednią klasyfikację w ramach której, udokumentowano fotogra­ficznie 18 panoram. Podstawowym ce­lem analiz było określenie relacji między strukturą urbanistyczną miasta w planie a jej kompo­zycją w istot­nych widokach panoramicz­nych. Zastosowano w tym celu odpowiednie autorskie metody, który pozwoliły na zbadanie wpływu projek­towanej zabudowy na kształt sylwety. Odpowiednie wizualizacje pozwały jednoznacznie określić przy jakiej wysokości dany budynek będzie widoczny w określonej panoramie. Analizami objęto m.in. panoramy Sta­rego Miasta z Trasy Zamkowej, Łasz­towni i Wyspy Weneckiej, oraz panoramy z ulic Unii Lubelskiej, Duńskiej i 26-go Kwietnia.

Wnioski i wytyczne

W wyniku przedstawionych scharakteryzowanych wcześniej analiz struktury urbanistycznej oraz autor­skich ustaleń projekto­wych określono w studium następujące główne wytyczne dotyczące kształto­wania współczesnej zabudowy, w tym zabudowy wysokiej:

Uwzględniając powyższe ustalenia w studium określono ogólne wytyczne dla kształtowania zabudowy w poszczególnych jed­nostkach, a ponadto w granicach jednostek, wyróżniono następujące cztery kategorie obszarów szczególnych uwzględniające możliwy termin potencjalnych inwestycji:

W ramach wyznaczonych obszarów wyróżnić można 9 najistotniej­szych, proponowanych lokalizacji zabudowy wysokiej – poje­dynczych budynków wysokich o charakterze dominant lub subdominant. Propo­nowane obiekty sytuowane są wzdłuż głównych osi kompozy­cyjnych mia­sta, przy ulicach Krzywoustego, Piastów i 3-go Maja:

Uwagi dotyczące dalszych opracowań

Zgodnie z założeniem, zakres studium dotyczy analizy kompozycji struktury urbanistycznej okre­ślonego fragmentu miasta. Z oczywistych względów przedstawione w nim wytyczne projektowe,  a w szczególności proponowane lokalizacje nowej zabudowy wyso­kiej, wymagają dodat­kowej we­ryfikacji i uwzględnienia czynników technicznych, komunikacyjnych, ekonomicznych i własnościowych.

Studium zakłada, że w przypadku słabo zur­banizowanych obszarów w rejonie Międzyodrza oraz między ulicami Piastów, Ko­pernika, Narutowicza, Potulicką i Dąbrowskiego niezbędne jest przygotowa­nie odrębnych planów zago­spoda­rowa­nia i przekształceń, które mogłyby stanowić podstawę do roz­ważania miejsc lokalizacji zabudowy wysokiej. Wytyczne przedstawione w studium dla wymie­nionych obszarów mają cha­rakter ogólny. Z wykonanych analiz wynika natomiast, że przy założeniu kon­centracji struktury urbanistycz­nej w centrum stanowią one istotny potencjał rozwojowy miasta.

Autorzy:

• dr hab. inż. arch. Waldemar Marzęcki
• mgr inż. arch. Klara Czyńska
• mgr inż. arch. Paweł Rubinowicz