Pomniki i tablice w Szczecinie

Nazwa:

Płyta erekcyjna z portretami Filipa II i Franciszka I

Rodzaj:

Tablica

Czas powstania:

1619

Materiał:

piaskowiec, sztuczny kamień, polichromia

Wymiary:

300x150 cm

Lokalizacja:

Korsarzy 34, Zamek Książąt Pomorskich

Literatura:

H. Lemcke, Die Bau- und Kunstdenkmäler des Regierungsbezirks Stettin, H. XIV, Abt. I, Das Königliche Schloss in Stettin, s. 60; H. Bethe, die Kunst am Hofe der pommerschen Herzöge, Berlin 1937, s. 113; M. Glińska, Plastyka kamienna na Pomorzu zachodnim w l. 1530-1640; ta sama, Książęce fundacje w zakresie rzeźby kamiennej [w:] Mecenat artystyczny książąt Pomorza Zachodniego, Szczecin 1990, s. 87-88; Tablica ereykcyjna skrzydła muzealnego zamku- Filipa II i Franciszka I, w: Encyklopedia Szczecina, Suplement 1, red. T. Białecki, Szczecin 2003, s. 256

Zamek Książąt Pomorskich, skrzydło Mennicze elewacja wschodnia od strony dziedzińca Menniczego. – Piaskowiec, części rekonstruowane ze sztucznego kamienia, polichromia, wys. ok. 300 cm x szer. ok. 150 cm. Wykonana w 1619 r., manierystyczna, dzieło nieznanego warsztatu środkowoeuropejskiego, być może saskiego. Ufundowana przez księcia pomorskiego Franciszka I, na pamiątkę ukończenia piątego skrzydła zamku, którego budowę rozpoczął Filip II z przeznaczeniem na zbrojownię, bibliotekę i muzeum. Zdobiona portretami fundatorów wzorowanymi na wizerunkach z mapy Lubinusa z 1618 r. W trakcie restauracji w 2. poł XIX w. i w 1926 usunięto zniszczone fragmenty (m. in. portrety książąt) i uzupełniono je zaprawą cementową, zrekonstruowano polichromię i złocenia, a całość pomalowano szaro-zieloną farbą olejną. W czasie 2. wojny światowej płyta została poważnie uszkodzona. W latach 1971-1976 odbudowano skrzydło mennicze zamku, w latach 1975-1976 poddano konserwacji płytę – zniszczone fragmenty, m. in. wizerunki książąt zrekonstruowano wówczas w technice odlewu ze sztucznego kamienia. Prace te wykonał zespół PP PKZ O/Kielce pod kierunkiem Adama Młyńskiego. – Owalna płyta inskrypcyjna o bogatym ornamentalnym obramieniu ujęta dwiema jońskimi kolumienkami oraz dwiema postaciami „dzikich mężów”. W zwieńczeniu duży owalny medalion z popiersiowo ujętymi portretami fundatorów. Na płycie napis „AD/ MDCXIX/ ILUSTRISS. D.D./PHILIPUS II/ ET FRANCISCUS I / FRATRES/ SEDINORUM/ POMERANORUM/ CASSUBIORUM/ VANDALORUM/ DUCES/ RUGIORUM PRINCIPES/ CAYORUM COMITES/ LEOPOLIENSIUM/ BUTOVIENSIUM/ TERARUM/ DYNASTAE/ HOC AEDIFICIUM SUIS SUMP/ TIBUS EXTRUCTA MUSARUM/ ET ARTIUM VOLUERUNT/ ESSE CONDITORIUM”. W obramieniu płyty i medalionu portretowego wieniec laurowy, maski, główka anielska oraz ornament rollwerkowy i małżowinowo-chrząstkowy. Na trzonach kolumienek, pod płytą inskrypcyjną i pod postaciami „dzikich mężów – herby ziem pomorskich. – Filip II – syn księcia Bogusława XIII, urodzony we Franzburgu w 1573 r., od 1606 r. książę szczeciński. Zasłynął jako mecenas nauki i sztuki oraz wielki kolekcjoner. Na jego zlecenie w l. 1610-1617 rzemieślnicy z Augsburga wykonali w słynny sepet, a profesor uniwersytetu w Rostocku, Eilhardt Lubinus opracował wielką mapę Księstwa Pomorskiego, z widokami miast pomorskich i drzewem genealogicznym Gryfitów, wydaną drukiem w 1620 r. w Amsterdamie. Do kaplicy zamkowej w Darłowie ufundował słynny ołtarz ze srebrnymi plakietami. Zgromadził pokaźną bibliotekę. Dla pomieszczenia swych zbiorów w 1616 rozpoczął wznoszenie piątego skrzydła zamku, zwanego Muzealnym, lub Menniczym. Zmarł w 1618 r. Franciszek I – młodszy syn Bogusława XIII, urodzony w Bardzie w 1577 r. , od 1602 r. tytularny biskup kamieński. Na tronie szczecińskim od 1618 r. Dokończył budowę skrzydła Muzealnego. Zmarł w 1620 r.

Pokaż obiekt w serwisie Geoportalu m. Szczecin