Pomniki i tablice w Szczecinie

Nazwa:

Niemieckie Obozy Pracy Przymusowej z II Wojny Światowej ...

Rodzaj:

Pomnik

Autor:

Jakub Lewiński

Czas powstania:

2007

Materiał:

stal nierdzewna, granit

Wymiary:

wys. płyty 3,30 m, szer. 1,30 m; rozpiętość krzyża 2,15 m, wys. krzyża 3,80 m

Lokalizacja:

Smolańska, Powstańców Wielkopolskich, pętla tramwajowa

Literatura:

Głos Szczeciński „Uczczono przymusowych robotników obozów pracy” Monika Stefanek, Polskie Radio Szczecin „Pomnik pamięci robotników z II wojny światowej” Grzegorz Gibas

ul. Smolańska, ul. Powstańców Wielkopolskich (pętla tramwajowa), pomnik upamiętniający robotników przymusowych w NIEMIECKICH OBOZACH PRACY Z CZASU II WOJNY ŚWIATOWEJ, Jakub Lewiński, 2007 r.

Pomnik Pamięci Robotników Przymusowych z II Wojny Światowej – Pomorzany, u zbiegu ulic Powstańców Wielkopolskich i Smolańskiej. Autorem pomnika jest Jakub Lewiński. Rozmiary pomnika: wysokość płyty 3,30 m, szerokość 1,30m, rozpiętość krzyża 2,15m, wysokość krzyża 3,80 m. Tablica z napisem mówiącym o obozach pracy przymusowej: „W LATACH// II WOJNY ŚWIATOWEJ 1939-1945// NA TERENIE DZIELNICY POMORZANY// ZNAJDOWAŁY SIĘ NIEMIECKIE OBOZY// PRACY PRZYMUSOWEJ// KTÓRE MIEŚCIŁY SIĘ:// UL. Z. CHMIELEWSKIEGO 18 i 26// UL. MILCZAŃSKA 56/57, AL. POWSTAŃCÓW WLKP. 8 i 29// WZGÓRZE HETMAŃSKIE// UL. TAMA POMORZAŃSKA 13 A// UL. MIESZKA I 63/64// W BARAKACH PRZY GAZOWNI// W OBOZACH TYCH WIĘZIONO OSOBY// RÓŻNYCH NARODOWOŚCI M.IN.// POLAKÓW, JUGOSŁOWIAN I ROSJAN.// WIELU Z NICH ZMARŁO.// KU PAMIĘCI// I PRZESTRODZE POTOMNYCH// RADA OSIEDLA POMORZANY// MIASTO SZCZECIN// SZCZECIN, PAŹDZIERNIK 2006. W uroczystym odslonięciu pomnika bral udział Florian Nowacki - były więzień hitlerowskiego obozu pracy  przymusowej przy  Pommerensdorfferstr. (obecnie ulica Zygmunta Chmielewskiego).
W latach 1939-1945 na terenie Szczecina znajdowało się ponad 100 różnego rodzaju hitlerowskich obozów pracy przymusowej. Pierwsze obozy zbiorowego zakwaterowania (Gemeinschaftslager) już jesienią 1939 r. z przeznaczeniem dla polskich robotników przymusowych. W miarę przywożenia ludzi z innych podbitych przez Niemców krajów wzrastała ich liczba. Powstały też obozy zakładowe. Nosiły one różne nazwy np. „Gemeinschftslager”, „Tiergarten”, „Schiesspark”, „Wendorff”, „Pommernlager” itp. Ogółem w tych obozach na terenie Szczecina i Polic zamieszkiwało około 15 000 polskich robotników przymusowych. Podobna liczba robotników przymusowych była z krajów zachodnich i Związku Radzieckiego. Polscy robotnicy musieli nosić po lewej stronie piersi znak „P”, a ci ze wschodu „OST”. W mieście istniały także drużyny robocze jeńców wojennych: francuskich, włoskich i radzieckich. Byli oni zatrudnieni w kilku zakładach przemysłowych.
Natomiast poprzez obelisk na Pomorzanach chciano upamiętnić robotników, którzy przebywali w 7 niemieckich obozach pracy znajdujących się w tej dzielnicy Szczecina. Najcięższe obozy pracy przymusowej znajdowały się u zbiegu ul. Milczańskiej i Mieszka I oraz na terenie spółdzielni „Nurek” przy Chmielewskiego. Dnia 22 listopada 2007 r. odbyły się uroczystości odsłonięcia i poświęcenia pomnika z udziałem Pani Elżbiety Masojć – Zastępcy Prezydenta, radnych Rady Miasta Szczecin, duchowieństwa, wojska, reprezentacji szczecińskich szkół i gościa specjalnego pana Florian Nowackiego, który był jednym z robotników przymusowych w obozie przy ul. Chmielewskiego 26 na Pomorzanach, przez 15 miesięcy. Pan Nowacki na odsłonięciu pomnika wspominał, iż robotnicy byli zakwaterowani w 500 osób w potężnym domu, a warunki bytowe były znośne. Inicjatorami tego obelisku było Stowarzyszenie „Civitas Christiana”, które wystąpiło z tym pomysłem do Rady Osiedla Pomorzany.
 

Pokaż obiekt w serwisie Geoportalu m. Szczecin