Pomniki i tablice w Szczecinie

Nazwa:

Kronika Morska Szczecina

Rodzaj:

Płaskorzeźba

Autor:

Sławomir Lewiński

Czas powstania:

1968-1970

Materiał:

piaskowiec, granit, bazalt, wapień, sztuczny kamień

Lokalizacja:

Bulwar Piastowski - od mostu Długiego do Trasy Zamkowej

Literatura:

Z monografii na 50 lecie Stoczni Szczecińskiej 2. Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Szczecinie Instytut Zachodnio-Pomorski, Wiktor Fenrych, Andrzej Mielcarek, Żegluga Polska S.A. Polska Żegluga Morska 1927 – 1951 – 1975. Katalog floty. Szczecin 1977.

 Kronika Morska  Szczecina - dawny Bulwar Piastów Pomorskich,  obecnie Bulwar Piastowski (od Mostu Długiego do Trasy Zamkowej), akcenty rzeźbiarskie i tablice (53 elementy) , Sławomir Lewiński, 1965-1970 r.
Morska Kronika Szczecina powstała na zlecenie Miejskiej Rady Narodowej w celu upamiętnienia rezultatów pracy stoczniowców, marynarzy, portowców i rybaków Szczecina. Uroczyste odsłonięcie nastąpiło podczas Dni Morza 22 czerwca 1968 r. Autorem projektu i wykonawcą jest Sławomir Lewiński. Ozdobny płaskorzeźbiony fryz składa się z 42 kompozycji umieszczonych na murze oporowym wzdłuż Bulwaru Piastów Pomorskich w układzie topograficznym w kolejności od Mostu Długiego do Trasy Zamkowej.
1. Bulwar Piastów Pomorskich - tablica z piaskowca z napisem: Bulawar Piastów Pomorskich , relief wypukły, (wym.:  60cm x 30cm). Obecnie obowiązująca  nazwa to Bulwar Piastowski.
2. Maska afrykańska - płaskorzeźba z czarnego bazaltu przedstawiająca maskę  iafrykańską (wym.: 45x26cm) wmurowana w lico muru, poniżej tablica z piaskowca (wym.: 60 x 30cm) z napisem: „UNIAFRICA//OTWARCIE LINII//29.09.1961”. Litery wykonane w technice reliefu wypukłego.
3. Flądra -  płyta z piaskowca z płaskorzeźbą przedstawiająca płaską rybę (wym.: 60x42cm).
4.ZIEMIA SZCZECIŃSKA. Płyta piaskowca w kształcie kwadratu, w centralnie umieszczonym wypukłym kole napis biegnący po okręgu: ZIEMIA SZCZECIŃSKA //DOOKOŁA ŚWIATA/. W centrum kompozycji sylweta statku, powyżej trójząb - logo PŻM, poniżej daty: //20.X.66 // 14.IV.67. W latach 1966-1969 w skład floty PŻM weszło kolejno 8 nowoczesnych masowców o zbliżonych właściwościach eksploatacyjno-technicznych. Cztery zbudowane zostały w Stoczni San Marco w Trieście (m/s „Ziemia Szczecińska, m/s „Ziemia Gdańska”, m/s „Ziemia Lubuska” i m/s „Ziemia Wielkopolska”). Wejście do eksploatacji statków  typu „Ziemia" otwierało nowy, ważny etap w rozwoju trampingu o zasięgu oceanicznym armatora szczeciń¬skiego. Ziemię Szczecińską zbudowano w 1966 r. Masowiec. Nośność: 23 350 DWT. Pojemność: 16 452 BRT (GT), 10 930 NRT (CGT).Długość całkowita: 190,46 m. Szerokość: 22,86 m. Zanurzenie: 9,97 m. Napęd: silnik spalinowy dwusuwowy, jednostronnego działania, nawrotny, ośmiocylindrowy. Moc; 11 200 KM, Typ: B758S (CRDA-Fiat). 1 śruba. Prędkość eksploatacyjna: 14,7 węzła (Mm/godz.). Zasięg pływania około 20 000 Mm (mil morskich; 1 Mm = 1,852 km).1pokład. Pełnopokładowiec. 7 ładowni samotrymujących. Pojemność całkowita ładowni: 30 388 m3 (dla ziarna). Lu¬ki zamykane hydraulicznie pokrywami systemu Mc Gregor. Szczytowe zbiorniki balastowe przy ładowniach nr 2 - 7 o pojemności 4 004 m3, przystosowane do ewentualnego przewozu zboża. Załoga: 38 - 40 osób.
5. Stoczniowiec. Płaskorzeźba z granitu przedstawiająca głowę męską w hełmie roboczym (wym.: 58x28cm) umieszczona w płycie z piaskowca.
6. Żaglowiec. Płyta z piaskowca - płaskorzeźba przedstawiająca statek żaglowy na pełnym morzu (wym: 42x62cm).
7. MS Kraków. Płyta z piaskowca (wym.:82x60cm), płaskorzeźba przedstawiająca lajkonika z trójzębemi (logo armatora PŻM). Napis na górze: M-S Kraków i poniżej: lajkoniki: PODNIESIENIE/BANDERY//16.IX.1965.M/s „KRAKÓW” – drobnicowiec typu B-455-I/1, wyporność (nośność): 5 993 DWT, pojemność brutto: 5 534 BRT (GT), pojemność netto: 3 049 NRT (CGT), położenie stępki:10.09.1964 r.; wodowanie:30.01.1965 r.; zdanie: 20.09.1965 r. Armator: Polska Żegluga Morska - Szczecin; bandera polska. Statki typu B-455 Stocznia Szczecińska produkowała w latach 1965-1970. Statek ten od września 1965 r. pływał na linii zachodnioafrykańskiej. W roku 1966 doznał poważnych uszko¬dzeń kadłuba z powodu kolizji i poddano go generalnemu remontowi. W 1969 roku wraz z linią zachodnioafrykańską przeszedł do PLO.
8.Wojownik.  Płaskorzeźba z piaskowca przedstawiająca głowę średniowiecznego wojownika wmurowana w płytę z piaskowca (wym.: 45x35cm)
9. Dama dworu. Płaskorzeźba granitowa przedstawiająca głowę kobiecą w stroju ze średniowiecza, głowa nakryta luźno opadającą chustą, pod szyją kryza. Głowa (wym.: 44x40cm) wmurowana bezpośrednio w mur oporowy bulwaru.
10. K.I.Gałczyński.Płyta z piaskowca przedstawia realistycznie wykonaną podobiznę K.I.Gałczyńskiego. Powyżej płaskorzeźby (wym.: 43x39cm) z lewej strony podłużna płyta z napisem: „K. I. Gałczyński” (wym.: 15x60 cm). Po prawej stronie głowy pionowa podłużna tablica z napisem: POD-/NIE-/SIĘ-/NIE BAN-//DERY// 23.IX.1964, (wym.:60x30cm). M/s „K.I.GAŁCZYŃSKI” – drobnicowiec typu B-516-II/6, wyporność: 8 553 DWT, pojemność brutto: 5 584 GT, pojemność netto:3 044 CGT, położenie stępki : 10.12.1963r.,wodowanie:27.05.1964r.,podniesienie bandery 23.09.1964r., zdanie : 25.09.1964r. Armator: Polskie Linie Oceaniczne – Gdynia; bandera polska. Statki typu B-455 Stocznia Szczecińska produkowała w latach 1965-1970.    Literatura:1. Z monografii na 50 lecie Stoczni Szczecińskiej.
11. Ryba Tablica z piaskowca – płaskorzeźba przedstawiająca szkielet płaskiej ryby (wym.:43x61cm).
12.Głowa. Płaskorzeźba głowy męskiej (wym.: 20x25 cm), wykonana z czerwonego granitu, wmurowana bezpośrednio w płytę z piaskowca (wym.: 30x40 cm).
13.Szkielet węgorza. Tablica z płaskorzeźbą z piaskowca przedstawiającą szkielet ryby o wydłużonym kształcie, np. węgorza (wym.: 85x15 cm).
14.Henryk Jendza.Trzy płyty tworzą kompozycję upamiętniającą podniesienie bandery. Tablica z piaskowca z wmurowaną płaskorzeźbą głowy Henryka Jendzy (wym.: 42x42 cm). Poniżej płyta z piaskowca z sylwetą statku i napisem: HENRYK/JENDZA (wym.: 30x60cm) i powyżej, po prawej stronie, płyta podłużna z inskrypcją: POD-/NIE-/SIE-/NIE/ BAN /DERY/14.XII/1966 (wym.: 55x30cm). M/s „HENRYK JENDZA” – drobnicowiec typu B-516-V/9, wyporność (nośność): 8 745 DWT, pojemność brutto: 5 581 BRT(GT), pojemność netto:43 037 NRT (CGT) położenie stępki: 06.09.1965r.,wodowanie:01.02.1966r., zdanie:14.12.1966r., podniesienie bandery:14.12.1966r. Armator: Polskie Linie Oceaniczne – Gdynia; bandera polska.
Henryk Jendza (Wilno 1921-1962 Szczecin) technik mechanik, od 1946 w Szczecinie, od 1950r. dyrektor Stoczni „Odra”, (później nazwa zmieniona na Stocznię Szczecińską). Pod jego kierownictwem stocznia zostało uruchomiona po zniszczeniach wojennych, bardzo się rozbudowała, została wyposażona; skompletowano i wyszkolono załogę. Za jego czasów stocznia realizowała zamówienia na pełnomorskie statki, głównie dla armatora radzieckiego.
15. Głowa kobiety. Granitowa  płaskorzeżba przedstawia głowę kobiecą z dużymi oczami (wym.:38x40cm) wmurowana w płytę piaskowca (wym.: 60x40cm).
16. MS Dolna Śląsk.Tablica z piaskowca z płaskorzeźbą głowy górnika, sylwetką statku, podpisem m/s Dolny Śląsk (wym.: 84x 50cm). m/s „DOLNY ŚLĄSK” – drobnicowiec typu B-520-I/3, wyporność (nośność): 15 631 DWT; pojemność brutto:11 004 BRT (GT); pojemność netto : 5 822 NRT (CGT); położenie stępki : 27.04.1967r., wodowanie:26.08.1967 r.,zdanie:29.12.1967r., podniesienie bandery:29.12.1967 r.; Silnik główny: 6RD68: „H. Cegielski” – Poznań, 5 299 kW; prędkość: 15,60 węzłów, Armator: Polskie Linie Oceaniczne – Gdynia; bandera polska. Statki typu B- 520 Stocznia Szczecińska produkowała w latach 1966 -1968.
17.Marynarz. Granitowa głowa męska osadzona na płycie ze sztucznego kamienia, (wym.: 60x30 cm), stylizowana na średniowiecznego wojownika lub marynarza.
18.Trójmasztowiec holk. Tablica z płaskorzeźbą z piaskowca (wym.: 60x47cm) przedstawiająca trójmasztowy żaglowiec używany do celów handlowych tzw. holk popularny w na Morzu Północnym i Bałtyckim, popularny w miastach hanzeatyckich w XV wieku.
19.Głowa kobieca. Płaskorzeźba z szarego granitu wmurowana w płytę z piaskowca (wym.:30x33cm) przedstawiająca głowę kobiecą o okrągłym owalu twarzy (wym.: 23x20 cm).
20.M-S Warszawa.Tablica z piaskowca z płaskorzeźbą przedstawiającą symbol Warszawy – Syrenkę z mieczem i tarczą (wym.: 86x58 cm). Poniżej przedstawienia figuralnego tablica z sylwetą statku i napisem : M-S Warszawa/ 7.VI.1967/ podniesienie/ bandery. M/s „WARSZAWA” – drobnicowiec typu B-455-I/7, wyporność (nośność): 5 954 DWT, pojemność brutto:5 523 BRT (GT), pojemność netto:3 041 NRT (CGT), położenie stępki:26.04.1966 r., wodowanie: 03.09.1966 r., zdanie:27.05.1967 r. Stocznia Szczecińska produkowała w latach 1965-1970 statki typu B-455 o następujących danych: długość całkowita : 124,12m, długość między pionami: 112,00m, szerokość : 17,00 m, wysokość boczna : 9,90 m, zanurzenie : 6,87 m, nośność: 5 993 DWT. Załoga 38 osób + 12 pasażerów. Statki tej serii stanowiły ulepszoną wersję typu B-55 i były przeznaczone do obsługi linii zachodnio-afrykańskiej. W 1969 r. wraz z linią przekazany do PLO.
21. Łódka. Płyta z piaskowca (wym.:40x62cm), płaskorzeźba przedstawia łódkę z wiosłem na tle wody.
22. Rybak i Morska Kronika Szczecina - kompozycja składa się z dwóch elementów: granitowej płaskorzeźby głowy rybaka (wym.: 44x46cm) w murze z piaskowca oraz tablicy z inskrypcją: DLA UPAMIĘTNIENIA WSPÓŁ/CZESNYM I POTOMNYM/ TWÓRCZEJ PRACY SPOŁECZEŃ/STWA NASZEGO MIASTA – POL/SKICH STOCZNIOWCÓW, MARY/NARZY, PORTOWCÓW I RYBAKÓW /MIEJSKA RADA NARODOWA/ MIASTA SZCZECINA/ POSTANOWIŁA OTWORZYĆ/ UROCZYŚCIE W DNIU ŚWIĘTA/ POLSKIEGO MORZA 22 CZERW/CA 1968 ROKU NA TYM /BULWARZE PIASTOWSKIM/ KRONIKĘ MORSKĄ SZCZECINA/ SZCZECIN DN.22.VI.1968 R./ (wym.:100 x 80cm, piaskowiec).
23.MS Bolesław Śmiały. Kompozycja składa się z trzech elementów: umieszczonej centralnie - poziomej tablicy z sylwetą statku i napisem : M-S Bolesław/Śmiały (piaskowiec, wym.: 30x60cm), na lewo - podłużnej płyty z tekstem: POD-/NIE-/SIE-/NIE/BAN-/DERY/ 31.XII/1967/ (wym.: 60x30 cm). Trzeci element – na prawo- płaskorzeźba głowy Bolesława Śmiałego, króla Polski ( piaskowiec, wym.: 54x48 cm). M/s „BOLESŁAW ŚMIAŁY” – drobnicowiec typu B-445-I/3, wyporność (nośność): 10 042 DWT, pojemność brutto:8 429 BRT (GT), pojemność netto: 4 767 NRT (CGT), położenie stępki: 08.03.1967 r.,wodowanie:21.07.1967 r., zdanie:31.12.1967r. Armator: Polskie Linie Oceaniczne – Gdynia; bandera polska. Przeznaczony do przewozu drobnicy, ładunków płynnych i chłodź., zboża luzem i ładunków pokładowych. Główny projektant T. Fiszer z COKB PO Oddz. Szczecin.
24. Konik morski. Tablica z piaskowca z płaskorzeźbą konika morskiego, wym.:60x40 cm.
25. Płaskorzeźba głowy męskiej z wapienia wmurowana w płytę z piaskowca, wym.: dług. 30cm, szer. 26cm.
26. MS Bolesław Chrobry. Tablica z piaskowca (wym.: 56x80cm) z centralnie umieszczoną podobizną głowy króla Polski Bolesława Chrobrego. Obok w dwóch kolumnach napis: „NIEPOKO-/NANY BOLE-/SŁAW NA CZELE PAN-/CERNYCH/ SŁUPAMI/ ŻELAZNY/MI W RZE/CE GRANI-/CE POLSKI/ WYTYCZYŁ/ Gall Anonim/. Poniżej sylweta statku i podpis: M/S BOLESŁAW CHROBRY. Drobnicowiec typu B-445-I/3, zwodowany:4.03.1967r.,zdany:31.10.1967 dla PLO, nośność:7 915/9895 DWT, pojemność: 5 527 / 8 427 BRT, 2 947 / 4 767 NRT; długość:145,2 m, szerokość: 18,8 m, zanurzenie:7,3/8,3 m.1 silnik spalinowy 7RD68, produkcji ZPM H. Cegielski Poznań, moc 5 888 kW , przy 135 obr./min.
27. Głowa męska. Płaskorzeźba głowy męskiej z czarnego bazaltu, wym.:34x30cm umieszczona na płycie ze sztucznego kamienia.
28. Głowa damy dworu. Płaskorzeźba głowy kobiecej stylizowanej na damę dworu (piaskowiec, wym.: 60x35cm).
29. MS Zygmunt Stary. Kompozycja dwóch płaskorzeźbionych płyt z piaskowca : pionowej, podłużnej przedstawiającej podobiznę głowy króla Polski - Zygmunta Starego (wym.: 60x48cm) oraz poziomej z inskrypcją; 27.IV.1968/WODOWANIE M/S / ZYGMUNT STARY/1 000 000 TON/ ZE STOCZNI /WARSKIEGO. M-S Zygmunt Stary głowa dług., tablica dług. 30cm, szer. 60cm. „VISHVA SANDESH" ex „ZYGMUNT STARY", zwodowany: 27.04.1968,zdany: 31.12.1968 dla Indii, nośność: 8 215 / 11 565 DWT, pojemność: 5 391 / 8 129 BRT, 2 751 / 4 449 NRT;długość:145,2 m, szerokość:18,8 m, zanurzenie:7,3/8,3 m.1 silnik spalinowy 7RD68, produkcji ZPM H. Cegielski Poznań, moc 5 888 kW przy 135 obr./min., prędkość:16,3 węzła,1 śruba, 2 pokłady, 5 ładowni, objętość ładowni: 15 088 m3,, objętość ładunków płynnych : 976 m3, załoga 44 osoby, 12 miejsc pasażerskich. Przeznaczony do przewozu drobnicy, ładunków płynnych i chłodź., zboża luzem i ładunków pokładowych. Główny projektant T. Fiszer z COKB PO Oddz. Szczecin. Literatura: Encyklopedia Szczecina T. 1 s. 611.
30. Kotwica.Tablica z piaskowca z płaskorzeźbą kotwicy (wym.:60x44cm) umieszczona w licu muru.
31. Dama dworu.Płaskorzeźba głowy kobiecej z granitu (wym.:30x12cm) - przedstawienie średniowiecznej damy dworu.
32. Ławica ryb.Tablica z piaskowca z płaskorzeźbą przedstawiającą ławicę ryb, wym.:68x68cm.
33. Głowa męska. Płaskorzeźba głowy męskiej z czarnego bazaltu (wym.:60x38cm) umieszczona w płycie ze sztucznego kamienia.
34.MS Azteca. Kompozycja składa się z dwóch elementów: maski prekolumbijskiej – stylizowanej twarzy męskiej z granitu (wym.:48x33cm)oraz tablicy z piaskowca (wym.:40x60cm) ozdobionej z lewej strony hieroglifami (piktogramami) pisma prekolumbijskiego. obok inskrypcja: m/s AZTECA/ PIERWSZY STA-/TEK ZBUDOWA-/NY W POLSCE /O NOŚNOŚCI/ 25 700 DWT/ WODOWANIE 10.VI.68. Drobnicowiec typu B-449-I/1, wyporność (nośność): 25 897 DWT, pojemność brutto:16 039 BRT (GT), pojemność netto:10 572 NRT (CGT), położenie stępki: 09.11.1967 r., wodowanie:10.06.1968 r., zdanie:31.12.1968 r. Armator: Transportation Martima Mexicana SA, Mexico; bandera meksykańska. Statki typu B-445 Stocznia Szczecińska produkowała w latach 1966-1977. Dane statków tego typu:długość całkowita:185,12 m, długość między pionami:168,00 m, szerokość:22,80 m, wysokość boczna:14,20 m, zanurzenie:10,55 m, nośność:25 897 DWT, pojemność rejestrowa brutto:6 039 BRT (GT), Silnik główny: 6RD76 „H.Cegielski” – Poznań; 7 066 kW; 119 obr/min/, prędkość:15,5 węzłów, 6 ładowni o pojemności 32 560 m3. załoga: 46 osób. Przeznaczone do przewozu rudy, apatytów, węgla, koksu, ziarna luzem i drewna; główny projektant: Jerzy Piskorz Nałęcki.
35. Głowa męska.Płaskorzeźba głowy męskiej z różowego granitu o okrągłym owalu twarzy, (wym.:42x40cm) osadzona na płycie ze sztucznego kamienia.
36. MS Artemonas. Kompozycja składa się z dwóch elementów: płaskorzeźby głowy bogini Artemidy lub
(granit,wym.:40x34cm) oraz tablicy z piaskowca (wym.:30x60cm) ozdobionej z lewej strony antycznym ornamentem geometrycznym oraz inskrypcją: „ARTEMONAS”/ PIERWSZY/STATEK DLA/ GRECJI/ WODOWANIE 14.XII/.68.m/s Drobnicowiec typu B-441-1/1, wyporność (nośność): 16 098 DWT, pojemność brutto: 11 430 BRT (GT), pojemność netto :7 039 NRT (CGT), położenie stępki:25.07.1968 r., wodowanie:14.12.1968 r., zdanie:30.06.1969 r., długość całkowita:157,80 m, długość między pionami:143,00 m, szerokość:21,00 m. Wysokość boczna:13,34 m. Zanurzenie: 9,90 m. Silnik główny: 6RD68 „H.Cegielski” Poznań; 5 299 kW; prędkość:14,69 węzłów, załoga: 34 osoby. Główny projektant: Jerzy Piskorz Nałęcki. Statki typu B-445 Stocznia Szczecińska produkowała w latach 1966-1977.Dane statków tego typu: Armator: N.F. Vernicos Shipping Co. Ltd. – Pireus; bandera grecka Z monografii na 50 lecie Stoczni Szczecińskiej:
37. KRAB. Tablica z piaskowca przedstawiająca kraba  (wym.:50x90cm)
38. Wąż prekolumbijski – płaskorzeźba z granitu wmurowana w ścianę z piaskowca
(głowa) wym.: 30x15x38cm.
39. Głowa młodzieńca. Płaskorzeźba z piaskowca przedstawiająca głowę młodzieńca, wym.:54 x 40cm
40. Motyw prekolumbijski. Płyta z piaskowca z motywem prekolumbijskim tworzącym formę zbliżona do koła, wym.: 85x75cm.
41. Głowa męska. Płaskorzeźba z bazaltu osadzona na płycie z piaskowca, wym.:40x30cm
42. Bulwar Piastów Pomorskich. Tablica z piaskowca z napisem: Bulwar Piastów Pomorskich, relief wypukły, (wym.:60x30cm). 







 

Pokaż obiekt w serwisie Geoportalu m. Szczecin