Pomniki i tablice w Szczecinie

Nazwa:

Kornel Ujejski

Rodzaj:

Pomnik

Autor:

A.Popiel

Czas powstania:

1901

Materiał:

Brąz, odlew (popiersie i elementy rzeźbiarskie), granit (cokół)

Wymiary:

wys. ok. 420 cm

Lokalizacja:

plac Zwycięstwa

Nr rejestru zabytków WKZ lub ewidencji:

Rejestr WKz B-36, decyzja ZR 4000/14/1-1/SŁ/2004 z dnia 28.06.2004r.

Literatura:

Leopoldiana. Pomniki (Aleksandra Fredry dłuta L. Marconiego oraz projektowane A. Mickiewicza i K. Ujejskiego), „Echo Muzyczne Teatralne i Artystyczne, 1897, nr 42, s. 497; Ławrynowicz J., Zapomniany romantyk w porcie, „Kurier Szczeciński”, 20.01.2006., s. 17; Nowe pomniki. Odsłonięcie pomnika Kornela Ujejskiego we Lwowie, „Kalendarz Warszawski” J. Ungra 1903, s. 85; Pomnik Kornela Ujejskiego we Lwowie, „Czas” 1897, nr 231 (9.X.), s. 2, nr 280 (7.XII.), s. 3; Pomnik Kornela Ujejskiego we Lwowie dłuta A. Popiela, „Kurier Warszawski”, 1901, nr 141 (23.V. wyd. wiecz., s. 4), nr 313 (12.X., wyd. wiecz.), s. 5; „Tygodnik Polski”, 1901, nr 17, s. 136; „Życie i Sztuka”, 1901, nr 7, s. 86; nr 50, Lwów Ujejskiemu, s. 581-582; Wójcicka Z. Pomnik Kornela Ujejskiego, „Spojrzenia – Głos Szczeciński” nr 46, grudzień 1981; ta sama, Podróż Kornela Ujejskiego ze Lwowa do Szczecina, „Pogranicza” nr 1/ 2003, s. 120-124; Pomnik Kornela Ujejskiego, w: Encyklopedia Szczecina, tom II, red. T. Białecki, Szczecin 2000, s. 149

Plac Brama Portowa. Brąz, odlew (popiersie i elementy rzeźbiarskie), granit (cokół), wys. ok. 420 cm, 1901 r. Neobarokowy, dzieło rzeźbiarza Antoniego Popiela, cokół wykonany przez firmę H. Perier we Lwowie. Pomnik ustawiony pierwotnie we Lwowie przy ul. Akademickiej. Odsłonięty 8 grudnia 1901 r. W 1946 r. zdemontowany, w 1950 r. przewieziony do Warszawy, poddany wstępnej konserwacji w Pracowni Sztuk Plastycznych. W grudniu 1956 r. ustawiony przy Bramie Portowej – wówczas nieco bliżej kościoła św. Wojciecha. Na pocz. lat siedemdziesiątych przesunięty na obecne miejsce. We wrześniu 1994 r. poddany konserwacji (wyk. Teresa Korżanowska). – Popiersie poety ustawione na wysokim, dwukondygnacyjnym postumencie, a ten na kilkustopniowej podstawie. Twarz poety o sumiastych wąsach, okolona długimi włosami. Pod szyją fantazyjnie zawiązana mucha. Na surdut o wyłożonych szerokich klapach nałożona szeroka fałdzista toga przewiązana gałązką lauru. W górnej kondygnacji cokołu od frontu napis: „KORNEL UJEJSKI”, z tyłu: „NARODZIE MÓJ BĄDŹ SZCZĘŚLIWY/ K. Ujejski”. Na dolnej części postumentu karta z napisem „Chorał” oraz lira skuta kajdanami. Na odwrocie popiersia sygnatura: „A. Popiel 1901”, na gzymsie postumentu: „H. Perier”. – Kornel Ujejski – poeta, ur. w 1823 r. w Beremianach na Podolu, zm. w 1897 r. w Pawłowie koło Lwowa, przedstawiciel drugiego pokolenia romantyków. Debiutował w 1844 r. Znany m. in. jako autor poematu Maraton z dziejów starożytnej Grecji (1845) oraz zbioru wierszy Skargi Jeremiego (1846), którego część stanowił napisany pod wrażeniem wydarzeń tzw. rabacji galicyjskiej Chorał – zaczynający się od słów Z dymem pożarów z kurzem krwi bratniej, śpiewany do melodii Józefa Nikorowicza. W 1847 r. wyjechał do Paryża, gdzie spotkał się z A. Mickiewiczem i J. Słowackim. W 1848 r. osiadł pod Lwowem. Po upadku Powstania Styczniowego uczestniczył w działaniach „Bratniej Pomocy”, pozostając do końca wiernym idei zbrojnej walki o niepodległość. W latach 1877-1878 członek austriackiej Rady Państwa zwalczał poglądy konserwatystów krakowskich („stańczyków").

Pokaż obiekt w serwisie Geoportalu m. Szczecin