Odpowiedzi na interpelacje/zapytania

Odpowiadając na interpelację nr 1272 z dnia 14.02.2020r. uprzejmie wyjaśniam, że kwestie związane z opłatą za gospodarowanie odpadami komunalnymi reguluje ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U z 2019 r. poz. 2010 ze zmianami). W ślad za tym Rada Miasta Szczecin podjęła uchwałę w sprawie wyboru metody ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki tej opłaty i ustalenia stawki opłaty za pojemnik (pojemnik (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego poz. 1204, zmiana z 2019 r. poz.1799 oraz poz. 6274).

W uchwale tej - z myślą o osobach samotnych - wprowadzono w zabudowie jednorodzinnej, w której zużycie wody nie przekracza średniomiesięcznie 4 m³, możliwość naliczenia  opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi na podstawie ilości zużytej  wody. Według danych GUS w Szczecinie średniomiesięczne zużycie wody na 1 osobę w gospodarstwie domowym nie przekracza 3 m³. Osoby samotne, zamieszkujące na terenie Szczecina, w zdecydowanej większości mogłyby zatem naliczyć opłatę według metody opartej na ilości zużytej wody. W takim wypadku wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi będzie wielokrotne niższa od opłaty liczonej od gospodarstwa domowego (w przypadku segregacji odpadów wysokość opłaty może wynieść maksymalnie 30 zł zamiast 94 zł od gospodarstwa domowego). W sytuacji opisanej przez Panią Radną bardzo możliwe, że właścicielka nieruchomości będzie mogła skorzystać z metody naliczania opłaty na podstawie ilości zużytej wody. W tym celu powinna się skontaktować z Wydziałem Podatków i Opłat Lokalnych.

Dodatkowo może zwrócić się z wnioskiem o pomoc do Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie. Osoby samotne, których dochód netto nie przekracza 701 zł, mogą uzyskać pomoc społeczną, z której środki mogą przeznaczyć również na opłaty za śmieci.

Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie indywidualnie rozpatruje każdy wniosek, każdorazowo przeprowadza wywiad środowiskowy i  w szczególnie uzasadnionych przypadkach nawet pomimo przekroczenia kryterium dochodowegomożliwe, że udzieli wsparcia finansowego.

Osoby znajdujące się w bardzo trudnej sytuacji finansowej mogą także starać się o jedną z ulg określonych w przepisach ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, tj. umorzenie w całości lub w części zaległości podatkowej, odsetek za zwłokę, rozłożenie na raty lub odroczenie terminu płatności opłaty, odroczenie lub rozłożenie na raty zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami. Są to ulgi udzielane na wniosek. Przesłanką udzielenia ulgi jest ważny interes podatnika lub interes publiczny. Każdorazowo organ podatkowy, na podstawie dowodów przedłożonych przez wnioskodawcę, ocenia, czy w danej sprawie zachodzą przesłanki udzielenia ulgi. 

Odnosząc się do propozycji Pani Radnej dotyczącej udzielenia ulg w opłatach dla samotnych seniorów, którzy znajdują się w bardzo trudnej sytuacji ekonomicznej, które miałyby być udzielane na wniosek uprzejmie wyjaśniam, że ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie zezwala na wprowadzenie jakiejkolwiek ulgi na wniosek. Pozwala natomiast wprowadzić, w drodze uchwały, zwolnienie w całości lub w części w opłatach za odbiór śmieci, dla właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują  mieszkańcy, w części dotyczącej gospodarstw domowych, w których dochód nie przekracza kwoty uprawniającej do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej. Ustawa nie zezwala jednak na wprowadzanie jakichkolwiek dodatkowych warunków zwolnienia, o których mowa w interpelacji. Jedynym kryterium dla osób samotnych jest kryterium dochodowe.

Wprowadzenie zwolnienia mogłoby narazić gminę na zarzut uprzywilejowania osób zamieszkujących w zabudowie jednorodzinnej w stosunku do mieszkańców nieruchomości zabudowanych budynkami wielolokalowymi. Wprowadzenie zwolnienia byłoby bowiem  możliwe tylko w zabudowie jednorodzinnej, gdzie właścicielem nieruchomości, który deklaruje i opłaca opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi jest najczęściej osoba fizyczna. Inaczej sprawa przedstawia się w nieruchomościach zabudowanych budynkami wielolokalowymi, dla których opłatę deklaruje i uiszcza spółdzielnia mieszkaniowa lub wspólnota mieszkaniowa. Spółdzielnia lub wspólnota mieszkaniowa nie mają uprawnień do sprawdzania sytuacji finansowej osób zamieszkujących w ich nieruchomościach, w związku z czym nie mogłyby złożyć deklaracji, w której pomniejszyłyby opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi o zwolnienie dla gospodarstw domowych uprawnionych do świadczeń z pomocy społecznej. 

Należy także pamiętać, że wpływy z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi muszą zapewnić gminie konieczne środki finansowe na realizację obowiązkowego zadania własnego gminy polegającego na pokrywaniu kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami. Zdaniem kontrolerów Regionalnych Izb Obrachunkowych konieczność zbilansowania się systemu to wymóg ww. ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Biorąc pod uwagę powyższe wyjaśnienia, nie jest wskazane wprowadzanie ww. zwolnień w opłacie za gospodarowanie odpadami komunalnymi, a wprowadzenie ulg w oparciu o dodatkowe kryteria ustalone przez gminę (o których mowa w interpelacji) nie jest dopuszczalne.