Odpowiedzi na interpelacje/zapytania

W odpowiedzi na interpelację nr 570 w sprawie historycznej świetlicy stoczniowej – miejsca podpisania Porozumień Sierpniowych 1980 roku, informuję uprzejmie, że nadal aktualne są plany przeprowadzenia kompleksowego remontu obiektu, w którym mieści się świetlica oraz powołania w nim instytucji mającej na celu zachowanie dziedzictwa szczecińskiej Solidarności, a także prezentację historii szczecińskiego przemysłu stoczniowego. Budynek socjalno-administracyjny, położony na terenie Stoczni Szczecińskiej (d. imienia Adolfa Warskiego) jest bowiem ściśle związany zarówno z gospodarką morską Szczecina, jak i historią przełomów społecznych w okresie PRL: Grudnia 1970 r. i Stycznia 1971 r., a przede wszystkim Sierpnia 1980 r. i powstania NSZZ Solidarność. Znajdująca się w nim świetlica, w której podpisano pierwsze w Polsce porozumienie między strajkującymi robotnikami a władzami PRL ma znaczenie symboliczne nie tylko dla naszego miasta. Wydarzenia, które się w niej rozegrały miały swoją rolę w obalaniu totalitarnego ustroju w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej.

W 2008 r. budynek wraz z historyczną świetlicą wpisany został do Rejestru Zabytków Województwa Zachodniopomorskiego. W styczniu 2014 r. prezydent Szczecina, prezes Instytutu Pamięci Narodowej oraz przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ Solidarność podpisali list intencyjny w sprawie zorganizowania w dawnej świetlicy stoczniowej ośrodka pamięci i edukacji. Sygnatariusze listu zgodnie uznali miejsce negocjacji szczecińskich robotników z ówczesną władzą – obok podobnych w Gdańsku i Jastrzębiu – za jedno z najważniejszych w kraju. W 2015 r. na mocy umowy darowizny Miasto Szczecin przejęło od Towarzystwa Finansowego Silesia sp. z o.o. obiekt oraz wewnętrzną ulicę stoczni, która umożliwia dostęp do niego, a także teren pod budowę parkingu. Zgodnie z intencją stron umowy budynek ma pełnić funkcję historyczno-edukacyjną.

W roku 2017 opracowana została na zlecenie Miasta inwentaryzacja budowlana, a także program funkcjonalno-użytkowy i projekt koncepcyjny zagospodarowania obiektu wraz z przyległym terenem. Zgodnie z szacunkową kalkulacją zawartą w ww. dokumentacji całkowita wartość zadania inwestycyjnego (remont i adaptacja obiektu oraz wyposażenie nowo utworzonej instytucji) sięgała kwoty ok. 70 mln zł. Miasto ze swojej strony zadeklarowało wstępnie gotowość partycypowania w kosztach inwestycji na poziomie ok. 20 mln zł. Pozostałe środki mają pochodzić ze źródeł zewnętrznych.

30 sierpnia 2017 r. podczas obchodów 37. rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych w Szczecinie wicepremier Piotr Gliński zapowiedział możliwość wsparcia ze środków budżetu państwa kosztów remontu obiektu i utworzenia instytucji kultury, która docelowo byłaby prowadzona wspólnie z Miastem Szczecin. W maju 2018 r. Prezydent Szczecina zaakceptował treść listu intencyjnego przygotowanego przez MKiDN w sprawie współpracy na rzecz utworzenia instytucji kultury pod (roboczą) nazwą Ośrodek Stocznia – Wolność i Solidarność. Zgodnie z treścią listu przedmiotem działalności instytucji ma być przede wszystkim „badanie, utrwalanie i popularyzacja wiedzy na temat roli Szczecina w walce o niepodległość, demokrację, prawa człowieka i obywatela, szczególnie w oparciu o fakty związane ze szczecińskimi wydarzeniami Grudnia ’70 i Stycznia ’71, Sierpnia ’80, Grudnia ’81 oraz działalnością opozycyjną lat 80-tych, a także upamiętnienie zdarzeń i osób, które wniosły swój wkład w tę walkę”. Integralną częścią działalności placówki stanowić ma historia Stoczni Szczecińskiej oraz prezentacja dorobku przemysłu stoczniowego w Szczecinie. Strony zadeklarowały ponadto, że nawiązana zostanie współpraca z Instytutem Pamięci Narodowej oraz Zarządem Regionu Pomorza Zachodniego NSZZ Solidarność.

Do dzisiaj jednak nie udało się wspomnianego listu podpisać. Jeszcze w grudniu ubiegłego roku Miasto zwracało się z prośbą do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego o zajęcie wiążącego stanowiska w tej kwestii. Pytając o powody tak długiej zwłoki w udzieleniu odpowiedzi, po raz kolejny zwracaliśmy uwagę, że formalne potwierdzenie intencji MKiDN umożliwiłoby podjęcie konkretnych ustaleń na temat harmonogramu działań związanych z procedurą tworzenia instytucji kultury, określenia zasad finansowania remontu i adaptacji obiektu przeznaczonego na jej siedzibę oraz utrzymania nowo powstałej placówki w oparciu o umowę o jej wspólnym prowadzeniu. Mimo braku reakcji Ministra Kultury Miasto Szczecin podtrzymuje wolę współdziałania. Nadal oczekujemy na decyzję ministerstwa, ponieważ z uwagi na skalę zadania i wysokość przewidywanych kosztów kluczowe dla powodzenia tego przedsięwzięcia pozostaje zaangażowanie strony rządowej.
Niezleżenie od negocjacji z MKiDN prowadzone są obecnie rozmowy z Instytutem Pamięci Narodowej w Szczecinie w sprawie możliwości zorganizowania tymczasowej wystawy w części pomieszczeń obiektu, której motywem przewodnim będzie 40. rocznica podpisania Porozumień Sierpniowych.