Interpelacje i zapytania radnych - IX kadencja 2024-2029

Szanowny Panie Prezydencie,

w czerwcu 2024 r. zwróciłem się do Pana Prezydenta o zmierzenie się z tematem tzw. "zielonej fali" dla tramwajów w ciągu al. Wojska Polskiego. Wskazywałem na korzyści, które płyną z takiego rozwiązania. Warto tutaj wspomnieć, że dostrzegane są one przez zarządzających drogami i transportem publicznym w innych miastach Polski. U nas jest inaczej.

W odpowiedzi na moje zapytanie wskazano bowiem na  zaporowy koszt budowy sygnalizacji z systemem detekcji. Szacowana kwota dla jednego skrzyżowania miała wynosić ok. 1,5 mln złotych.

Zachęcam do skontaktowania się z Warszawą, ponieważ jak można przeczytać w artykule z grudnia 2022 r. pt.: "Warszawa: 7 na 10 skrzyżowań z zieloną falą dla tramwajów" na stronie transport-publiczny.pl(https://www.transport-publiczny.pl/wiadomosci/warszawa-7-na-10-skrzyzowan-z-zielona-fala-dla-tramwajow-76351.html) zamiast podejmowania kosztownych inwestycji polegających na tworzeniu drogiego systemu detekcji Warszawa korzysta z komunikacji via GPS, która jest tańsza i równie skuteczna, co tradycyjnie stosowane rozwiązania. Doskonale obrazuje to cytat: "Od dwóch lat Tramwaje Warszawskie, jako jedyne w Polsce i jedne z niewielu na świecie, stosują priorytet dla tramwajów oparty o system nawigacji satelitarnej (GPS) oraz przetwarzanie danych w chmurze. Tramwajarze odchodzą od technologii wymagającej prowadzenia przewodów pod ziemią na rzecz systemów wirtualnego wykrywania tramwaju. Jeszcze niedawno wprowadzanie „zielonej fali” wymagało instalowania czujników. Wykrywały one nadjeżdżające tramwaje – z odległości nawet kilkuset metrów. Wiązało się to z koniecznością układania podziemnych instalacji oraz rozkopywaniem ulic. Koszt budowy takiej instalacji na jednym skrzyżowaniu wynosił kilkaset tysięcy złotych. Nowy system oparty o wirtualne wykrywanie tramwaju pozwala zaoszczędzić te kwoty". Co warte zauważenia, według stanu na koniec 2022 roku Warszawa posiadała priorytet dla tramwajów na 70 procentach skrzyżowań, przez które tramwaje przejeżdżają.

Według tego samego portalu w 2023 roku Warszawa podpisała umowy na utworzenie priorytetu dla tramwajów na kolejnych 19 lokalizacji za niecałe 8,5 mln złotych. Przeciętna zatem wartość zmiany na jednym skrzyżowaniu to ok. 440 tys. złotych, czyli niecałe 30 procent wartości, o jakiej mowa była w odpowiedzi na moje poprzednie. czerwcowe zapytanie.

Według strony bytom.pl(https://www.bytom.pl/aktualnosci/index/Tramwaje-linii-nr-67-i-19-pojada-szybciej.-Umowa-na-rozbudowe-sygnalizacji-swietlnych-podpisana/idn:40419) położony na Śląsku Bytom za kwotę 1,4 mln zł dokona zmian na 15 skrzyżowaniach nadając priorytet dla tramwajów. Z wielu źródeł można dowiedzieć się również o pracach nad priorytetem dla tramwajów na 8 skrzyżowaniach w Bydgoszczy.Wracając do Warszawy - tu wymienia się wymierne oszczędności wynikające z funkcjonowania priorytetu dla tramwajów. Każde ze skrzyżowań, na którym pojazdy szynowe mają priorytet, przynosi realne oszczędności: – Ruszenie 40-tonowego pojazdu generuje bardzo duże zużycie prądu. Dzięki priorytetowi, tramwaj jest w stanie przejechać przez skrzyżowanie bez zatrzymania. Zielona fala to realne oszczędności. Przy pełnym priorytecie jesteśmy w stanie oszczędzić do 13 proc. energii – mówi Anna Górka z działu Strategii Rozwoju Systemu Tramwajowego w Tramwajach Warszawskich. Badania wykazały, że gdy „włączono” zieloną falę na ul. Marymonckiej, zużycie energii przez tramwaje zmniejszyło się na tym odcinku o 13 procent. Tylko na tej, jednej linii, oszczędności w ciągu roku sięgnęły 200 tys. zł. Ponadto system warszawski oprócz oszczędności pozwala na przyspieszenie prac: – Kiedyś za pomocą konwencjonalnych metod byliśmy w stanie wdrożyć priorytet na 10 skrzyżowaniach rocznie. Po przejściu na chmurę, uruchomiliśmy priorytety na 80 skrzyżowaniach, w zaledwie dwa lata – powiedział Maciej Dutkiewicz, pełnomocnik zarządu spółki Tramwaje Warszawskie ds. komunikacji.

Priorytet dla tramwaju to oczywiście, wspomniany wcześniej walor w postaci skrócenia czasu przejazdu. W tym miejscu posłużę się znowu cytatem z portalu transport-publiczny.pl: "dzięki zielonej fali dla tramwajów skrócił się czas przejazdu na wielu liniach. Jednym z najlepszych przykładów jest linia numer 17, która z Białołęki do metra Marymont dojeżdża dziś w 24 minuty. Przed włączeniem priorytetu tramwaj pokonywał ten 11-kilometrowy odcinek o 8 minut dłużej. Prędkość komunikacyjna „siedemnastki” – liczona wraz z zatrzymaniami na przystankach – zwiększyła się z 21 do 28 km/h. Z kolei linia numer 2 (z Winnicy do metra Młociny) jedzie teraz o 5 minut krócej, co oznacza skrócenie czasu przejazdu aż o jedną czwartą. Tramwaje na „Dwójce” osiągają prędkość komunikacyjną ok. 30 km/h, dzięki czemu jest to jedna z najszybszych linii w Polsce. Z 41 do 33 minut, skrócił się czas przejazdu linii 1 między Annopolem, a placem Zawiszy. Przyśpieszyła też linia 23 z Nowego Bemowa na Pragę, która jedzie teraz 35 minut, wcześniej – 45 minut". Takie wyraźne skrócenie czasów przejazdów powoduje, że komunikacja miejska zaczyna być realną alternatywą dla indywidualnego transportu samochodowego - może się bowiem okazać, że w niektórych sytuacjach przejazd transportem publicznym wraz z dojściem na przystanek i z przystanku jest sumarycznie krótszy od czasu przejazdu do określonego celu samochodem, przy którym to rozwiązaniu nierzadko dochodzi dodatkowy czas poszukiwania miejsca parkingowego.

Te argumenty powinny, moim zdaniem, przyświecać zarządzającym transportem publicznym w naszym mieście. Poprzestanie na odpowiedzi, że trzeba by przebudować 8 skrzyżowań za ok. 1,5 mln złotych każde, nie służy wyszukiwaniu rozwiązań, a przyczynia się do dalszego osłabiania pozycji komunikacji publicznej.

W związku z powyższym proszę o następujące informacje:

1. Czy odpowiedzialni przedstawiciele GMS mogliby skontaktować się z zarządzającymi ruchem tramwajów w Warszawie, żeby poznać szczegóły rozwiązań?

2. Jeśli już taki kontakt w międzyczasie nastąpił, to proszę o podanie daty spotkania oraz przyjętych ustaleń.

3. Czy zdaniem zarządzających komunikacją miejską w Szczecinie priorytet dla tramwajów jest istotny? I dalej - czy powszechne stosowanie tego typu rozwiązań, zdaniem zarządzających komunikacją miejską zwiększyłby konkurencyjność poruszania się transportem publicznym?

4. Czy na aktualnie trwających budowach linii tramwajowych w ciągu ul. Kolumba, Chmielewskiego i Powstańców Wielkopolskich przewidziano wprowadzenie priorytetu dla tramwajów? Jeśli nie, to dlaczego?

Interpelujący Radni:

• Marek Duklanowski (Prawo i Sprawiedliwość)