Rodzaje materiałów zawierających azbest
Wyroby zawierające azbest oraz odpady azbestowe można podzielić - w zależności od trwałości i ilości zastosowanego spoiwa wiążącego – na: miękkie (łamliwe, kruche) i twarde (niekruche, sztywne).
Wyroby miękkie o gęstości < 1000 kg/m3 Charakteryzują się dużym procentowym udziałem azbestu. Łatwo ulegają uszkodzeniom, powodując duże emisje pyłu azbestu. Najczęściej spotykane są w obiektach przemysłowych (elektrociepłownie, huty). Narażeni na oddziaływanie ich pyłów są pracownicy wykonujący remonty izolacji lub uszczelnień urządzeń z udziałem azbestu.
Wyroby miękkie to m.in.:
- sznury, płótna, tkaniny z dodatkiem azbestu (lub wykonane z samego azbestu),
- płyty i uszczelki kinkieryt (typu Gambit, Polonit), stosowane w ciepłownictwie na złączach rur, zaworów z gorącą wodą lub parą,
- płaszcze azbestowo-gipsowe stosowane w izolacji rur w ciepłownictwie,
- płyty i tektury miękkie (stosowane w izolacjach ognioochronnych),
- płyty ognioochronne typu „PYRAL” produkcji czechosłowackiej lub „SOKALIT” produkcji NRD, zawierające ok. 30 - 50% azbestu (służą do okładzin ognioochronnych konstrukcji budynków oraz jako sufity podwieszane o podwyższonej odporności na ogień, także jako materiał do klap przeciwpożarowych i przeciwdymnych),
- natryski azbestowe na konstrukcje stalowe zastosowane jako ognioochronne zabezpieczenie stalowej konstrukcji budynków o tzw. konstrukcji niesztywnej (np. budynki przemysłowe, biurowe; często są to obiekty indywidualnie projektowane, „nasycone” technologią budowlaną krajów zachodnioeuropejskich z lat 60 -70., np. budynki ambasad).
Wyroby twarde o gęstości > 1000 kg/m3 Są to najpowszechniej występujące w krajowym budownictwie wyroby zawierające azbest. Charakteryzują się dużym stopniem zwięzłości, dużym udziałem spoiwa (najczęściej jest nim cement), niską procentową zawartością azbestu (ok. 5% w płytach płaskich lignocementowych modyfikowanych, 12 -13% w płytach płaskich i falistych azbestowo-cementowych i ok. 20% w rurach azbestowo-cementowych). W przeciwieństwie do wyrobów miękkich, przez długi okres pozostają wyrobami emitującymi małe ilości pyłu azbestu. Można je więc uważać za mniej groźne w użytkowaniu oraz podczas prac remontowych od wyrobów miękkich. Mniej groźne są też ich odpady.
Emisja pyłu azbestu może powstawać podczas uszkodzeń mechanicznych, np. przy piłowaniu lub szlifowaniu szybkoobrotowymi narzędziami elektrycznymi, nie wyposażonymi w miejscowe odciągi pyłu. Do emisji pyłu dochodzi także w trakcie trwania destrukcji, np. emitują go stare płyty pokryć dachowych azbestowo-cementowych o naruszonej przez czynniki atmosferyczne lub chemiczne powierzchni zewnętrznej. Wówczas zanieczyszczony jest też grunt w bezpośrednim sąsiedztwie rynny odprowadzającej wodę opadową.
Wyroby twarde to m.in.:
płyty azbestowo-cementowe faliste,
płyty azbestowo-cementowe płaskie prasowane,
płyty azbestowo-cementowe KARO,
płyty warstwowe PW3/A i podobne,
rury azbestowo-cementowe,
złącza, listwy, gąsiory wykonane z azbestocementu,
płaszcze azbestowo-cementowe stosowane w izolacji rur w ciepłownictwie.
AZBEST W BUDYNKACH
Przykłady systemów budownictwa stosującego materiały azbestowo-cementowe w ścianach
Nazwa systemu |
Forma zastosowania materiałów |
Miejsce zastosowania |
OWT i WK 70 |
Płyty a–c w formie płyt warstwowych |
Ściany osłonowe i loggiowe w budynkach monolitycznych ACRUM |
SBM–75 |
Płyty a–c stosowane od zewnątrz
– „ – we wnętrzu |
Ściany osłonowe „Progor” na ruszcie drewnianym LSO–D.
Ściany osłonowe „Progor” na ruszcie stalowym LSO-S.
Ściany osłonowe „Gdańsk”. |
System ram H (ze ścianami WW-78) |
Płyty a–c stosowane jako elementy płyt warstwowych w ścianach osłonowych |
Ściany „Bistyp–2”, „Bistyp–3” i „Bistyp–4” stosujące płyty PW3/A, PŻ/3W, ściany osłonowe „Skold”. |
Przykłady ścian osłonowych zawierających elementy wykonane z azbestocementowych płyt prasowanych płaskich
Lp. |
Nazwa ściany |
Systemy budownictwa stosujące ścianę |
Miejsce zastosowania |
1 |
2 |
3 |
4 |
1. |
WW–78 |
Różne systemy budownictwa ogólnego i mieszkaniowego dla budynków wysokich do 100 m. |
Płyty a–c znajdują się wewnątrz ściany, od strony pomieszczeń pokrywa je osłona z płyt gipsowo-kartonowych, od zewnątrz blacha aluminiowa fałdowana mocowana na segmentach nośnych. |
2. |
Skold |
Różne systemy budownictwa mieszkaniowego – wielokondygnacyjne. |
Płyty a–c znajdują się na zewnątrz ściany jako okładzina elewacyjna.
Wnętrze: rdzeń termoizolacyjny z wełny mineralnej,
osłona z płyty pilśniowej twardej;
okładzina wewnętrzna: płyty gipsowo-kartonowe. |
3. |
Gdańsk |
System SBM-75. |
Płyty a–c stanowiące obustronną osłonkę pakietu rdzenia termoizolacyjnego z wełny mineralnej.
Płyty a–c znajdują się wewnątrz ściany, jej osłonę elewacyjną stanowi blacha aluminiowa. Osłonę wewnętrzną płyt a–c stanowią płyty suchego tynku. |
4. |
„Progor” LSO-D |
Systemy budownictwa mieszkaniowego wielorodzinnego w budynkach z wielkowymiarowych elementów prefabrykowanych systemów FT, |
Układ warstw w ścianie:
płyty a–c elewacyjne (osłona ścian osłaniająca płytę pilśniową twardą), rdzeń z wełny mineralnej od strony wnętrza pokrywa paroizolacja z folii polietylenowej i dwie warstwy suchego tynku. |
5. |
„Bistyp–3”
„Bistyp–4”
„Bistyp–2” |
Wielokondygnacyjne budownictwo mieszkaniowe
Wielokondygnacyjne budownictwo ogólne o wysokości kondygnacji do 6 m. Budownictwo użyteczności publicznej do wys. 25 m. |
Płyty a–c wewnątrz ściany przykrytej elewacją z blachy fałdowej elewacyjnej. Ściany zbudowane z płyt PW3/A lub PŻ/3W z doklejoną od strony wewnętrznej okładziną z płyt gipsowo-kartonowych. |
- udostępnił:
- Wydział Gospodarki Komunalnej i Ochrony Śrdowiska
- wytworzono:
- 2010/04/28
- odpowiedzialny/a:
- Michał Przepiera
- wprowadził/a:
- Tomasz Czerniawski
- dnia:
- 2010/04/28 09:46:15
Wprowadził | Data modyfikacji | Rodzaj modyfikacji |
---|---|---|
Tomasz Czerniawski | 2010/04/28 09:46:15 | nowa pozycja |