Kontrole przeprowadzone przez WKiAW w 2015 roku

Wydział Kontroli i Audytu Wewnętrznego Urzędu Miasta Szczecin na przełomie czerwcai lipca 2015 r. przeprowadził kontrolę w  Domu Kultury "Klub Skolwin", ul. Stołczyńska 163, 71-868 Szczecin (zw. dalej DK „K.Skolwin”).

Ocena kontrolowanego zagadnienia, wnioski i zalecenia pokontrolne zawarte zostały w wystąpieniu pokontrolnym z dnia 29.09.2015 r.

I. Ocena ogólna kontrolowanej działalności

Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły:

• zawarcia ustnej, zamiast pisemnej umowy na wykonywanie zadań przez służbę bhp,
• nie egzekwowania wykonywania zadań należących do służby bhp,
• braku kontroli okresowej (5 letniej) obiektu budowlanego w zakresie instalacji elektrycznej i piorunochronnej oraz kontroli  rocznej elementów budynku i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne,
• braku wpisów protokołów z kontroli obiektu budowlanego do książki obiektu budowlanego,
• nie przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego,
• nie podpisaniu umowy na badania z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia nad pracownikami,
• dopuszczeniu 1 pracownika do pracy bez aktualnych badań profilaktycznych,
• dopuszczeniu 1 pracownika do pracy bez wstępnego szkolenia w dziedzinie bhp oraz 5 pracowników bez aktualnych szkoleń okresowych.

Pozytywna ocena dotyczyła:

• kontroli zewnętrznych,
• stanu technicznego i higienicznego pomieszczeń pracy,
• użytkowania maszyn i sprzętu do tymczasowej pracy na wysokości,
• stosowania i przechowywania niebezpiecznych, bądź szkodliwych mieszanin chemicznych, poza benzyną bezołowiową,
• wyposażania pracowników w odzież i obuwie robocze,
• wypadków przy pracy.

 1. Służba bhp

Stan zatrudnienia w dniu kontroli wynosił 8 osób.

Kontrola wykazała, że pracodawca nie zabezpieczył należytego wykonania obowiązków w zakresie utworzenia służby bhp, bądź powierzenia wykonywania zadań tej służby, do czego zobowiązywał art. 237¹¹ § 1 pkt 1 oraz § 2 ustawy z dnia  26 czerwca 1974 r.  Kodeks pracy zw. dalej k.p., wg którego (…) pracodawca zatrudniający do 100 pracowników powierza wykonywanie zadań służby bhp pracownikowi zatrudnionemu przy innej pracy. Pracodawca posiadający ukończone szkolenie niezbędne do wykonywania zadań służby bhp może sam wykonywać zadania tej służby, jeżeli zatrudnia do 10 pracowników (…). Pracodawca - w przypadku braku kompetentnych pracowników - może powierzyć wykonywanie zadań służby bhp specjalistom spoza zakładu pracy.  (…)

Według wyjaśnień pracodawcy zawarł on ustną umowę ze specjalistą ds. bhp spoza instytucji, tym niemniej nie egzekwował od tej osoby wykonywania obowiązków należących do służby bhp.

Kontrola wykazała, że specjalista ds. bhp: nie przeprowadzał kontroli stanu bhp, nie przedstawiał corocznych analiz stanu bhp, nie prowadził czynnego doradztwa w zakresie stosowania przepisów i zasad bhp, nie brała udziału w tworzeniu wewnętrznych przepisów dotyczących bhp, nie wskazywał na konieczność przeprowadzenia oceny ryzyka zawodowego, tym samym nie realizował obowiązków wynikających z § 2 ust.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy.

Do zakończenia kontroli pracodawca, na podstawie pisemnej umowy cywilnoprawnej, powierzył wykonywanie pełnego zakresu zadań służby bhp, specjaliście spoza DK „K. Skolwin”. Osoba, z którą zawarto umowę, posiadała niezbędne uprawnienia kwalifikacyjne do wykonywania zadań służby bhp na stanowisku specjalisty.

WKiAW negatywnie ocenił działalność jednostki w zakresie wykonywania zadań należących do służby bhp (ocena negatywna).

2. Obiekt budowlany i pomieszczenia pracy

DK „K.Skolwin”usytuowany był w 1 obiekcie budowlanym. Właścicielem i zarządcą obiektu był DK „K.Skolwin”. Powierzchnia zabudowy wynosiła 651 m².

Część obiektu została użyczona nieodpłatnie na filię Przedszkola Publicznego nr 77.

Ujawniono nieprawidłowości w zakresie przeprowadzania kontroli obiektu budowlanego oraz prowadzenia książki obiektu budowlanego.

Nie zapewniono, w wymaganych terminach,  kontroli budynku. Ostatnią kontrolę instalacji elektrycznej i odgromowej przeprowadzono w 2008 r., a wg  art. 62 ust. 1 pkt 2 ustawy  z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane obiekty budowlane powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela lub zarządcę kontroli: okresowej, co najmniej raz na 5 lat, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektu (…); kontrolą tą powinno być objęte również badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej w zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i środków ochrony od porażeń, oporności izolacji przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów.

Stwierdzono jednocześnie, że nie zapewniono kontroli budynku, co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego: elementów budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących podczas użytkowania obiektu, wymaganej zapisem art. 62 ust. 1 pkt 1 lit. a ww. ustawy.

Uchybienia odnotowano również w zakresie prowadzenia książki obiektu budowlanego, w której nie odnotowywano protokołów z przeprowadzonych kontroli instalacji gazowej oraz stanu technicznego i przydatności do użytkowania obiektu budowlanego, a wg § 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie książki obiektu budowlanego wpisy do książki powinny być dokonywane w dniu zaistnienia okoliczności, dla której jest wymagane dokonanie odpowiedniego wpisu.

Przyczyną ujawnionych nieprawidłowości była niewystarczająca znajomość przepisów  w powyższym zakresie ze strony Pana Rafała Iwańskiego, gł. specjalisty ds. administracyjno – technicznych, odpowiedzialnego za nadzorowanie terminów przeprowadzania kontroli oraz prowadzenia książki obiektu budowlanego.

W obowiązujących terminach przeprowadzano natomiast kontrole: przewodów kominowych, instalacji i urządzeń gazowych oraz kotłów opalanych gazem z uwzględnieniem ich efektywności energetycznej. Do dnia zakończenia kontroli przeprowadzono również kontrolę instalacji elektrycznej i piorunochronnej.

WKiAW pozytywnie, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości,  ocenił działalność  jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna z nieprawidłowościami).

3. Ocena ryzyka zawodowego

W DK „K.Skolwin”  zatrudnionych było 8 pracowników, w tym 6  na stanowiskach administracyjno – biurowych oraz 2 na stanowiskach robotniczych.

Kontrola wykazała, że na żadnym ze stanowisk pracy nie przeprowadzono oceny ryzyka zawodowego, a wg art. 226k.p. pracodawca ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą oraz stosuje niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające ryzyko;  informuje pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.

Przyczyną nieprawidłowości był brak wiedzy ze strony pracodawcy o konieczności dokonania takiej oceny. Informacji takiej nie uzyskał  również od specjalisty ds.  bhp.

4. Przygotowanie do pracy

4.1. Badania profilaktyczne

Badaniom z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia nad pracownikami podlegało 8 osób.

Kontrola wykazała, że nie zawarto umowy na badania profilaktyczne pracowników DK „K.Skolwin”. Obowiązek zawarcia takiej umowy wynikał z   art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie medycyny pracy, wg którego  badania wstępne, okresowe i kontrolne pracowników oraz inne świadczenia zdrowotne są wykonywane na podstawie pisemnej umowy zawartej przez podmiot obowiązany do ich zapewnienia (…) z podstawową jednostką służby medycyny pracy.

Naruszenie przepisu w zakresie badań profilaktycznych polegało również na dopuszczeniu 1 pracownicy do pracy bez badań okresowych, pomimo że  wg. art. 229 § 4 k.p. pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku.

Przyczyną nieprawidłowości była niedostateczna znajomość przepisów w powyższym zakresie ze strony głównej księgowej, odpowiedzialnej za prowadzenie spraw osobowych pracowników.

4.2 Szkolenia w dziedzinie bhp

W okresie objętym kontrolą nie przeprowadzano szkoleń wstępnych w zakresie bhp. Przeprowadzanie szkoleń okresowych zlecano zewnętrznym podmiotom prowadzącym działalność szkoleniową w dziedzinie bhp.

W wyniku kontroli stwierdzono, iż zatrudniony z dniem 10.11.2014 r. pracownik, nie odbył wstępnego szkolenia w dziedzinie bhp, co było niezgodne z art. 237³§ 2 k. p., wg którego pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy (…). Wykazano ponadto, iż następujący 5 pracowników (na 8 zatrudnionych) nie odbyło w obowiązujących terminach okresowych szkoleń w dziedzinie bhp, a wg art. 237³§  2 k. p. pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie.

Według zapisu § 15ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy szkolenie okresowe pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych przeprowadza się w formie instruktażu, nie rzadziej niż raz na 3 lata. Szkolenie okresowe pracowników zatrudnionych na stanowiskach administracyjno - biurowych powinno być przeprowadzane w formie kursu, seminarium lub samokształcenia kierowanego nie rzadziej niż raz na 6 lat.

Odpowiedzialną za nadzorowanie terminów szkoleń w dziedzinie bhp była osoba zatrudniona na stanowisku głownej księgowej, która przeoczyła terminy szkoleń.

Dyrektor DK „K.Skolwin” posiadał aktualne szkolenie w dziedzinie bhp dla pracodawców.

Stwierdzono jednocześnie, że zostały opracowane szczegółowe programy szkoleń dla poszczególnych grup stanowisk.

WKiAW pozytywnie, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości,  ocenił działalność  jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna z nieprawidłowościami).

5. Kontrole organów zewnętrznych nad warunkami pracy

W badanym okresie zewnętrzne kontrole w DK „K.Skolwin” przeprowadziła  Państwowa Inspekcja Sanitarna (zw. dalej PIS).

Kontrola PIS nie wykazała nieprawidłowości w badanym obszarze.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

6. Stan techniczny i higieniczny pomieszczeń pracy

Pomieszczenia stałej pracy usytuowane  były na parterze  i I piętrze budynku. Na parterze i w piwnicy budynku znajdowały się ponadto pomieszczenia warsztatowe, magazynowe i socjalne pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych.

Pomieszczenia pracy były w dobrym stanie technicznym, utrzymane w czystości i porządku. W pomieszczeniach zapewniono oświetlenie naturalne i sztuczne. Wyposażenie stanowisk pracy, w tym stanowisk wyposażonych w monitory ekranowe, odpowiadało przepisom. Na parterze i I piętrze budynku znajdowały się toalety z umywalkami.  Dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych wydzielono ponadto pomieszczenie na szatnię, w której znajdowały się szafy na odzież i obuwie robocze oraz odzież własną pracowników. Pomieszczenia higieniczno sanitarne nie budziły zastrzeżeń. Pracownikom udostępniono ponadto, do stałego korzystania, środki higieny osobistej.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność  jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

7. Maszyny i sprzęt do tymczasowej pracy na wysokości

Będące na wyposażeniu DK „K.Skolwin” maszyny (wiertarka, wkrętarka, szlifierka stołowa, kosa i kosiarka spalinowa) oraz drabiny zostały nabyte po 2003 r.

Użytkowane przez pracowników maszyny i sprzęt do tymczasowej pracy na wysokości (drabiny) spełniały  wymagania bhp.  Pracownikom udostępniono instrukcje dotyczące obsługi maszyn.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność  jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

8. Czynniki chemiczne

Prace w kontakcie z ww. mieszaninami wykonywały osoby zatrudnione na stanowiskach robotniczych (asystent konserwatorski/dozorca oraz sprzątaczka).

Przeprowadzone podczas kontroli oględziny wykazały, że kosa i kosiarka spalinowa, w których znajdowała się benzyna bezołowiowa,  przechowywane były na parterze budynku w zamkniętym, niewentylowanym pomieszczeniu. Po otwarciu pomieszczenia czuć było silny zapach benzyny, a zgodnie z kartą charakterystyki benzyna bezołowiowa winna być przechowywana w pomieszczeniach wentylowanych, również ze względu na możliwość gromadzenia się, w przestrzeniach zamkniętych, cięższych od powietrza oparów.

Przyczyną uchybienia był brak pomieszczeń spełniających wymagania bezpieczeństwa do przechowywania sprzętu z paliwem.

Nie stwierdzono uchybień w zakresie stosowania i przechowywania niebezpiecznych, bądź stwarzających zagrożenie,  mieszanin chemicznych wykorzystywanych do utrzymania czystości w obiekcie oraz do wykonywania prac remontowych.

Pracodawca posiadał aktualny spis mieszanin oraz karty charakterystyki, z którymi zapoznano pracowników.

Na terenie obiektu znajdowało się wydzielone pomieszczenie magazynowe, w którym przechowywane były mieszaniny. Mieszaniny przechowywane były w oryginalnych opakowaniach, prawidłowo oznakowane.

WKiAW pozytywnie, pomimo stwierdzonego uchybienia dotyczącego benzyny bezołowiowej, ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna z uchybieniami).

9. Środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze

Zasady i normy przydziału środków ochrony indywidualnej, odzieży i obuwia roboczego określono w wewnętrznym zarządzeniu. Pracodawca nie miał obowiązku tworzenia Regulaminu pracy (zatrudnienie 8 osób).

Stosowanie odzieży i obuwia roboczego wymagane było na stanowisku sprzątaczki oraz asystenta konserwatorskiego/dozorcy. Na stanowiskach tych dopuszczono używanie własnej odzieży i obuwia. Za ich używanie pracodawca wypłacał pracownikom należny ekwiwalent pieniężny.

WKiAW pozytywnie ocenił działalność jednostki w badanym obszarze (ocena pozytywna).

10. Wypadki przy pracy

W okresie objętym kontrolą nie odnotowano w jednostce wypadków przy pracy. Nie odnotowano również chorób zawodowych, bądź podejrzeń o tego typu choroby.

III. Uwagi i zalecenia

Prezydent Miasta Szczecin zalecił Dyrektorowi Domu Kultury "Klub Skolwin":

1. Egzekwowanie od specjalisty ds. bhp wszystkich obowiązków wynikających z rozporządzenia w sprawie służby bhp.
2. Przeprowadzanie kontroli obiektu budowlanego w wymaganych terminach.
3. Uzupełnienie w książce obiektu budowlanego wpisów dotyczących protokołów kontroli, oraz prowadzenie książki na bieżąco.
4. Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego na stanowisku: sprzątaczki oraz asystenta konserwatorskiego/dozorcy.
5. Poinformowanie pracowników o ryzyku zawodowym oraz zasadach ochrony przed zagrożeniami.
6. Zawarcie umowy na badania z zakresu profilaktycznej ochrony zdrowia nad pracownikami.
7. Niedopuszczanie pracowników do pracy bez aktualnych badań profilaktycznych.
8. Odbycie, przez zobowiązanych pracowników szkoleń w dziedzinie bhp.
9. Przechowywanie kosiarki i kosy spalinowej z zawartością benzyny bezołowiowej w pomieszczeniu spełniającym wymagania bezpieczeństwa.