Archiwum aktualności Biura Dialogu Obywatelskiego

Jeśli organizacja pozarządowa prowadzi swoją działalność w lokalu (pomieszczeniu) należącym do spółdzielni mieszkaniowej (np. wynajętym lub użyczonym), to podatek od nieruchomości płaci do urzędu gminy spółdzielnia.
PYTANIE ORGANIZACJI POZARZĄDOWEJ:

Jesteśmy stowarzyszeniem, które prowadzi działalność w pomieszczeniach będących własnością spółdzielni mieszkaniowej. Korzystamy z nich na podstawie umowy użyczenia ze spółdzielnią. Otrzymaliśmy od niej pismo, że mamy wyliczyć i zapłacić podatek od nieruchomości. Czy musimy to zrobić, czy nie?

NGO.PL ODPOWIADA:

Podatnikiem podatku od nieruchomości jest m.in.:

•właściciel budynku, lokalu,
•korzystający z lokalu, budynku należącego od urzędu gminy, powiatu na podstawie umowy, np. umowy najmu, użyczenia.
Bycie „podatnikiem podatku od nieruchomości” oznacza, że to podatnik (np. organizacja pozarządowa będąca właścicielem jakiegoś budynku lub wynajmująca lokal od urzędu) wylicza podatek i wpłaca go do urzędu gminy, na terenie którego jest dany lokal, budynek itd.

Więcej o podatku od nieruchomości w serwisie poradnik.ngo.pl...

Lokal od spółdzielni – kto płaci podatek od nieruchomości

W przypadku stowarzyszenia zadającego pytanie podatnikiem podatku od nieruchomości jest spółdzielnia, a nie organizacja. Tak więc to nie stowarzyszenie, ale spółdzielnia powinna wyliczyć podatek i wpłacić go do urzędu gminy.

Z opisu sytuacji przesłanego przez stowarzyszenie wynika, że spółdzielnia kazała mu wyliczyć i zapłacić podatek od nieruchomości. Tymczasem powinna to zrobić spółdzielnia.

Tu uwaga! Możliwe jest jednak, aby spółdzielnia w umowie zawartej ze stowarzyszeniem zagwarantowała sobie, że ma ono zwrócić jej podatek. W praktyce spółdzielnia ma prawo wliczyć podatek od nieruchomości do czynszu w umowie najmu lub zawrzeć w umowie użyczenia zawartej z organizacją. Może więc być tak, że organizacja wpłaci kwotę podatku do spółdzielni w ramach rozliczeń wynikających z umowy między nimi. To nie zmienia faktu, że to spółdzielnia jako podatnik podatku od nieruchomości wpłaca podatek do urzędu gminy.

Podsumujmy: Spółdzielnia nie może kazać organizacji wyliczać tego podatku, ale może oczekiwać jego zwrotu, jeśli tak wynika z umowy zawartej ze stowarzyszeniem. W opisywanym przypadku nie wiadomo, czy zapłacenie podatku od nieruchomości wynika z umowy zawartej przez stowarzyszenie ze spółdzielnią.

KOMENTARZ PRAWNIKA:

Przemysław Żak (Fundacja Instytut Myśli Obywatelskiej im. Stańczyka):

Organizacja, jako biorąca lokal od właściciela (np. spółdzielni) nie staje się podatnikiem podatku od nieruchomości. Wynika to z art. 3 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Ewentualne zapisy umowne zobowiązujące do uiszczania na rzecz spółdzielni wartości podatku od nieruchomości nie mogą tej sytuacji zmienić (por. m.in wyrok WSA we Wrocławiu z 22.05.2009; sygn. Akt I SA/Wr 1311/08). Mogą być zaś podstawą roszczeń spółdzielni o zapłatę. Nigdy jednak nie będą podstawą uznania organizacji za podatnika podatku od nieruchomości w takich okolicznościach. Status podatnika i obowiązek podatkowy są bowiem przedmiotem uregulowań obowiązujących bezwzględnie (prawo podatkowe), czyli są nieprzenoszalne za pośrednictwem woli stron umów cywilnoprawnych.

Inaczej byłoby tylko w sytuacji gdyby właścicielem lokalu była jednostka samorządu terytorialnego lub Skarb Państwa, a organizacja bezpośrednio od właściciela wzięłaby w używanie bezpłatne lokale. Wówczas faktycznie organizacja stałaby się podatnikiem (art. 3 ust. 1 pkt 4 lit. a ww. ustawy).

Warto podkreślić, że gdyby lokal należał do jednostki samorządu terytorialnego lub Skarbu Państwa, a spółdzielnia byłaby wyłącznie ich zarządcą, to wciąż organizacja nie stałaby się podatnikiem. Podatnikiem podatku od nieruchomości można być bowiem w przypadku art. 3 ust. 1 pkt 4 lit. a ustawy o podatkach i opłatach lokalnych wyłącznie gdy umowa lub inny tytuł prawny zaistniał tworząc więź prawną posiadacza (podatnika) bezpośrednio z właścicielem (jednostką samorządu terytorialnego lub Skarbem Państwa). Taki pogląd szeroko został podzielony przez składy orzekające i omówiony w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (m.in. w wyrokach o sygn. akt: II FSK 1716/10, II FSK 945/10, II FSK 825/07, II FSK 1090/05 – wszystkie dostępne w bazie http://orzeczenia.nsa.gov.pl/).

Spółdzielnia może obciążyć organizację kosztem podatku od nieruchomości poprzez wkalkulowanie jego kosztu w czynsz za wynajem (w tym przypadku jest to jednak użyczenie) lub poprzez klauzulę umowną o zwrocie wysokości podatku. Należy jednak pamiętać, że takie świadczenia w przypadku najmu jako wynikające z sprzedaży usługi najmu podlegać będą opodatkowaniu VAT-em, odnosić się to też będzie do umowy użyczenia zawartej na takich warunkach.

Ogólnie, aby udzielić tu jednoznacznej odpowiedzi, najlepiej byłoby zobaczyć pismo ze spółdzielni i umowę na lokal, ponieważ mogą z nich wynikać jeszcze jakieś istotne prawnie informacje.

PODSTAWA PRAWNA:

•Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 z późn. zm.), art. 3 ust. 1

źródło: www.ngo.pl