PROTOKÓŁ NR 0012.5.8.2019
Z POSIEDZENIA 
KOMISJI DS. KULTURY
Z DNIA 4 MARCA 2019 ROKU

Początek posiedzenia - 13:00
Zakończenie posiedzenia - 15:30

Posiedzenie Komisji otworzyła i przewodniczyła obradom p. Edyta Łongiewska-Wijas - Przewodnicząca Komisji.

W posiedzeniu uczestniczyli członkowie Komisji oraz osoby zaproszone wg załączonych list obecności załącznik nr 1 i 2.

Po stwierdzeniu prawomocności posiedzenia (quorum i prawidłowość zwołania posiedzenia)
Przewodnicząca poinformowała o obowiązującej klauzuli informacyjnej o przetwarzaniu danych osobowych i zaproponowała następujący porządek dzienny posiedzenia:

1.	Rozpatrzenie wniosków w sprawie zmian do porządku obrad.
2.	Przyjęcie protokołu z poprzedniego posiedzenia Komisji.
3.	Przedstawienie kierunków rozwoju Miejskiej Biblioteki Publicznej w Szczecinie. Dyskusja.
4.	Opiniowanie wniosków o nadanie nazw ulicom (Familijna, Śliczna, Dekutowskiego, Aroniowa, Kryształowa).
5.	Sprawy różne i wolne wnioski.

Ad. pkt. 1.
Rozpatrzenie wniosków w sprawie zmian do porządku obrad.

Nie wniesiono.

Ad. pkt. 2.
Przyjęcie protokołu z poprzedniego posiedzenia Komisji.

Protokół z posiedzenia Komisji w dniu 11.02.19 przyjęto w głosowaniu: za – jednogłośnie.

Protokół z posiedzenia Komisji w dniu 18.02.19 przyjęto w głosowaniu: za - 9, przeciw – 0, wstrzym.-3.

D. Jackowski – przypomniała, że Komisja zwróciła się do ZBiLK zobowiązując go do przedstawienia poprawionego przez rzeczoznawcę protokołu przekazania obiektu.

Ad. pkt. 3.
Przedstawienie kierunków rozwoju Miejskiej Biblioteki Publicznej w Szczecinie. Dyskusja.

K. Marcinowski – Dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej - przypomniał historię MBP. Poinformował, że w tej chwili MBP dysponuje 34 filiami, z których większość (28) udało się wyremontować. Pomimo to sytuacja nie jest najlepsza. Problemem są powierzchnie lokalowe. Mamy 11 bibliotek o powierzchni mniejszej jak 70 m2. Kolejne 8 nie przekracza 100 m2. Tylko 4 filie mają powierzchnię większą jak 200 m2. W niektórych miejscach ta sytuacja jest trudna do zaakceptowania: np. na Gumieńcach, gdzie jest tylko 1 biblioteka o pow. ok. 100 m2. Podobnie jest w filii przy ul. Klonowica. To są warunki, w których nawet remont nie jest w stanie niczego poprawić. B. trudna sytuacja jest w centrum Miasta. W ostatnich latach udało się jednak pozyskać lokal miejski na potrzeby MBP i jest to jedyny lokal, w którym można organizować spotkania. Kolejnym problemem jest filia na pl. Lotników: ma duży księgozbiór, lokal jest po remoncie, jednak nie znana jest jego przyszłość. Pozostałe filie w centrum to zaadaptowane mieszkania.

Kierunki działania MBP to duża biblioteka na Prawobrzeżu (2000 m2): są tu uzgodnione prace koncepcyjne. Placówka ta przejmie działalność 3 bibliotek (przy ul. Seledynowej, ul. Rydla i na Os. Majowym). Dla mieszkańców tej okolicy będzie to b. dobre rozwiązanie. Duża biblioteka z dużymi możliwościami. Sala spotkań na 200 osób. Jakość nieporównywalna z niczym innym w mieście. Trwają w tej chwili prace architektów, w październiku ma być gotowy projekt i pozwolenie na budowę. Trwają też prace przy budynku na pl. Matki Teresy z Kalkuty. Trwa tam b. poważny remont, są zaangażowane spore środki.

D. Jackowski – zapytała, jaką powierzchnię będzie miała biblioteka na pl. Matki Teresy z Kalkuty?

K. Marcinowski – poinformował, że wszystkie kondygnacje, z wyjątkiem piwnicy, w której będzie magazyn, będą stanowiły powierzchnię biblioteczną. Zakończenie prac przewidziano na 4. kwartał 2020 roku. Do rozwiązania pozostaje temat filii przy pl. Lotników. Jest to kluczowa sprawa. To filar  działalności MBP: do niej rejestruje się 7000 czytelników rocznie. Dyrektor zademonstrował opracowanie dot. restrukturyzacji sieci bibliotecznych. Podkreślił, że lokale biblioteczne w większości nie są odpowiednie i trzeba to zmienić. Sieć biblioteczna powinna się opierać na lokalach większych. Trzeba zadecydować, jak ta koncepcja ma się przełożyć na konkretne decyzje lokalowe. To b. długi proces.

D. Jackowski – zapytała o budżet inwestycji?

K. Marcinowski – przekazał, że prace budowlane to ponad 8 mln zł i ta kwota prawdopodobnie będzie zwiększana.

E. Łongiewska – Wijas – zapytała, jaki jest przewidywany koszt Mediateki?

K. Marcinowski – poinformował, że zakładany koszt to ok. 14 mln zł. Ostateczny kosztorys będzie znany po zakończeniu prac architektonicznych i kosztorysowych. Na koniec jednak ostateczną wycenę zrobi rynek.

U. Pańka –  zapytała, czy w filii przy pl. Matki Teresy z Kalkuty uregulowane zostały kwestie terenu?

K. Marcinowski – przypomniał, że spór przy przekazaniu budynku powstał na skutek błędnego zaliczenia części budynku do plebanii. Zostało to wyjaśnione. Budynek w całości należy do Miasta Szczecin.

U. Pańka – stwierdziła, że należy uświadomić mieszkańcom rolę biblioteki w 21 wieku. Nawiązała do CAL powstającego w Podjuchach. Oczekiwania mieszkańców tej dzielnicy są szerokie. Oczekują w tym miejscu także innych działań, m.in. biblioteki. Powinniśmy się zastanowić, gdzie te b. dobrze wyposażone biblioteki mają powstać, w jakich nowych lokalizacjach. Czy to było rozważane? Zapytała też, czy jest rozważane rozwiązanie jakie zastosowano przy pl. Zgody, gdzie w nowym budynku mieszkalnym, w parterze powstały lokale użytkowe. Można w ten sposób zlokalizować także bibliotekę. Może należy zrobić odpowiedni zapis w planie zagospodarowania przestrzennego?

K. Marcinowski – wyjaśnił, że biblioteka w Podjuchach ma swoją powierzchnię i czytelników. Zależało mu, by pozostała w swojej lokalizacji, nie była przeniesiona do CAL. Z badań wynika, że najbardziej atrakcyjne są biblioteki o dużym księgozbiorze. Dlatego biblioteka ostanie w dotychczasowej lokalizacji. Nawiązując do kwestii Filii Nr 28 przypomniał, że w centrum nie ma pustych miejsc i lokali.

D. Jackowski – powiedziała, że duże zainteresowanie dużymi filiami wynika z ich dużej oferty. Nie tylko czytelniczej. Zapytała, co znaczy, że małe biblioteki są nieodpowiednie? Jak powinna wyglądać odpowiednia biblioteka? Zapytała też o strategię rozwoju MBP. Radni nie znają zamierzeń ani Dyrektora ani Prezydenta. Nie znają przyszłości biblioteki. Poprosiła o przekazanie badań, na które powoływał się dyr. Marcinowski. Interesuje ją, jak były przeprowadzone. Powiedziała, że bibliotekarz nie tylko wydaje książki, ale łączy mieszkańca z książką. Jej zdaniem 60 m2 powierzchni wystarczy. Wystarczy też mały, ale ciekawy księgozbiór i miejsce spotkań dla 10 osób.

E. Łongiewska – Wijas – powiedziała, że od lat obserwuje rozwój bibliotek w Europie i w Polsce. Od dwóch dekad mówi się o aktywnościach bibliotek, które wskazała radna Jackowski. Generalnie istnieją 2 modele: mega-biblioteki (model zachodnioeuropejski) oraz model gęsto rozmieszczonych niewielkich filii bibliotecznych (model wschodnioeuropejski). Radna powołała się na badania Zakładu  Bibliotekoznawstwa Instytutu Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych z 2015 r. na Uniwersytecie Warszawskim, które pokazują, że model biblioteki zależny jest od zamożności i rozwoju społeczeństwa. Stopień rozwoju społeczeństwa w krajach postkomunistycznych wręcz wymaga utrzymywania dużej sieci małych placówek, podczas gdy rozwój społeczny i zasobność krajów zachodnich pozwala zachować zadowalający poziom czytelnictwa i ogólnie aktywności kulturalnej przy organizacji sieci bibliotecznej z mniejszą liczbą, ale za to większych placówek. W najbogatszych krajach Europy Zachodniej wskaźnik liczby mieszkańców na jedną bibliotekę publiczną przekracza nawet 10 tys. mieszkańców.  Polska, ze wskaźnikiem niespełna 5 tys. mieszkańców na jedną bibliotekę jest w tym zestawieniu między Wschodem i Zachodem. Biblioteka jest nam  potrzebna w zasięgu spaceru pieszo. Biblioteka pełni dziś funkcje nie tylko edukacyjne i kulturalne, ale również aktywności społecznej, spotkań towarzyskich, czy rozrywki. To wyjście naprzeciw potrzebom społecznym. Radna również chciałaby zobaczyć badania, na które powołuje się dyrektor Marcinowski.

R. Stankiewicz – zapytał o wykres dot. czytelnictwa w Szczecinie: jaki jest trend? Ilość wypożyczonych książek? Ilość czytelników?

E. Łongiewska – Wijas – powiedziała, że radni chcą być włączeni w prace nad kierunkami rozwoju MBP. Zapytała, czy jest to możliwe?

K. Marcinowski – zadeklarował, że przedstawi dane, o które proszą radni. Nie są one tajemnicą. Zapewnił, że zgodnie z ustawą o bibliotekach, bez zgody radnych nikt żadnej filii nie zlikwiduje ani nie stworzy.

E. Łongiewska – Wijas – powiedziała, że w Strategii Rozwoju MBP jest zapis, że wyniki ewaluacji realizacji strategii w latach 2007-2015 będą przedstawiane radnym. Miała być też przeprowadzana ocena całościowa. Radna nie znalazła takich danych i pyta, czy była ona przedstawiana?

K. Marcinowski – przyznał, że ewaluacja faktycznie nie była ona przedstawiona. Powiedział, że można tego dokonać w tej chwili. Okres się zakończył. Nie było to przedmiotem analizy. Odpowiadając na pytanie radnego Stankiewicza poinformował, że biblioteka ma zarejestrowanych 56 tysięcy osób, wypożyczają oni ponad 800 tys. woluminów rocznie. Od pewnego czasu utrzymuje się to na podobnym poziomie.

M. Ussarz –  zapytał, czy są plany przeniesienia Filii 28 (na pl. Lotników 7)?

K. Marcinowski – powiedział, że tak. Obiekt, w którym mieści się filia został przeznaczony do wyburzenia. Jak do tej pory żadna propozycja alternatywnej lokalizacji nie została przedstawiona.

C. Cichy – Wydział Kultury – powiedział, że są brane pod uwagę różne lokalizacje. Zasób komunalny jest jednak ograniczony. „Jesteśmy w trakcie pewnej procedury, chcemy wskazać konkretny obiekt na potrzeby biblioteki. W ciągu miesiąca ta procedura będzie zakończona i będziemy mogli przedstawić nową lokalizacje. W sierpniu przyszłego roku kończy się umowa z firmą Orange zajmującą lokal w tym budynku. To jedyny element wyznaczający ramy czasowe”. Mówiąc o uchwale w sprawie strategii rozwoju biblioteki przypomniał, że to jedyny branżowy dokument dotyczący konkretnej instytucji kultury. Wyznaczał on ramowe kierunki rozwoju. Już wówczas kluczowe założenie sprowadzało się do ograniczenia liczby filii i tworzenia dużych, nowoczesnych obiektów bibliotecznych, łączących różne funkcje, nie tylko czytelnicze. W 2019 problem sprowadza się nadal do tego, że nie ma obiektów spełniających te warunki. Uchwała była dokumentem b. obiecującym. Pozostała niestety dokumentem martwym. Sytuacja na przestrzeni tych lat nie uległa zasadniczej zmianie.

D. Jackowski – powiedziała, że skoro miasto chce wyburzyć obiekt przy pl. Lotników, to zapewne planuje sprzedać tą działkę i wybudować tam coś nowego. Porównując koszty budowy nowego obiektu (Mediateka na Prawobrzeżu) i remontu starego  (pl. Matki Teresy z Kalkuty) wyraźnie widać, że budowa jest tańsza. To już dawno powinien być kierunek, w jakim podąży biblioteka.

K. Marcinowski – powiedział, że to są decyzje inwestycyjne. Nie podejmuje ich dyrektor MBP.

B. Baran – powiedział, że biblioteka przy pl. Matki Teresy z Kalkuty jest b. potrzebna. To dobrze, że ona tam powstaje. Tam jest jednak brak miejsc postojowych. W okolicy powstało kilka nowych bloków i osiedle. Jakiś czas temu rozważano budowę parkingu w miejscu basenu p. pożarowego. Radny uważa, że to rozwiąże problem.

K. Marcinowski – powiedział, że w centrum miasta mamy z tym wszędzie problem. Temat jest poza zakresem działania biblioteki.

D. Matecki – zapytał o filię Nr 46 (ul. Nad Odrą 26): co z nią będzie? Kiedy będzie oddana do użytku? To nie tylko biblioteka ale i ośrodek kultury w tej dzielnicy. Zapytał też o plany dot. zmiany sieci bibliotek na północy Szczecina: w dzielnicy Żelechowa, Niebuszewo, Warszewo? Czy są plany budowy nowej biblioteki w tych dzielnicach?

K. Marcinowski – ad. filii 46 powiedział, że robili co w ich mocy, starali się prowadzić bibliotekę do czasu kiedy okazało się, że pobyt pracownika w tym miejscu przestał być możliwy. Dyrektor nie ma żadnej wiedzy na temat tego, co się dzieje z tym budynkiem po pożarze. Też czeka na informacje ze ZBiLK-u. Powiedział, że nie ma wiedzy o jakichkolwiek planach likwidacji tej filii. Nie jest jego celem likwidowanie bibliotek na obrzeżach miasta. Zapewnił, że chce ją zatrzymać w tym miejscu, jednak niezbędne warunki muszą być spełnione.

M. Ussarz – zapytał, dlaczego obiekt po aptece się nie nadaje na nową siedzibę biblioteki?

K. Marcinowski- wyjaśnił, że obiekt składa się z wielu małych pomieszczeń. Ich adaptacja będzie wymagała ogromnych nakładów.

D. Jackowski – powiedziała, że zapewne należy tam włożyć kilka milionów. Jednak biblioteka w to miejsce musi wrócić. To centrum życia kulturalnego w dzielnicy. Należy myśleć o remoncie lokalu po aptece, bądź o budowie nowego obiektu. Radna chce zobaczyć prezentację Strategii Rozwoju Biblioteki. Jeżeli nie dzisiaj, to prosi o prezentację na kolejnym posiedzeniu Komisji. Jest to jej wniosek formalny.

K. Marcinowski – poinformował, że dokumenty, które przyniósł na posiedzenie Komisji ds. Kultury, to są jego materiały robocze. Tematem dzisiejszego posiedzenia są kierunki rozwoju MBP i to zostało zaprezentowane, a nie – Strategia Rozwoju Biblioteki.

E. Łongiewska – Wijas  –powiedziała, że radni potrzebują bardziej syntetycznej informacji, niż ta którą dziś przedstawił Dyrektor. Chętnie zobaczą prezentację wizualną dotyczącą kierunków rozwoju MBP. W imieniu Komisji poprosiła o przedstawienie zagregowanej informacji, najchętniej w formie prezentacji multimedialnej. Termin pozostaje do uzgodnienia. Chciałaby też uzyskać informację, jakie badania poprzedziły wyznaczenie przez Dyrektora kierunków rozwoju MBP oraz jaki był efekt konsultacji ich wśród mieszkańców.

M. Szyszko – zaproponował, by w stanowisku Komisji znalazł się zapis „w najszybszym możliwym terminie”. Proponuje, by pozostawić to „do decyzji dyrektora”.

K. Marcinowski – powiedział, że przedstawi taki plan, uzgodniony z organizatorem. W pierwszej kolejności materiały pokaże Prezydentowi i Wydziałowi Kultury. Opracowanie ma kompletne. Problem polega na tym, że musi to być skonsultowane z Wydziałem i Prezydentem. Dyrektor nie ma wpływu tu na żadne terminy.

Odpowiadając na pytania radnego D. Mateckiego przypomniał, że dzielnica Warszewo szybko się rozbudowuje i ma już 10 tys. mieszkańców. Dyrektor proponuje, by File 29 przenieść do centrum Warszewa. Filie Nr 9 i 13 powinny otrzymać większy lokal. W Filii Nr 3 sytuacja jest trudna. Jej otoczenie jest takie jakie jest. Dyrektor chciałby przenieść ten zasób w stronę os. Bukowe.  To też wiąże się ze znalezieniem odpowiedniego lokalu.

E. Łongiewska – Wijas – poddała pod głosowanie wniosek o treści:

Komisja Kultury wnioskuje o przedstawienie, w formie prezentacji, koncepcji rozwoju Miejskiej Biblioteki Publicznej. Komisja prosi, by termin przekazania ww. materiałów był możliwie krótki i umożliwił uczestniczenie radnych w procesie tworzenia kierunków rozwoju MBP.

Ww. wniosek został przyjęty w głosowaniu: za – jednogłośnie.

M. Szyszko – podziękował Dyrektorowi za przedstawione informacje. Przypomniał, że w górnych partiach dzielnicy Stołczyn mają być budowane nowe mieszkania. Także przez TBS. Uznał, ze skoro centrum życia osiedla przeniesie się na górny taras, może warto porozmawiać z TBS, wrażliwym inwestycyjnie ramieniem Miasta, czy nie dałoby się tam wynegocjować w parterze lokalu dla biblioteki. Zaproponował, by przy okazji dyskusji nad Strategią Rozwoju MBP rozmawiać i o tym, że pracownicy MBP są najniżej wynagradzanymi pracownikami samorządowymi. Powiedział, że pojawiają się też problemy związane z wydłużonymi godzinami pracy. Są filie, gdzie między godz. 19 a 20 pojawia się 0,5 czytelnika. Zapytał też o tzw. „lotnych bibliotekarzy” - uznał, że to problemy, które trzeba rozwiązać.

K. Marcinowski - podziękował za zgłoszone uwagi. Poinformował, że wszystkim, których przyjmuje do pracy, proponuje kwotę 2 400 zł. Nie ma mowy tu o wielkich różnicach. Pracownik rozpoczynający pracę zaczyna ją jako bibliotekarz dyżurny. MBP ma 21 filii obsłuchiwanych tylko przez 1 bibliotekarkę/ bibliotekarza. W jakiejkolwiek sytuacji losowej (np. zwolnienia lekarskie) oznacza to zamknięcie filii. Rozwiązaniem są tu bibliotekarze dyżurni. Żadna z osób zaangażowanych do tej pracy nie zgłosiła, że czuje się wykorzystywana. „Jesteśmy instytucją, musimy zadbać o ciągłość jej działania”. Podkreślił, że z tego systemu wynika duża liczba wypożyczeń. Wyjaśnił też, że nie wszystkie filie pracują do godz. 20.00. Wiadomo że w ostatniej godzinie jest mało wypożyczeń. Ważna jest jednak godzina przedostatnia. Jest tu sprzeczność interesów i jest to naturalne.

E. Łongiewska – Wijas – powiedziała, że jeżeli mówimy o współczesnym modelu funkcjonowania biblioteki, według którego bibliotekarz ma zaspokajać potrzeby lokalne, musi je najpierw rozpoznać. Być także lokalnym ich inicjatorem. Bibliotekarz mobilny nie pogodzi tych celów, bo nie będzie miał szans poznania lokalnej społeczności.

Kolejną kwestią i ważną sprawą jest to, że bibliotekarze delegowani na zastępstwa zazwyczaj pochodzą z filii jednoosobowych. Skutkuje to spadkiem wypożyczeń w tych filiach, gdyż są one zamykane na czas delegowania pracownika do innej filii. Przykładem może być filia w Wielgowie. Jedna z mieszkanek tej dzielnicy poinformowała radną, że przestała chodzić do tej biblioteki, gdyż kilka razy zastała ją zamkniętą.

Radna powiedziała, że  największym kapitałem biblioteki są ludzie i ich umiejętności. Nawiązując do wypowiedzi radnego M. Szyszko potwierdziła, że w MBP wynagrodzenia są 2 x niższe, niż np. w DK 13 Muz.  Z informacji, o którą radna zwróciła się na początku kadencji do Wydziału Kultury, wynika, że uśrednione roczne wynagrodzenie pracownika MBP wynosi ok. 38 tys., podczas gdy podobne wynagrodzenie pracownika DK 13 Muz wynosi ok. 76 tys., Szczecińskiej Agencji Artystycznej ok. 62 tys., DK Słowianin i Muzeum Techniki ok. 56 tys. To ogromny rozziew, który jej zdaniem wymaga zrównoważenia wynagrodzeń bibliotekarzy.

K. Marcinowski –  Przypomniał, że to nie Dyrektor ustala kwoty na wynagrodzenia.

R. Stankiewicz – złożył wniosek formalny o zwiększenie budżetu z przeznaczeniem na podwyżki wynagrodzeń bibliotekarzy.

K. Marcinowski – poinformował, że pani bibliotekarka z filii w Wielgowie nigdy nikogo nie zastępowała w żadnej filii. Przyznał też, że zdarza się tak, że z mniejszej filii, gdzie są 3-4 wypożyczenia dziennie, bibliotekarz przesuwany jest do większej filii, gdzie tych wypożyczeń jest 150.

B. Baran – powiedział, że budżet Miasta na 2019 r. jest przyjęty. Dla pewnej grupy pracowników nie znajdą się pieniądze tak od zaraz. Wniosek radnego Stankiewicza uznał za populistyczny.

U. Pańka – przypomniała, że w czerwcu planowana jest zmiana budżetu. Trzeba zadać pytanie o rezerwy budżetowe, czy można znaleźć tam środki dla bibliotekarzy. Zapewniła, że Komisja będzie o to zabiegać.

E. Łongiewska – Wijas – poddała pod głosowanie formalny wniosek radnego R. Stankiewicza.

W głosowaniu: 9 – za, 0 – przeciw, 1 – wstrzym. Komisja zaopiniowała go pozytywnie.

Ad. pkt. 4.
Opiniowanie wniosków o nadanie nazw ulicom (Familijna, Śliczna, Dekutowskiego, Aroniowa, Kryształowa).

Ww. punkt porządku obrad przeniesiono na kolejne posiedzenie Komisji.

Ad. pkt. 5.
Sprawy różne i wolne wnioski.

Nie wniesiono.

Na tym posiedzenie zakończono.

Protokołowała		Przewodnicząca Komisji
Katarzyna Kamińska Główny Specjalista BRM		Edyta Łongiewska-Wijas